Пән: Жаратылыстану
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Табиғат физикасы. Жарық, дыбыс, электрлік, магниттілік.
Сабақтың тақырыбы: Жарық және көлеңке 2-сабақ
Оқу мақсаттары : 4.5.2.1 - көлеңкенің кедергі өлшемі мен жарық көзінен кедергіге дейінгі қашықтыққа тәуелділігін зерттеу және түсіндіру;
4.1.2.1 - зерттеу әдістерін (бақылау мен эксперимент) таңдау себебін артықшылығы мен кемшілігіне байланысты негіздеу;
4.1.2.2 - нәтижені оқушы таңдауымен графикалық түрде ұсыну;
Сабақ мақсаттары: Көлеңкенің кедергі өлшемі мен жарық көзінен кедергіге дейінгі қашықтыққа тәуелділігін зерттеу және түсіндіру.....

Гүлжансың - ау, Гүлжансың,
Тынымы жоқ бір жансың,
Таңмен бірге сайрайсың,
Егінде де, шөпте де,
Гүлжансың - ау, Гүлжансың,
Ойын-тойда думансың,
Тым ерекше туғансың.
Дала боран,
шулайды орман —
Бар денемді қарлы құйын орайды,
Зарлайды жел, шулатады тоғайды.
Тіл қатпаймын, бас имеймін табынып,
От басында отырмаймын қамығып.
Есікті ашып алыс жолға жүремін,
Ақ боранның құшағына кіремін......

Жақсы сөздің басында болмасын дақ, Алай көк,
Бір жаманға басыңды алма шатып, Алай көк.
Бір жаманға басыңды алсаң шатып, Алай көк,
Өле-өлгенше кетпейді-ау жаман атақ, Алай көк.

Ай-ай сәулем, жан-ай деп,
Бір сүйгенім сіз-ай деп.
Болса болар, болмаса қояр,
Көріп алдық сізді-ай деп......

Қолыма қалам алдым жұма күнi,
Жазып тамам әйладым күн мен түнi.
Мұсаның заманында бiр падиша
Болыпты, әлеуметтер, тыңла мұны.
Өзi патша уа және қазынасы көп,
Бұл дүния мақсұтына көңiлi тоқ.
Сексенге келген бар-дүр оның жасы,
Арманы бiр-ақ оның — перзентi жоқ.
Падиша перзент үшiн жедi уайым,
Әзелде жазбаған-дүр бiр Құдайым.
«Бiр Алла маған перзент берер ме?» — деп,
Падиша үмiт етер жыл-жыл сайын.
Сексенге келдi патша, әлi үмiтте,
Құдайым рахман ерүр һәр үмiтке.
Мұсаның бiр күн патша жолын тосты,
«Бiр дауа бола ма, — деп, — iшкi дертке».
Айтады: — Раббым менi патша қылды,
Һәм өзi жарылқағай бiздей құлды.
Құданың дәргаһына жеткiз, тақсыр,....

Мыңдар жыл аққан кәрі Еділ
Қасқая тіліп жерімді,
Келмеген кім бар саған бір,

Сүймеген кім бар Еділді.
Жағаңда туған бауырым,
Ақ жарқын орыс ұлдары.....

Биссимилла деп бастаймын,
Одан кейін зарымды.
Өміріме өрт кетіп,
Ай менен күнім жабылды.
Замана ақыр орнады,
Кең дүнием тарылды.
Жалғызымнан айрылып,
Болып тұрмын шабынды.
Ұшырғаны-ай Құдайым
Басымдағы бағымды.
Жас басымды қуартып,
Сындырғаны-ай сағымды.
Тоты құстай құбылған,
Алып кетті сәнімді.
У мен дертке талатып,
Тастап кетті жанымды.
Санаменен сарғайып,....

(Александр Сергеевич Пушкинге)

Арнадым бұл жырымды, ақын, саған
Тәңірісі сұлу сөздің ағындаған.
Тәкаппар данышпаным, қабылдашы
Бір сыйды құрмет еткен сахарадан.

Кіршіксіз күміс судай музаң тәтті,
Бал болып талай жанды таңырқатты
Балқытып терең сырмен жан иесін
Жүректе махаббаттың отын жақты.......

(Мұса Жәлел жайында)

Зар болып кең дүниемен тілдесуге,
Отырды ол соңғы түнек түрмесінде.
Біледі көп ұзамай үні өшерін,
Біледі табылмасын мүрдесі де.
Қу сүйек уыз тәні боршаланған,
Әлі жоқ қимылдауға шаршағаннан.
Дейді ол — тәнім тұтқын болғанымен,
Дұспан жоқ рухымды қоршап алған.
«Ұлы Отан, арқа тұттым ұраныңды,
Қолтықта арпалысқан ұланыңды!
Самалын туған жердің құй қаныма.
Тосайын ән-күйіңе құлағымды».
Сүйгендей оң көзінен ғашық жаны,
Шалқыды шабыттанған ақын жаны.....

(Ақындарға)

Тасыған тасқын тасқанда,
Асқар белден асқанда.
Асқар белден асқанда,
«Абылай аспас асудың»
Төбесін таптап басқанда.
Тасқындай ұлы күреспен
Еңбекші көзін ашқанда,
Күл көмірде күн болған,
Езіліп байда күн, болған.
«Өмірдің құлы» құл мен күң,
Тасыған тасқын күйіне,
Шырқыратып даусын қосқанда
Бұрын «өлік» қазір ел.
Тіріліп тірлік қылғанда,
Масайрап орман, қыр мен бел,
Қызуда төсті ұрғанда,
Жабыла жаппай аттанып......

Сен сүйесің жаныңмен Отаныңды,
Өзің өскен жеріңді, совет елін,
Сен сүйесің аспанда шық қан күнді,
Сен сүйесің, еліңнің келешегін.
Сен сүйесің көсемді, алтын заңды
Бақытың мен арыңдай адал сақтап.
Сен әкем деп атайсың ұлы адамды,
Ол сөзіңді жаныңмен жүрсің ақтап.
Сен сүйесің коммунист партиясын
Өз анаңдай өзегін жарып шыққан,
Адалдығын, ақылын қайыспайтын
Талай өрт пен дауылдан алып шыққан......