Кіріспе
Егеменді еліміздің Қазақстанның материалдық-техникалық негізін құруда халық-шаруашылығын дамытып алдыңғы жолға қою ең маңызды да жауапты жұмыс.
Халық шаруашылығын дамыту дегеніміз өндірістің барлық саласын яғни жер байлығын өндіретін таукен саласында, металлургия, машина жасау, химия өнеркәсібі, ауылшаруашылығы, құрылыс, жеңіл және тамақ өндірісінде және тағы басқа да еңбек өнімділігін арттыру, қол еңбегін жеңілдету, халықтың жағдайын жақсарту дегенге жатады.
Ерте заманнан-ақ адамдар күн көру үшін ететін ауыр еңбектерін жеңілдетудің әр түрлі тәсілдерін ойлап тапқан. Ауыр заттарды бір жерден бір жерге тасымалдау немесе оны жоғары көтеру үшін неше түрлі әдістер қолданған. Сол әдістер бертін келе көтеру-тасымалдау машиналарының негізгі болып қалды.
Алғаш Египетте одан кейін Грецияда, Римде адамдар жүкті көтеріп-тасымалдауды дамытты. Биік пирамидаларды салуды, ауыл шаруашылығында жерді суландыру үшін төменнен суды жоғары көтеруде тасымалдаудың жаңа түрлерін тауып дамытып отырды.
ХIV-ғасырдың аяғында ХV-ғасырдың басында көтеру-тасымалдау жұмыстарын жеңілдетудің әдістері өте жақсы дамыған елдің бірі Ресей болды.
Орыс механиктері бу қозғалтқышын ойлап тапқаннан кейін техниканың дамыған кезеңі басталды. Ресейдің жер астындағы шахталарында кендерді жер бетіне көтеру үшін жүк көтеретін арабаларды ойлап тапты.....

Кіріспе
Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Еліміздің егемендік алғаннан бергі 15 – шақты жылдың ішінде экономикамызбен әлеуметтік өмірімізде болып жатқан оңтайлы өзгерістер мен қол жеткен табыстарды сөз еткенде, ең алдымен мемлекеттік бюджеттің орталықтандырылған ақша қорын жасау, екіншіден оны ұдайы өндіріс пен қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатына пайдалану мақсатымен қоғамдық өнімнің құнын бөлу және қайта бөлу процесінде мемлекет пен қоғамдық өндірістің басқа қатысушылары арасында пайда болатын ақша қатынастары екені көрсетуіміз керек.
Мемлекеттік бюджет жүйесі қаражаттарын қайта бөлуді экономикалық өсімнің сапасы мен нәтижесі арқылы анықтайды. Бюджет Қазақстанның жалпы шаруашылық байланыстар жүйесіне толық кіруіне, қазіргі таңдағы өтпелі кезеңді жеңіп шығуына мүмкіндік туғызуы керек.
Қазақстан Республикасының бюджет жүйесі бюджет құрылымының унитарлық тілімен анықталады, өйткені Қазақстан — федералдық емес, басқарудың Президенттік нысаны және сайланатын Парламенті бар унитарлық мемлекет......

Пән: Биология
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Координация және реттелу
Сабақ тақырыбы: Жұлынның және мидың құрылысы мен қызметі (2 сабақ)
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 10.1.7.1 жұлынның және мидың құрылысы мен қызметін сипаттау
Сабақ мақсаттары: Оқушылар:
• Жұлынның құрылысын сипаттай алады;
• Жұлынның қызметін түсіндіреді......

ХV-XVII ғасырларда қазақтар шаруашылығының жетекші саласы – көшпелі мал шаруашылығы. Әр рудың 800-1000 шақырымға дейін жететін көш жолдары жазда жайлауға шығып, қыс түсе қыстақтарға оралуға мүмкіндік беретін. Олардың қыстақтары малға суықта пана болатын өзен, көл бойларында, орналасатын. Ертеден қалыптасқан тіршіліктің жүйесі алыстағы шалғай жерлерге (Жетісудан басқа жерлерде) көшіп-қону, табиғи жағрафиялық жағдайларымен тарихи дәстүрлерге, ал көшіп барып қонатын жерлерді таңдап алу, көбінесе халықтар арасындағы қақтығыс, соғыс, шайқастардың бар-жоғына, саяси жағдайларға байланысты болды. Малдың негізгі түлектері қой, жылқы және түйе еді. Бұлар халықтың тұрмыс-тіршілігіне бірден-бір қолайлы түлектер. Мұндай мал халықтың тұрмыс-тіршілігін жеңілдетіп, ет, сүт, қымыз, шұбат пен киімге керек материалдармен қамтамасыз етіп отырды. Әрине, мал бағу ауыр еңбекті, төзімділікті және өмірге икемділікті талап етті. Сонымен бірге ол кезде мал шаруашылығының табиғаттың дүлей құбылыстарына түгелдей тәуелді болғанын да айту керек. Жем-шөп дайындау жүргізілмейді, қыста мал тебіндеп жайылды. Міне, осыған байланысты қыс сұрапыл қатты болған жылдары малдың жаппай қырылуы (жұт) жиі кездесетін. Мұндайда көшпелі малшылар тақырлана кедейленіп қалатын.
Қазақ халқының өмірі ілгері басқан сайын мал шаруашылығын жүргізудің формасы мен оның өнімділігі жақсара түсті. Қолайлы жылдары мал басы үдемелі қарқынмен өсіп отырды. Мал шаруашылығын жүргізудің ғасырлар бойы қалыптасқан дәстүрі сақталып, үнемі жетілдіріп отырған.
Көшпелі мал шаруашылығы қазақ отбасының өмірін көп жағынан қамтамасыз етіп тұрды. Бұл сала қазақтарға ішіп-жейтін тамақ өнімдерін, киім-кешек пен аяқ-киім, үй жабдықтары мен жасауларын, көшіп-қонуға қажетті тасымал құралдарын берді. Әскери жорықтар мен шайқастарда жылқының орнын ешнәрсемен алмастыруға болмайтын. Көшпелі малшылар өздерінде артылып қалған малдан түскен өнімдерді Түркістанның Сығанақ, Сауран, Ясы және басқа қалаларының базарларына апаратын, соның ішінде арбалар, төсектер мен ыдыстар жеткізетін болған.
Малшылар бұл өнімдерімен айырбасқа қалалардан әр түрлі тауарлар: мақта маталары мен жібек маталар, темірден соғылған бұйымдар, дайын киім-кешектер, шапандар, орамалдар, бас киімдер, аяқ киімдер, сондай-ақ әр түрлі үйге қажетті заттар т.б. алатын. Көшпелілердің астық өнімдерінен – бидайға, тарыға, арпаға, жеміс-жидекке – сұранысы өте қатты болды.
Көшпелі және жартылай көшпелі мал шаруашылығымен қатар халықта тұрақты егіншілік маңызды рөл атқарды. Қазақстанның Оңтүстік аудандары мен Жетісуда суармалы егіншілік дамыды. Археологиялық зерттеулер ХV-XVII ғасырларда Отырар, Түркістан, Сауран маңындағы егістік жерлерінде құбырлар арқылы су жіберіліп отырғанын дәлелдейді. Басқа жерлерде егіншілік мәдениетінің дәстүрлі ошақтарын өзен алқаптары мен көл жағалауларында, шөл және шөлейт далалардың көгалды жерлерінде дамыды. ....

ХVІІ ғ.аяғында Қазақстан аймағында бірнеше феодалдық мемлекеттер, яғни хандықтар құрылды. олардың әрқайсысы сұлтандардың, жеке ірі феодалдардың иеліктеріне бөлінді. Қазақ хандықтарының күрделі мемлкеттік аппараты болған емес. Басқару мақсатында феодалдық қатынастарға бейімделген патриархалдық институттар немесе бұрыннан қалыптасқан ру-тайпалық тәртіп сақталып отырды. Жалпы бұл кезде қазақ қауымы уш жүзге бөлінді. Үш жүздің халқы Қазақ хандығына бағынды. Үш жүзді билеген қазақ ханы "Ұлы хан" болды. Жүздерді кіші хандар, ұлыстарды сұлтандар, ру-тайпаларды билер, ру басылары, ал ауылдарды ауыл ағалары басқарды.
Қазақ хандары мұрагерлік жолмен сайланды. Хан өлсе орнына үлкен ұлы отырды. Ер жеткен баласы болмаған жағдайда аға-інілері, немесе олардың балалары сайланды. Бірақ хан мұрагерлерінің таққа отыруы сұлтандар мен ру-тайпа басшыларының құрылтайында, яғни "хан көтеру" деп аталатын сайлаудан өтуге тиісті болды. Жиында хан болуға лайықты адамды ақ киізге отырғызып, үш рет хан көтеріп, "хан атасы" болған беделді адамның батасын алғаннан кейін, ресми заңды хан тағына отырған.....

Пән: Физика
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Атомның және ядроның құрылымы
Сабақ тақырыбы: Атом ядросының құрылысы. Ядролық реакциялар.
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 10.6.2.3 - ядроның құрамын протондар, нейтрондар, нуклондар терминдерін қолданып сипаттау
10.6.2.4 - Z әртүрлі нуклидтердің протондар санын (атом нөмірі) және А нуклондар санын (массалық сан) анықтау және ядролық реакциялардың теңдеулерін құру
Сабақ мақсаттары: Оқушылар атом ядросының құрылысын түсініп, аталған оқу мақсатының тапсырмаларын толық орындай алады....

Пән: Биология
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Клеткалық биология
Сабақ тақырыбы: Прокариот пен эукариот жасушалардың қызметі мен құрылысының ерекшеліктері
Осы сабақта жететін оқу мақсаттары (оқу бағдарламаға сілтеме): Прокариот пен эукариот жасушалардың қызметін және құрылысының ерекшеліктерін салыстыру
Сабақ мақсаттары: Оқушылар істей алады:
прокариот жасушалардың қызметін және құрылысының ерекшеліктерін білу
эукариот жасушалардың қызметін және құрылысының ерекшеліктерін білу
прокариот пен эукариот жасушалардың қызметін және құрылысының ерекшеліктерін салыстыру........

Жүрек. Жүректің анатомиялық құрылысы.
Жүрек циклі. Клапанды аппараттың мәні.
Адам жүрегі – қуысты бұлшықетті мүше. Тұтас вертикаль перде арқылы ол екі жарты бөлікке бөлінеді: сол және оң. Горизонталь бағытта өтетін екінші перде жүректі төрт қуысқа бөледі: жоғарғы қуыстар- жүрекшелер, төменгі- қарыншалар. Жаңа туған нәрестенің жүрегінің массасы орта есеппен 20 г- ға тең. Ересек адамның жүрегінің массасы 0,425—0,570 кг. Ересек адамның жүрегінің ұзындығы 12—15 см- ге жетеді, көлденең қимасының өлшемі 8—10 см, алдыңғы- артқы 5-8 см. Жүректің массасы мен өлшемдері кейбір ауруларда (жүрек ақауы) және ұзақ уақыт ауыр дене еңбегімен немесе спортпен шұғылданатын адамдарда өзгереді. Жүрек қабырғасы үш қабаттан тұрады: ішкі, ортаңғы және сыртқы.
Ішкі қабат эндотелийлі (қан және лимфа тамырларын ішінен астарлайтын жалпақ жасушалар қабаты) қабықшадан (эндокард) тұрады, ол жүректің ішкі бетін астарлап жатады. Ортаңғы қабат (миокард) көлденең- жолақты бұлшықеттен тұрады. Жүрекшелер бұлшықеттері қарынша бұлшықеттерінен дәнекер ұлпалар (тіндер) пердесімен бөлінген, осы тіндер тығыз фиброзды талшықтардан құралады - фиброзды сақина.....

Пән: Биология
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Молекулалық биология
Сабақ тақырыбы: Майлардың химиялық құрылысы мен қызметтері
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): Майлардың химиялық құрылысы мен қызметтерін сипаттау
Сабақ мақсаттары: Оқушы біледі:
- Липидтердің жіктелуін;
- Триглицеридтің түзілуін
Оқушы түсінеді:
- Фосфолипидтің гидрофилді «бас» пен гидрофобты «құйрықтардың» қасиеттерін түсіндіре алады
Оқушы жасай алады:
- фосфолипидтердің химиялық құрылысын және қызметін сипаттай алады; - құрылымды бейнелеудің «стенографиялық» тәсілін түсіндіре алады......

Пән: Биология
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Тірі ағзаларды жүйелеу
Сабақ тақырыбы: Омыртқалы және омыртқасыз ағзалардың құрылыс ерекшеліктері
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: 7.1.1.3 омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың құрылысының айырмашылық белгілерін сипаттау
Сабақ мақсаттары:
Барлық оқушылар:
Омыртқалы және омыртқасыз жануарларды ажырата алады;
Оқушылардың көпшілігі:
Омыртқалы және омыртқасыз жануарларға тән негізгі анықталатын белгілері бойынша сипаттама бере алады;
Кейбір оқушылар:
Омыртқалы және омыртқасыз жануарлардың атын атап, құрылысы ерекшеліктерін негізге ала отырып, өз пікірлерін дәлелдей алады........