Әңгіме: Дидахмет Әшімхан | Ит жылы


Ит мініп ирек қамшылап, итшілеп жүріп, ит жылына да жеттік-ау. Иншалла!

«Ит – жеті қазынаның бірі» ғой, бұл жылы ит те, құс та, иттің итақайы да ырыс-несібеге кенеліп, ит басына іркіт төгілген күндерді көреді деп сенемін. Өйткені... күту мен үміттен ғана тұратын ит тірліктің соңында жадырап шығар күн, жарқырап жетер бір жақсылық бар шығар. Тек соны итке ғана бітер төзіммен, бүгілмейтін итжандылықпен күту керек. Ол жақсылық баяғыдай ит арқасы қиянда емес, дәл қасымызда, иек астымызда тұрғандай. Олай дейтінім, бар тамаша, бар қазына Қазақстанда деп, ит өлген жерден мұнда ағылып жатқан бөгде-бөтен аз ба қазір? Мен білсем, олардың тұмсығы иттен иісшіл. Естеріңізде болар, ертеде солар ит жегіп, ит қорлығын көріп, Итжеккен мен Аляскаға да жетті емес пе? Ақыры сонда ителмен, инк, индейіс деген халықтарды атажұртынан иттей қылып қуып, өздері қап-қара алтынды итшаналарына тиеп, алыстағы еліне тасыды емес пе? Сөйтіп жердің арғы бетіндегі ит тұмсығы өтпес ормандар мен ит іздесе таппас иен мекенде итарқа қостарын тігіп, ит жүгіртіп, құс салып жүрген бейбіт халықтың итін шығарып, итжемі етті емес пе? Ал, «ит тойған жеріне» деп, сол арада қалып қойған бөгделердің көбі кейін жеке-жеке ел болып кетті емес пе? .....
Әңгімелер
Толық
0 0

Әңгіме: Өмірмен күрес

Қатты шаршадым...
— Жап жас боп алып қайдағы шаршау?
— Іштей қатты өкпеледім.
— Кімге?
Өмір бойы амандығын тілеймін деген жанға...
— Не үшін?
— Аяқ асты өзгеріп кетті... менікі орынсыз болар. Бірақ, соншалықты бұлай болады деп кім ойлаған...
— Уайымдама ақымақ қыз...сен оның амандығын тіле, оған тек жақсылық тіле! Өз қателігін түсінген кезде бармағын шайнары анық... Енді шаршадым деуші болма, көкем!

Түйін: ӨМІР АТТЫ РИНГТЕ КҮРЕСІП КЕЛЕМ, МЕНІ НОКАУТҚА ТҮСІРЕМ ДЕП ОЙЛАМАҢЫЗДАР! СЕБЕБІ МЕН ИМАН ДЕГЕН ДОППИНГ ҚОЛДАНАМЫН!

.....
Әңгімелер
Толық
0 0

Қазақ тілінен сабақ жоспары: Отбасы туралы кітаптардан және экраннан әңгімелер оқу №2 (2 сынып, I тоқсан )

Пән: Қазақ тілі Т2
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:«Менің отбасым және достарым»
Сабақ тақырыбы:Отбасы туралы кітаптардан және экраннан әңгімелер оқу №2
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме)1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну
2.1.4.1 тыңдаған мәтіннің тақырыбын, ондағы жағымды және жағымсыз кейіпкерлерді анықтау
2.6 Орфоэпиялық нормаларды сақтау
2.2.6.1 қазақ тілінің төл дыбыстарын артикуляциялау
Сабақ мақсаттары:Барлық оқушылар: тыңдаған мәтіннің тақырыбын, анықтайды. Қазақ тілінің төл дыбыстарын артикуляциялайды.
Көптеген оқушылар: мұғалім көмегімен тыңдаған мәтіннің тақырыбын, ондағы жағымды және жағымсыз кейіпкерлерді анықтайды. Қазақ тілінің төл дыбыстарын артикуляциялайды
Кейбір оқушылар: өз бетінше тыңдаған мәтіннің тақырыбын, ондағы жағымды және жағымсыз кейіпкерлерді анықтайды. Қазақ тілінің төл дыбыстарын артикуляциялайды. ....
Ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспар (ҰМЖ, ОМЖ, ҚМЖ)
Толық
0 0

Әңгіме: Өмір деген бір жарқ еткен найзағай


Аспан астын, жер үстін алай-дүлей етіп, жан-жағыма нұр шашып, найзағайдың жарқылынан көңілшең бұлттардың өзі жылап hәм қуанып отырған шақта “Адам” атауы жаратылды және сол кезден бастап “Ғажайып әлем” деген әлі бітпеген шығарма жазылуда. Ол шығарманың кейіпкерлерінің ішінде сен де, мен де бармын. Жерді, елді жаратқан Тәңірі қандай шебер еді!? Дегенмен, өмір мен адам арасында әлі күнге дейін байланыс орнамаған. “Адам” өзі сияқты басқа да тіршіліктегі жаратылыстармен байланысқа түсе алды. Бірақ, өмірмен емес. Не үшін? Оның жауабы әр қилы.

Адам - ерекше жаратылыс. Қаншалықты саналы болғанымен, соншалықты ақымақ. Алланың өзі адамға саф алтыннан қымбат өмір беріп тұрса да, адам әлемнен осы күнге дейін алтын іздеуден шаршаған емес. Міне, бір дәлелі осы. Бұл ақылдылық па, әлде ақымақтық па?

Ақылдылық десек, оның себебін анықтауға тырысып көрейік. Адам өмірге келгеннен елден өзгеше болуға, жайлы өмір сүруге, жаңағы Алла берген алтындай өмірін жақсы өткізуге тырысады. Ал бұлай өмір сүру үшін міндетті түрде жақсы жағдайды, әлемдегі алтындардың барлығын талап етеді. Ал адам сол үшін мансап, байлық іздейді. Бірақ көпшілігі адамнан наданға айналып жатады. Себебі, байлық көздің нұрына, терінің суына енгеннен кейін бойдан адамгершілік қасиет кетеді. Себебі, өзімізге өзіміз қаншалықты жақындай түссек, өмірден соншалықты алыстайтынымыз бар. Ал, бұл - ақымақтық. Сонда өмір дегеніміз не дейсіз бе? .....
Әңгімелер
Толық
0 0

Әңгіме: Ізденген жетер мұратқа


Бүгінгідей жаһандану заманында білім мен ғылым қашанда бірінші орында. Мемлекетіміздің дамып, жетілуі үшін сапалы білімнің кілті ғана болашаққа жетелейді. Арман мен мақсат үндескен тұста, таңдау мен талғамның орны бір бөлек. Менің таңдауым Қазақстандағы ЖОО-ның көш басы әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті болды. Басты арманым осы университеттің қабырғасында білім алып, студенттік жылдарымның қызықты күндерін өткізу еді. Аллаға шүкір! Бұл күнде арманым орындалып, өз биігіне де жетті. Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ – ерекше мәртебесі бар Қазақстанның жетекші классикалық университеті, кәсіби білім мен ғылымды инновациялық дамытудың ұлттық көшбасшысы, еліміздің жоғары оқу орындары арасындағы бірінші Қазақстан Республикасы Президентінің «Сапа саласындағы жетістіктері үшін» сыйлығының иегері. Университетте 15 факультет бар және 180 сала бойынша мамандар даярлайды. Менің факультетім – Филология және әлем тілдері факультеті, факультетте талай танымал, дарынды түлектер түлеп шыққан. Атап айтар болсақ: Мұхтар Әуезов, Зейнолла Қабдолов, Әбіш Кекілбаев, Дулат Исабеков, Нұрлан Оразалин, Тұрсынбек Кәкішев, Рымғали Нұрғали, Мәулен Балақаев, Сұлтанғали Садырбаев, Гүлнар Дусматова, Балғынбек Имашев, Мұхамеджан Тазабеков, Жанна Қуанышева т.б. Факультетіміз университет ішінде «екінші өнер ордасы» деген атақ алған. .....
Әңгімелер
Толық
0 0

Әңгіме: Сүлеймен Баязитов | Бір сұлуға

Хордың қызын.

Діндар біткен сұқтанған,

Көргенім жоқ, көрмеген соң сенбедім.

Бұл сөзімді демес теріс ұққан жан,

Сұлуымсың жер бетінде сен менің.



Өзгелерден.

Өзгешесің, дарасың,

Сенің үнің

Әндей әсем мен үшін,

Өзіңменен табар жаным жарасым,

Өзіңменен табар жаным келісім.



Сүлеймен Баязитов.....
Әңгімелер
Толық
0 0

Әңгіме: Сүлеймен Баязитов | Ар соты алдында

(Баллада)

Теңіздей тербелген астықты алқапқа көз тіге тұрып осы өңірде 1931- 32 жылдары аштық болып талайлар көмусіз қалған дегенге сену де қиын.

Бұл алайда тоталитарлық жүйенің, бұғаудың шеңгелінде жатқан қазақ қырының бұлтартпас өмір шындығы еді.



Аштық азап

Ақыры жеңгені ме?

Жүріп кетпек алдағы сенгені не?

Жүріп кетпек,

Қалдырып бәрін, бәрін.

Әйелі мен бөбегі – ынтызарын,

Ынтызарын...







Жұтады-ау ажал залым...

Қармау керек көз жұмбай тірлік талын.

Жанбай жатып қалайша сөнеді бұл,

Аузынан шағында төгер жалын?

Шақ емес пе

Өрлейтін өмір төрге?

Өз еркімен

Қалайша кірмек көрге?

Үзілмесе тірліктің нәзік жібі,

Өмір мұны гүлдентіп, көгертер де.

«Қатын жолда» деуші еді « бала белде»,

Аштан өлмек

Асы бар жетпесе елге.

Бір таба нан –

Осы үйдің соңғы дәмі,

Дастарханға оралулы жатыр жерде.

Қолтығына сол нанды қысып алып,

(Қара көрер сезінді күшін анық)

Әйелі мен ұлына: «Қош!» деді бұл.







- Таңдамақшар күнінде ұшыралық.

-Мен қалайын,

Тастама ұрпағыңды! –

Деп әйелі шырылдап көп жалынды.

Сол бір сәтте тоқтатар күш жоқ еді,

Тілек жоқ ед тоқтатар көк жалынды.

Жалғыз мүдде санасын меңдеді анық,

Елге жетсе жығылмай естен танып.

Табады әлі әйелдің көкесін бұл,

Бала сүйед,

Күні ертең болад қарық.

Осы оймен артына бұрылмады,

Ынтызары «әкелеп» шырылдады.

Соңғы таба нанды да бұл әкетті,

Анық еді аштықтан құтылары.

Әйелі мен баладан күдер үзіп,

Тоқ ел жаққа жөнелді ол бетін түзеп.

Аштық артта біртіндеп қала берді,

Қол бұлғады алдынан өмір қызық.

Қилы-қилы тағдырды бастан кешіп,

Бас та емес,

Емес ол аяқта да,

Ел қатарлы жүретін тірлік кешіп,

Әйел алған,

Түзеген шаңырағын,

Тек үйінен шықпады жамырап үн.

Сәби даусын армандап іңгәлаған,

Шаңырақтың сезеді ол қаңырарын.

Келіп жетті ақыры сексен міне,

Есеп бар ғой өткен жыл, көшкен күнге.

Өкінбейді қарттықтың келгеніне,

Тек өлімнен ет жүрек сескенуде,

Сескенуде .

Ажалмен алысуда,

Күрсінеді кеткендей салы суға.

«Мен қалайын, тастама ұрпағыңды!»

Қайдан жетті таныс үн, таныс тұлға.

Бұған қолын созады, жалынады,

Құлағына жетеді талып және.

Сәби даусы «әкелеп» шырылдаған,

– Бұлар қайтіп, тәңірім-ау, қырылмаған,

қырылмаған...

Шал кенет шошынады,

Олар мені жүр екен тосып әлі.

Жанарынан ыстық жас жосылады,

«Айыптымын» дейді де тосылады.

Айыбын ол сол сәтте сезінеді,

Өмірінен өткерген безінеді.

Қылмысы үшін жасаған зар заманда,

Түсіп жатты ол өмір сот тезіне енді.



Сүлеймен Баязитов .....
Әңгімелер
Толық
0 0

Әңгіме: Мейманбек Бейбарыс | Биыл Астанаға 20 жыл

2018 жылы 6-шы шілде де Қазақстан Республикасының алтын шаһары – Астана қаласы 20 жылдық мерейтойын атап өтпек. Бұл үлкен жиынға бүкіл қазақ жұрты дайындалып, асқақтатып тойлатпақ.Әрине, ол түсінікті жағдай, себебі Астана күні түгел Республика күнтүзбесінің қызыл күніне айналған. Шыныменде уақыт зулап өтуде, арада 20 жыл өткенімен Астана қаласы лашықтан, тұғыры биік мегаполиске айналды. Қаланы жоғары деңгейге көтеру оңай болмағанымен ел басы жоспарынан бір сәтке бастартқан емес.Өйткены ел басының көзінде қала тұғыры және ұлт болашағы болды. Дәл осы сәттерге тарихи шолу жасайық. Елорданы Алматыдан Ақмолаға ауыстыру туралы шешімді Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесі 1994 жылы 6 шілдеде қабылдады. Астананы ресми көшіру 1997 жылғы 10 желтоқсанда жүзеге асты. Президенттің 1998 жылғы 6 мамырдағы Жарлығымен Ақмоланың атауы Астана болып өзгертілді. Жаңа астананың халықаралық тұсаукесері 1998 жылғы 10 маусымда өтті. Ал 1999 жылы Астана ЮНЕСКО шешімімен «Әлем қаласы» атағын алды. Қазақстанның бас қаласы 2000 жылдан бастап Астаналар мен ірі қалалардың халықаралық ассамблеясының мүшесі. Астана — Азияның ең солтүстігінде орналасқан елорда. Қазіргі уақытта Астананың аумағы 722 шаршы шақырымнан асады, тұрғындар саны 1 миллион асады. Қала үш ауданнан — «Алматы», «Сарыарқа» және «Есіл» ауданынан тұрады. .....
Әңгімелер
Толық
0 0

Әңгіме: Ғабиден Қожахмет | Көкесінің көлігі


Қаладан кеш түсе шыққан "Жигули" бірқалыпты жүріспен баяу жүріп келе жатты. Көлікте үш адам бар еді: алдыңғы орындықта отырған көкесі, рульде отырған апасының нағашы жағынан туыстас інісі болып келетін Бидағұл ағасы және бірінші сыныпқа енді барғалы жүрген - бұл. Бір кезде көкесі алға қарай ұмсынып қалды да:

- Бидағұл, мынау кімнің көлігі? - деді алдыда кетіп бара жатқан көлікті көрсетіп.

- "Москвич" қой, - деді Бидағұл. - Сонан соң көліктің иесін айтты. Бұл кісі де елге сыйлы, азамат болып жүрген қызметкер жандардың бірі еді.

- Әй, Бидағұл! - деді енді көкесі Бидағұлға қарап. - Осы "Жигули" жүйрік пе, әлде "Москвич" жүйрік пе?

Бидағұл өзінің дағдылы күлкісіне салып хы-хы-хы-лап күліп алды. Сонан соң:

- "Жигулиге" не жетсін, Қолеке. "Жигули" жүйрік қой, - деді.

- Онда... - деді көкесі әлденені жұмбақтағандай етіп .....
Әңгімелер
Толық
0 0

Сауат ашудан сабақ жоспары: Қызықты ертегілер мен әңгімелер оқимын (1 сынып, 7 бөлім )

Пән: Сауат ашу.
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: «Тағам және сусын»
Сабақ тақырыбы: Қызықты ертегілер мен әңгімелер оқимын
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме) 1.2.6.1 мұғалімнің көмегімен әңгімелеу мәтінін/ ерекшелігіне қарай мәтін жанрын (өлең, әңгіме, ертегі)/ стилін (көркем және бейкөркем) ажырату
1.2.2.1 мәтінде автордың кім (не) туралы айтқысы келгенін түсіну
Сабақ мақсаттары: Жеміс немесе көкөніс салатын жасауға рецепт жазамыз. .....
Ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспар (ҰМЖ, ОМЖ, ҚМЖ)
Толық
0 0