Кішкентай бір гаражда Машка есімді ақ көлік тұрыпты. Бұл гараж орманға жақын жерде орналасқан еді. Сондықтан Машка орманға жиі барып тұратын. Әдетте ол гараждан тұп-тура бұлаққа алып баратын соқпақпен серуендейтін. Жаңбыр көп жауып, ой-шұқырлы болып кеткен соқпақ кең болса да өте ыңғайсыз еді. Кейде шұңқырлар суға толып қалғанда Машка қанша тырысып ақырын жүрсе де үсті-басы батпақ болып қалатын. Енді......
Орта мектепте оқытылып жүрген оқу пәндерін талдағанда, олардың әр тектес екені байқалады. Оқу пәндердінің бір тобы – білім негіздері деп аталатын пәндер. Бұлар – химия, физика, биология т.б. пәндерді мектепте оқытудың негізгі міндеті – оқушыларға ғылымдардың әр саласынан білім беру. Оларды оқытуда практика, іскерлік, дағдылар білімге қарағанда бағынышты қызмет атқарады. Екінші топқа эстетикалық пәндер жатады (музыка, бейнелеу өнері, әдебиет). Бұл пәндер оқушыларды көркемөнер әлемімен таныстырады. Олар ең алдымен тәрбиелік қызмет атқарады. Еңбек, денешынықтыру сияқты пәндер белгілі бір іс-әрекетке үйретеді. Олардың міндет – жеке адамның жан-жақты дамуын қамтамасыз ету және дене еңбегіне байланысты нақты іскерліктер мен дағдыларды қалыптастыру. Орта мектепке оқытылып жүрген пәндердің ішінде «ана тілі», «орыс тілі» және «шет тілі» пәндері ерекше бір топ құрады. Бұл пәндердің міндеті – коммуникация жүйесін қалыптастырып, тілдің қатынас құралдарын меңгерту. Тіл пәндерінің жоғарыда аталған алғашқы екі топтан ерекшелігі: мұнда тіл туралы білім өздігімен маңызды емес, жаңа хабарламаның, басқа салада жаңа білім алуда қамтамасыз ететін іскерліктер мен дағдылардың маңызды зор. Үшінші топ пәндерінен тіл пәндерінің негізгі айырмашылығы сол, онда қалыптастырылатын сөз іскерліктері мен дағдылары дене еңбегіне емес, ой еңбегіне тән іскерліктер мен дағдылар. Әсіресе, орта мектептерде шетел тілдері ішінде араб тілінің орны ерекше. Бұл тілдің «ана тілі» мен «орыс тілі» пәндеріне көптеген ұқсастықтары бола тұрса да, өзіндік біршама ерекшеліктері де бар. оның ана....
Білім саласы: Қатынас Бөлімі: Тіл дамыту Тақырыбы: Менің сүйікті ойыншықтарым. Мақсаты: Балаларды ойыншықтардың түрімен, түсімен таныстыру, тақпақтар айтқызу, сөздік қорын молайту, тіл байлығын дамыту, қабылдау есте сақтау қабілетін жетілдіру, ойын арқылы қызығушылығын артыру мақсатында өткізілетін сабақ түрлі түсті ойыншықтар, көрнекілікке алынып көрсету, түсіндіру, әңгімелеу, сұрақ - жауап, ойын, көркем сөз пайдалану. Көрнекіліктері: Резеңкеден жасалған, темірден жасалған, ағаштан жасалған, матадан жасалған ойыншықтар және суреттері, ойынға байланысты маскалар, аңдар киімдері, көбелек. Тәрбиеші: Балалар қараңдаршы бүгін бізге көптеген қонақтар келіпті. Қане қонақтармен жақсылап амандасып алайық. Шаттық шеңбері. Кішіге де сіз, Үлкенге де сіз Баршаңызды құрметтеп, Бас иеміз біз. Сәлем күн - анамыз, .....
Менің отбасым" Мақсаты: балаларға отбасы туралы түсінік беру, өз жанұясы туралы әңгімелеуге үйрету. Ойын арқылы есте сақтау қабілетін, қарым қатынас дағдыларын дамыту. Отбасына деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу. Әдістер: Әңгімелеу, жұмбақ, тақпақ айту, ойын, сұрақ - жауап, сергіту, шаттық шеңбері. Көрнекіліктер: отбасы суреттері, қуыршақтың киімдері, макеті.
Сабақтың барысы Шаттық шеңбері: Көтеріліп шаңырақ, Уықтары шаншылар. Керегелер керіліп, Өрімдей боп өрілер. Бәріміз жүрсек айналып, Киіз үй болып көрінер.
- Балалар, біз қандай заттың бейнесін жасадық? - Ал, киіз үйде кімдер тұрады? - Оларды бір сөзбен қалай атаймыз? - Дұрыс айтасыңдар. Бүгінгі біздің тақырыбымыз өз отбасымыз туралы болмақ. Балалар, айналамызға қарасақ, көптеген үйлерді көреміз. Ол үйлерде кімдер тұрады деп ойлайсыңдар? - Иә, балалар, барлық үйдің өз отбасы болады олар бір - бірімен тату - тәтті тұрады. - Қане, балалар мен сендерге бір жұмбақ жасырайын, шешуін тауып көрейік. .....
Пән: Қазақ тілі Т2 Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:«Менің мектебім» Сабақ тақырыбы:«Мектеп пәні» тақырыбына қойылым №2 Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттарs: (оқу бағдарламасына сілтеме)3.2 Мәтіннің мазмұнын түсіну 2.3.2.1 таныс сөздерден құрастырылған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсіну Сабақ мақсаттары:Барлық оқушылар: мұғалім көмегімен таныс сөздерден құрастырылған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсінеді. Көптеген оқушылар: таныс сөздерден құрастырылған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсінеді. Кейбір оқушылар: өз бетінше таныс сөздерден құрастырылған қарапайым сөйлемдердің мағынасын түсінеді.....
Пән: Қазақ тілі Бөлімі: Жанды табиғат Тақырыбы: № 10-сабақ. Мәтін және оның түрлері Оқу мақсаты: 3.2.4.1.өзбетінше мәтіннің тақырыбын және мұғалімнің қолдауымен негізгі ойды анықтау; 3.2.5.1 берілген тақырып/сұрақ бойынша түрлі дереккөздерден (мәтін/сөздік/сызба/кесте/карта) алынған ақпараттарда кездесетін жаңа сөздердің мағынасын сөздіктер арқылы ашу, жүйелеу, мағлұматтардың маңызды тұстарын анықтау. Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар: -мұғалімнің қолдауымен мәтіннің тақырыбын, ондағы негізгі ойды анықтайды; -контекстегі таныс емес сөздердің мағынасын түсіну үшін дайын материалдарды пайдаланады. Оқушылардың көбі: -мәтіннің тақырыбын, мұғалімнің қолдауымен ондағы негізгі ойды анықтайды; -контекстегі таныс емес сөздер мен сөз орамдарының мағынасын түсіну үшін анықтамалық материалдарды пайдаланады. Оқушылардың кейбірі: -мәтіннің тақырыбы мен ондағы негізгі ойды анықтай алады; -контекстегі таныс емес сөздер мен сөз орамдарының мағынасын түсіну үшін сөз мағынасын тәжірибе арқылы ашады......
Пән:Жаратылыстану Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Жануарлар Сабақтың тақырыбы: Жабайы және үй жануарлары. Жануарлар қандай болады? Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 1.3.1.3 Жабайы жануарларды үй жануарларынан ажырату. Сабақтың мақсаттары: Оқушыларды жабайы және үй жануарларының кейбір түрлерімен таныстыру; Оқушыларға жабайы аңдардың үй жануарларынан қандай ерекшелігі бар екенін түсіндіру.......
Кіріспе Тіл мен халық – біртұтас. Тіліне қарай ұлтын тану – ежелгі дағды. Ұлттық ерекшеліктің бастысы да тіл. Халқымыздың ұлттық санасын, сапалық белгілерін айқындай түсетін неше алуан әдет – ғұрып, салт – сана, мінез – құлық, қасиет – қалыбы тілдік танымында тікелей көрініс тапқан. Өмірдің барлық саласын қамтитын ішкі мазмұн бай мағынамен көзге түсетін, тілімзге бейнеліде мәнерлі рең үстейтін, күрделі құрылым – құрылысы бар фрозеологизімдер – ана тіліміздің өзіндік ерекшеліктерін көрсететін тұлғалар. Олар тіл элементтері ілімде өзінің ұлттық нақышы мен көзге түседі. Фрозеологизмдер сөйлеу тілінде де, жазу тілінде де көп қолданылатын құбылыс материалы. Фрозеологиялық тіркестер қай – қайсысын болмасын бәрі де алғаш халықтың сөйлеу тілі негізінде қолданылған. Сондықтан олар өмірдің барлық саласын қамтып, ішкі мазмұны жағынан өте бай болады. Зеріттеудің өзектілігі. Қазақ халқының даналығын, дүниетаным - көзқарасын тілінде түйіндеген сыйғыза білген, сөзді үнеммен дәл де нақты қолдануды дағды еткен. Осы орайда өзінің оброздылығымен, эксперментті – эмоционалды баянаду мен көзге түсетін фрозеологизмдерді қолданып ұрпақтан – ұрпаққа мұра еткен. Тіл – ғасырлар жемісі, халық мұрасы, ұлттық құбылыс халық тілінің басқа эксперменттерімен байланысты біте қайнасып келе жатқан фрозеологизмдерді оқып, танымайынша тіл байлығын, тіл ерекшелігін толық түсіну мүмкін емес. Қазақ тілінде есім мағыналы прозеологизмдер, оның ішінде сын есім компонентті фрозеологизмдер тілімізде түрлі мақсатта қолданылады, бірақ олар өз алдына зерттіеу нысаны болған емес. Сын есім компонентті фрозеологизмдердің морфологиялық құрлысын, синтаксистік қызыметін, семантикалық категориясын анықтап, мағыналық жағынан топтастыру, яғни олардың табиғатын ашу бүгінгі күн талабы болып отыр. Жұмысымыздың өзекті мәселесі осыдан келіп шығады. Зерттеудің нысаны – қазақ тіліндегі сын есім конпонентті фрозелогизмдер, олардың семантикасын, мағыналық тақырыптық топтарын. Зерттеудің мақсаты мен міндеттері. Сын есім компонентті прозеологизмдердің грамматикалық, лексикасемантикалық сипатын ашу мақсатында зерттеу жұмысы алдына төмендегідей міндеттер қояды: Фрозеологизмдерді мағына белгісі жағынан талдау; Есімді фрозеологизмдерді күрделі сөздерден айыру мәселесін саралау; Сын есім компонентті фрозеологизмдерді лексикасемантикалық топтарға жіктеу, әр мағыналық топқа сипаттама беру. Зерттеу материялдары. І. Кеңесбаевтің «Қазақ тілінің фрозеологиялық сөздігінен» (1977), он томдық «Қазақ тілінің түсіндірме сөздігінен» (1974-1986), сондай – ақ көркем әдебиет пен халық ауыз әдебиеті туындыларынан, баспа сөз материялдарынан жиналды. Зерттеудің жаңалығы қазақ тіліндегі сын есіим компонентті фрозеологизмдердің жеке зерттеу нысаны болуымен байланысты: Компонет құрамына талданды Көп мағыналылық, синоним, антоним категориялары ажыратылды Мағыналық – тақырыптық тұрғыдан топтастырылды Зерттеудің теориялық және практикалық маңызы. Қазақ тіліндегі сын есім компонетті фрозеологизмдерді теориялық тұрғыдан қарастырудың нәтижелері тіліміздегі фрозеологизмдерді сөз тобына қатысты жіктеп, олардың семантикалық категорияларын, мағыналық топтарын ажыратып, саралауға септігін тигізеді. Зерттеу нәтижелерін қазақ тіл білімінің лексикология және фрозеология, грамматика салалры бойынша жүргізілетін практикалық сабақтарда пайдалануға болады. Зерттудің әдістері. Зерттеу барысында алға қойған мақсат – міндеттерді шешу үшін мынандай әдістер басшылыққа аланжды яғни жұмыста сипаттамалы әдіс, семантикалық – структуралық әдіс пайдаланылды. Бұл әдіс бойынша сын есім компонентті фрозеологизмдер мағыналық топтарға ажырытылды. Зарттеудің методологиялық және теориялық негізі. Қазақ тіл білімінің К. Аханов, С. Аманжолов, Х. Қожахметова, І. Кеңесбаев, С. Сәтеннова, Ә. Болғанбаев, Б. Қалиев, Г. Смағұлова сынды ғалымдарының ғылыми еңбектері мен тұжырымдары басшылыққа ашылды.....
Мен өз ертеңімді тәуелсіз елімнің ертеңімен байланыстырамын. Мен математика ғылымын жақсы көремін. Бос уақытымды да математика мен компьтерге арнаймын......
Мақсаты: Балалардың қазақ тілі сабағынан игерген білімдерін бекіту. Өзі туралы, өз Отаны туралы әңгімелей білуге баулу. Отансүйгіштік қасиетін қалыптастыру, мемлекеттік тілге деген қызығушылықтарын арттыру. Эмоционалдық көңіл – күйлерін көтеру. Ата - аналарды бала тәрбиесі мен оқыту мәселесіне тарту және оларға балаларының жетістіктерін көріп, өздерінің бала тәрбиелеудегі тәжірибесін байыту. Қатысушылар: Балалар және ата - аналар Жүргізуші: Армысыздар, қадірлі қонақтар, балалар! Сіздерді еліміздің Тәуелсіздік күні - мерекесімен құттықтаймыз. Қазақстанымыздың аспаны ашық, халқымыздың еңсесі жоғары болсын деп тілейміз. Атыңнан айналайын егемен ел, Тәуелсіз күнің туды кенеле бер. Мерейің құтты болсын, Тәуелсіздік, Ғасырдың тойы болшы, кенеле бер!.....
