Қазіргі кезде психологияда эмоция жайындағытипке оның теориялық дамуы жалпы психологияның өзге тақырыптарымен салыстырып қарағанда сезімдік сипаты бар күрделі мәселелер қатарына жатады. Эмоцияға арналған тақырыптар , психологияның өзге тақырыптарында арнайы мәселе ретіде сөз болмаған, таза натурализм үстемдігі туралы мәселеге тоқталамыз. Бұл тақырып эмоцияға натуралистік теорияның енуімен , психологиядағы бихевеаризм және мінез-құлық туралы бағыттардың пайда болуымен сабақтас. Осы тұрғыдан іздестірсек бұрынғы психологиядағы эмоция тақырыбы методологиялық жағынан белгілі бір жғдайда бихевеаризммен типтес. Өйткені психологидағы бихевеаристік бағыт бұрынғы спиртуалистік интроспекциялық психологияға тікелей қарсы шығады. Соған орай эмоция тақырыбы негізінен натуралистік бағытта баяндалып, өзге тақырыптармен салыстырғанда өз алдына ерекшеленіп, арпа дәнідегі бидай дәніндей болып көрінеді.
Бұлай деп анықтаудың көптеген себептері бар. Осы ретте біз Дарвин іліміне арқа сүйейміз. Ол өзінің «Адамның жарасындағы қозғалғыштың пайда болуы деген» еңбегінде бұрынғы биология ғылымының дәстүрін одан әрі дамыта отырып, адамның сезімі мен эмоциясы Хайуаннаттар дүниесінің соқыр сезімі мен аффектік серпілістермен тығыз түрде дамып жетті дейді. Оның жақында орыс тілінде аударылған мақаласында адам бойындағы жарасымды қимыл-қозғалыстарының бәрі эволюциялық даму нәтижесі екендігін баяндай отырып, адамның жан дүниесінің ішкі «қасиетті сыры» болып табылатын сезімнің пайда болуы адамның өзі сияқты, жануар дүниесінің қылығымен төркіні бір деп жазды. Мәселен, шындығына үңілетін болсақ , Дарвиннің бұл пікірі адамға ұқсас жоғары сатыдағы жануарлар мінез-құлқындағы ұқсастықтардың бар екендігі ешқандай күмән тудырмайды....

Біз – тарих пен тағдырдың бұралаңы көп жолдар мен ғасырларға созылған ұзақ уақыттағы қиыншылықтардың барлығын басымыздан өткеріп , көріп келген елміз. Бүгінгі күні тәуелсіздікке қолы жеткен егеменді елміз! Бұл бізде онайлықпен келген жок. Бізге берген құдайдың бағы да емес,сыйы да емес. Ата –бабамыздың ұрпағым,елім, жерім деп армандап өткен сол үшін талай тер төгіп , талай қан төгіп мың өліп,мың тіріліп жүріп өзім жетпесем де ұрпағым жетсе екен деп армандап өткен еңбегінің жемісі. Мұны осы жиырма екі жыл ішінде есті адам есіне алып түсінетін тарихи даму жолы. ......

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: «Өзім туралы»
Сабақтақырыбы: Қабілет-сезімдер жайлы өлеңдер оқу
Оқу мақсаттары: 2.4.1.1 я, ю әріптерінің емлесін сақтап жазу
Сабақ мақсаттары: Өлең оқып, мазмұнын түсіне алады;
Өлең оқып, мазмұнын түсіне алады;я, ю әріптерінің емлесін сақтап жазады; Өздері өлең құрастыра алады.я, ю әріптерінің емлесін сақтап жаза алады.......

Тамыз айында бір жыл болар еді деп аңсап жүрген Асылдың қазір келіншегінің жүктілігіне бес ай. Менің суреттерімді сақтап қойғанын білген келіншегі маған хабарласып менің суретімді неге сақтап жүргенін сұрады. Біз ол кезде Асылмен мүлде хабарласпайтын едік, менің де жігітім оған аулақ жүруін айтып хабарласты. Осылайша оның да менің де жеке өміріміз астаң-кестең болды. Барлык проблемадан шаршадым. Оның хабарласып жаткан келіншегіне айғайды салып: Суретті сақтаған күйеуіңнен сура- деп кесіп айттым. Сол күннен бастап ол телефон соғуын доғарды. Мен де өз жігітіммен солар үшін ренжіскен өкпелеримиз жазылып бәри өз орнына келе бастады. Бірақ мен Асылды сағынатынмын, кейде түсімде де көретінмін.

Бір күні жұмыста отырсам агенттен смс жазды /мен оны өшіріп тастаған едім/. /Ассаламалейкум қадір түнді қалай қарсалдыңыз деп/. Сағыныштан сарғайып жүрген біраз ойланып оған суық жауап жаздым. Ол әңгімесін жалғастырып жағдайымды, жігітімді сұрап, қызыңа ие болмайсың ба деген сөзді артық айттым, сіздің сол сөз үшін жауап беретініңізді ойламадым кешіріңіз деп жазыпты. /бұл сөзді ол жігітім оған қоңырау шалғанда айтқан еді/. Ол өтіп кеткен нәрсе мен сіздің келіншегіңізбен ара-қатынасыңыз бұзылмасын деп әлек болсам, солай деп мені кінәлі жасағаныңызға жол болсын дедім де шығып кеттім. Кейін ол телефон соқты, номерін өшірсем де жатқа білетін едім тұтқаны көтермедім. Ол сөйлесуімді сұрап смс жазды. Біраз аптадан кейін, шаруаларым бар деп жұмысқа баралмайтынымды айтып, жұмысқа хабарластым да үйде жаттым демалып. Үйде тірліктерді бітіріп отырсам ол тағы қоңырау шалды, істерге іс жоқ үйде отырғам алып онымен сөйлестім, ұзақ әңгімелесіп кездесетін болып шештік. Онымен кездескенде бар ойымды бірақ айтам деп оқталып шыққан, оны қатты сағынғаным есімнен шығып кетіпті. Баражатырмын ойымда алай-дүлей, ақылым мен жүрегім айтысып келеді.....

Айналама қарасам, әр түрлі тағдырлар, әр түрлі сезімдер мен құштарлықтар. Барлығы әйтеуір бір жандардың басынан өтуде. Біреуі қуаныштан басы айналып жүрсе, біреуі сол сезімінен қиналып жүр, ал енді біреулері тіпті сүйгені үшін өкінеді. Жер бетінде қаншама жан болса соншама тағдыр, соншама махаббат хикаясы бір-бірлеріне еш ұқсамайды. Міне, өмір, сонысымен қызық қой. Енді, өзім куә болып жүрген осындай тамаша да сұлу сезім жайлы, көркем махаббат хикаясы жайлы айтам деймін.

Сарғайған сары күзде басталған, көктемдей көгерген жас сезім, сол бір күзді мәңгі жүректе де, санада да қалдырды. Олар үшін бұл сарғайған сары күз емес, сезім шашқан алтын күз болды және солай болып қала бермек. Бозбалалық сылқым мінезіне салынған бозбала жастықтың алып ұшпа қызығушылық сезімімен өзінен бір курс төменде оқитын қызбен, жастардың қазіргі кездегі жедел жәрдемі агент арқылы сөйлесіп жүреді, және оған сол агент атты хабаршымен сөз айтады. Бірақ, сол кезде бұл жас жігіттің сол сөз айтқан қызының қасында жатақханада өзінің жүрегінің жартысы отырғанын білмегенде еді. Бұл күздің бастапқы айлары еді, бірақ бұл агент арқылы жеткен махаббат ойындары ойын ретінде жалғасын таба берді. осындай күндердің бірінде Дауренге бір қыздан авторизация келеді, қабылайды, танысады, есімі – Жаңыл, өзі агент арқылы сөз айтқан қызбен бір бөлмеде тұратын құрбысы. Қабылдады, агент арқылы әңгіме басталды, Жаңыл:

- Сәлем!

- Сәлем!

- Қалайсың?.....