Дені сау, текті, рухты ұрпақ өсіру үшін де о баста ескеретін жайттар бар. Ол жыныстық қатынастың әдептері мен шарттары. Ислам діні күллі адамзатқа түскендіктен мұнда адамға қатысты еш нәрсе назардан тыс қалмаған. Тіпті төсек қатынасының әдептері де ескерілген. Мұсылман болған соң мұны да білуіміз біз үшін.....

Қазіргі ұрпақ ұлттық сипаты, рухани құндылығы жоқ «Батыстың» тәлім-тәрбиесін қомағайлана жұтады. «Батыс» демекші, технология әлемін, теледидар беттерін жаулаған рухани құндылыққа зәру жарнамалық дүниелері-бейне бір жер шарындағы ірге тасынан өз тілі, діні, ұлттық мәдениеті бар елдермен күреске түскендей. Осы орайда «Батыс мәдениетін» дүние жүзіне таралған жайылмалы дертті ісік екенін мойындағандай боласың. Мәселен: парасатты, кішіпейіл, сыпайы тағы басқа ибалық мінездердің бәрін иманды қаракөз қыздарымыздың арасында сақтаулы. Өкінішке орай, біреуден көргенімізді қайталап істеу керек болып тұрады.

Артымызда өсіп келе жатқан сіңілілеріміздің өзі есепшіл, өркөкірек, сезімге сенбей «ақшаға» ғана сенетіндер қатары көбеюде. Тәрбиені ата-анасына емес, теледидар, компьютерден алып келе жатқан жастар буыны қалыптасып келеді. Кейбір ата-ананың баласымен араласуға да уақыты жоқ. Осыдан барып бала әке-шешесінен суып, оларға деген сыйластықтан мүлдем қалады. Бала кезінен жылылық мейірімді көрмеген адам баласы қатыгездікпен өседі. Жүрегін бойлаған суық ызғардың өшін өзгелерден алатын жандар болады.
Сондықтан бұл да ата-ананың жылылығы, жақындығы жастар тәрбиесіне әсерін тигізеді. Қазір, жасыратын не бар, бұрын дәстүрімізде болмаған сүреңсіз жағдайлар бой көрсетуде. Қаладағы қазақ қыздарының көбі бір-бірімен орысша сөйлеседі. Өз ұлтының тілінде сөйлеуге талпынбайтыны өз алдына, кейбіреулері тіптен оны намыс көреді. Күнделікті өмірдегі көріністерге бір сәт назар аударайықшы. Мектеп қабырғасында жүрген бірсыпыра қыздарымыз жарассын-жараспасын денелерін жартылай жалаңаш көрсететін киімдер киіп, қымбат әшекейлер, алтын тағып, бет-ауыздарын бояп, өздерінің инабаттылығы мен сыпайылығынан, жастық жарасымдылығынан айырылады.
Табиғаттың өзі жан дүниесін сұлу, нәзік, мейірбан.....

Тақырыбы: «Сіз» деген - әдеп, «біз» деген – көмек
Мақсаты: Балалардың «сыйластық», «қамқорлық» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту.
Міндеттері:
өзара сыйластық қарым - қатынастарының адам өміріндегі мәнін түсіндіру;
бірлесіп еңбек етуге қызығушылықтарын арттыру;
өзара сыйластыққа, өзара көмекке, бірлікке тәрбиелеу.

Бір ғұлама, тәрбиесі тым бөлек,
Шәкірттердің қарсы алдына бірде кеп.
Түзу сызық сызып қойып тақтаға,
Сынақ болар сұрақ қойды «Бұл не?» – деп.

Біреулері: «Бұл бір деген сан» – деді,
Біреулері: «Бәлкім, жалғыз жан...» – деді.
Біреулері «Таяқша,-деп, тік тұрған,
Улап-шулап айтып....

Біз тәрбиені әкеміз бен анамыздан аламыз. Олар бізге үлкен адамдарды сыйлауды үйретеді. Маған анам үнемі әдепті болуға, ешкіммен ұрыспауға үйретеді. Мен анамның үйреткенін есіме алып жүремін. Ол әдепті болу үшін үлкен адаммен амандасу керек және бір–бірімізге кешіріммен қарау керек деп айтады. Мен......

Еркелеткен анасы
Болды аюдың баласы.
Анасына тартыпты,
Түрі, түсі дәл тіпті
Ана тыным алғалы
Көлеңкелер жатса да,
Жата кетер ол дағы
Анасына.....

Жас келіндер қара шаңырақтың немесе ақсақалы бар үйдің төріне шықпайды.
Әйел адам орындықта отырғанда аяғын айқастырмайды.
Әйел адам көп алдында керілмейді.
Бұрынғы кезде жас келіндер таңертең ерте тұрып, ауылдағы үлкен үйлердің түндігін ашқан.
Келіндер келін болып түскен жердегі адамдардың атын атамайды. Қайнылары мен қайын сіңлілеріне өзі жеке ат қояды.
Халық дәстүрінде ер адам шашын өсірмейді, әйел шашын қимайды.
Жүкті әйелге күлу - әдепсіздік.
Аса бір тығыз шаруасы болмаса әйелдер отырған жерге ерлер, ерлер отырған жерге әйелдер кірмейді.......

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Мектеп өмір
Сабақтың тақырыбы:Мектеп өмірі. Әдепті бала - арлы бала
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары:Т2. Назарын шоғырландырып тыңдау
Сабақтың мақсаттары:Барлық оқушылар орындай алады:
Тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсінеді.
Оқушылардың көпшілігі орындай алады:
Тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсінеді және нақты ақпаратты анықтайды.
Кейбір оқушылар орындай алады:
Мәтін мазмұнын түсінеді; қажетті ақпараттарды анықтай алады. Диалогтік қарым-қатынасқа түсе алады; сөз мәнері мен сөйлеу этикеті формаларын қолдана алады....

Пән: Қазақ тілі Т2
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Мектеп өмірі.
Сабақтың тақырыбы Әдептілік – әдемілік белгісі
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары А3. Ауызша мәтіндер құрауда қазақ тіліндегі төл дыбыстардың дыбысталуын, үндестік заңын ескеріп айту.
Сабақтың мақсаттары Барлық оқушылар орындай алады:
Қазақ тіліндегі төл дыбыстарды біледі
Оқушылардың көпшілігі орындай алады:
Қазақ тілінің төл дыбыстарын қолданып, салыстыру жұмыстарын жүргізе алады
Кейбір оқушылар орындай алады:
Қазақ тіліндегі төл дыбыстарын үндестік заңына сай қолдана отырып Қожаның іс-әрекетіне баға береді....