Дәулетіңді тастырсын, Сәулетіңді астырсын, Ақсақалың келгенде Ақ дастархан жайылып, Адал ас пен бас тұрсын! Тіл мен көзден аман боп, Түлеп ұшсын жас қыршын – Байсалды туған....
Сағат таңғы он жарым. Есікті Жәмила жеңгей ашты. - Кел, қарағым. Аяқкиімімді шешкелі босаға маңында бөгеліңкіреп қалдым. Жеңгей ұйықтайтын бөлмеге еніп: «Келген Мамытбек қой», - деді. - Мамытб-е-ек! – деген іштен Бауыржан ағаның біртүрлі көңілді, жылы, сағынышты, әрі еркелеткен дауысы естілді. Аяқкиімімді шешіп, ұйықтайтын бөлмеге ендім. - Ассалаумағаликум, аға! - Уағалайкумсалам. – Баукең созған қолымды күлімсірей алды. - Кел, қарағым, мына жерге отыр. Залға баруға әлі ерте. Дастархан жасағанша босқа күтіп қаламыз. Мен үйреншікті орныма тез жайғастым. - Денсаулығыңыз қалай, аға? - Онша мақтарлық емес. Терлей берем. Терлегенді жек көретін кісі едім, төзбеске амал жоқ. Тіпті қатын үрейленсе керек, бір-екі рет жәрдем шақыра да жаздады. Мен ырық бермедім. Шақырса, емдейміз деп алып....
Қазақ халқының ұлттық болмыс-бітімінің бір өзгешелігі –дастархан жайып, кімді болса да адал көңілмен қарсы алатын кең пейілдігінде, меймандостығында. Қазақ үйіне келген адамға дастархан жайып, қонақжайлылық ниет білдірмеген адамды «қазанын қара суға малып отырғандай» деп кемсітетін болған. Сондықтан да қазақ халқы танысын, танымасын үйіне бас сұққан адамға «Қырықтың бірі – Қыдыр» деп қарап, дастархан жайып, барын оның алдына қойған.
Қазақ – намысшыл халық. Қонақтан тамақ үшін ақы алу деген оның әдетінде мүлдем жоқ. Бұл көргенсіздік саналып, ырымға жаман деп есептелген. Расында да қазақ «дастарханы қурап тұр» дегізбеу үшін.....
Ең бай адамның туған күнi болыпты. Дастарханға қойылған қасық, шанышқылар алтын екен. Туған күнге өзбек пен қазақ келiптi. Ешкiмге бiлдiртпей өзбек iшкi қойын қалтасына алтын қасықты.....
Рамазан айы келісімен көбіміз ауызашар беруге асығамыз. Бұған байланысты кейбіреулер оразаны міндетті түрде беру керек пе, жағдайым келмей жатса ше, дастарханның ағыл-тегіл болуы міндетті ме деген сынды сұрақтар қойып жатады.
Ауызашар беру – сауапты іс. Зәйд ибн Халид әл-Жуһайнидің (р.а.) риуаяты бойынша Пайғамбарымыз (с.ғ.с.): «Аузы берік жанды ауызашарға шақырып тамақ берген кісі – ораза ұстаған адамның алатынындай.......
«Ұзату тойын жасауға қанша кетеді?« деген ойда жүрген қыздар мен олардың ата — анасына арнап 7kun.kz сайты қыз ұзату тойының бюджетін есептеп көріпті, сол есепті сіздермен бөлісуді жөн санадық.
Қазақтың өмірінде үш бәс бар: несиелік, букмекерлік және тойдың бәсі. Алғашқы екеуі жалақыңыздың мөлшері мен тұрмыстың деңгейіне байланысты болса, соңғысы ешбір факторға.....
Рамазан – шүкірлікті талап ететін Алланың ұлы нығметі. Бұл айда мейірім төгіледі, күнәлар мен жамандықтар кешіріледі, сауаптар еселенеді, иман күшейеді. Рамазанда әрбір мұсылманның шаңырағында ауызашар беріледі. Мұндағы негізгі жүк әйел адамға артылады. Рамазан асқазанның мейрамы емес, бұл нәпсіні тыю айы. Рамазан айы келген сайын біз кереметтей дастарқан жаюда жарысып жатамыз. Бұл бір жағынан уақытыңызды алады. Ал, уақытыңызды тиімді үнемдесеңіз, есесіне құлшылыққа көбірек көңіл аударасыз. Сол себептен, өзіңізге жүк салмай.....
Пән: Қазақ тілі Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Денсаулық - зор байлық. Сабақтың тақырыбы: Дастархан басындағы әдептілік Сабақта іске асатын оқу мақсаты: (оқу бағдараламасынан сілтеме) А2. Сөз мәнері мен сөйлеу этикеті. Т3. Сөздер мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіну Сабақтың мақсаты: А2. Қазақша амандасу мәнері мен ұлттық этикет формаларын пайдалану. Т3. Күнделікті тұрмыстық тақырыптарға байланысты жаңа сөздер мен тірек сөздердің мағынасын түсіну....
Лексикалық тақырып: Дастархан басында Оқу қызметінің тақырыбы: Азық - түліктер Мақсаты: Балаларға азық - түлік түрлері туралы түсінік қалыптастыру. Азық - түліктердің қайда сатылатынын, қайда сақталатыны туралы мәлімет беру. Дастархан басындағы әдептілік туралы түсінік қалыптастыру. Тағамдарды қорлауға, оларды қадірлей білу керек екенін түсіндіру. Түзетушілік мақсаты: Баланың ойлау қабілетін дамыту, сөздік қорын молайту, ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Бір - екі сөздермен сөйлем құрап, ауызекі сөйлеу тілін дамыту. Көрнекілігі: азық - түлік бейнеленген суреттер, шынайы тағамдар Әдіс – тәсілдері: түсіндіру, сұрақ - жауап, әңгімелеу Мотивациялық ынталандырушылық Амандасу тренингі Қайырлы таң алтын күн! Қайырлы таң жер ана! Қайырлы таң достарым! Дөңгелене тұрып барлығы бірігіп қайталайды.
Тыныс алу жаттығуы Мұрынмен дем алып, ауызбен дем шығару. - Қазір жылдың қай мезгілі? - Көктем айларын атаңдаршы? - Көктем мезгілінің ерекшеліктері қандай?
Фонематикалық есту қабілетіне жұмыс Құстар және желдің дыбысын тыңдау арқылы олардың атауын атап, буынға бөледі. Артикуляциялық жаттығу "Сағат", "Түтікше", "Тәтті тосап", "Ат шауып келеді", "Саңырауқұлақ", "Жылан".....
Желіде дастархандағы тамақты таласа-тармаса сөмкелеріне салып, тәрелкесімен бірге аударып жатқан әжелердің видеосы пайда болды. Ешкімнен қымсынбастан асқа таласқан әжейлер күлкіге қалды деп хабарлайды nur.kz.
Ұйымдастырылған іс - әрекет: Тіл дамыту Лексикалық тақырып: Дастархан басында Оқу қызметінің тақырыбы: Азық - түліктер Мақсаты: Балаларға азық - түлік түрлері туралы түсінік қалыптастыру. Азық - түліктердің қайда сатылатынын, қайда сақталатыны туралы мәлімет беру. Дастархан басындағы әдептілік туралы түсінік қалыптастыру. Тағамдарды қорлауға, оларды қадірлей білу керек екенін түсіндіру. Түзетушілік мақсаты: Баланың ойлау қабілетін дамыту, сөздік қорын молайту, ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Бір - екі сөздермен сөйлем құрап, ауызекі сөйлеу тілін дамыту. Көрнекілігі: азық - түлік бейнеленген суреттер, шынайы тағамдар Әдіс – тәсілдері: түсіндіру, сұрақ - жауап, әңгімелеу Мотивациялық ынталандырушылық Амандасу тренингі Қайырлы таң алтын күн! Қайырлы таң жер ана! Қайырлы таң достарым! Дөңгелене тұрып барлығы бірігіп қайталайды.
Тыныс алу жаттығуы Мұрынмен дем алып, ауызбен дем шығару. - Қазір жылдың қай мезгілі? - Көктем айларын атаңдаршы? - Көктем мезгілінің ерекшеліктері қандай?
Фонематикалық есту қабілетіне жұмыс Құстар және желдің дыбысын тыңдау арқылы олардың атауын атап, буынға бөледі. Артикуляциялық жаттығу "Сағат", "Түтікше", "Тәтті тосап", "Ат шауып келеді", "Саңырауқұлақ", "Жылан" .....
Ұйымдастырылған оқу іс - әрекеті: Айналамен таныстыру Ұйымдастырылған оқу іс - әрекетінің тақырыбы: «Нан дастарханға қалай келеді?» Ұйымдастырылған оқу іс - әрекетінің мақсаты: Дән тұқымымен танысу, бидайдан нан жасалатынын айта отырып, дастарханға жеткенге дейінгі істелетін еңбек мазмұнымен, қолданылатын техникалардың аттарымен таныстыру. Үлкендердің еңбегін бағалай білуге тәрбиелеу. Дамытушылық мақсаты: Балалардың ақыл - ой белсенділігін арттыру. Өлең, нақыл сөз, мақал - мәтел арқылы тіл байлығын дамыту. Тәрбиелік мақсаты: Берілген тапсырманы орындауға, еңбекқорлыққа тәрбиелеу, нақыл сөздердің тәрбиелік мәнін түсінуге талпындыру. Жаңа сөздер: наубайхана, диірмен, комбайн, дихан, элеватор. Әдіс - тәсілдер: түсіндіру, сергіту, ойын, әңгімелеу, сұрақ - жауап. Көрнекі құралдар: Еңбек адамдарының суреттері, нан түрлерінің суреттері, нан, бауырсақ, ойынға дидактикалық құралдар, ұн, смайлик. Пәнаралық байланыс: тіл дамыту, бейнелеу, сауат ашу. .....
