Пән: Дүниетану
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: «Су – тіршілік бастауы»
Сабақ тақырыбы: Адамдардың алғашқы қоныстары қашан және қалай пайда болды?
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 3.2.3.1 табиғи жағдайларға байланысты адамдардың қоныстануын талдау (рельеф, климат, өсімдік және жануарлар әлемі, су нысандары)
Сабақ мақсаттары: Оқушылар
- табиғи жағдайлардың адамдардың қоныстануына әсерін анықтау.......

Пән: Физика
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Кинематика
Сабақтың тақырыбы: Импульс моменті. Импульс моментінің сақталу заңы және оның кеңістік қасиеттерімен байланысы. Айналмалы қозғалыс динамикасының негізгі теңдеуі.
Сабақ негізделген оқу мақсаттары: 10.2.2.6 айналмалы қозғалыс динамикасының негізгі теңдеуін есеп шығаруда қолдану;
10.2.2.7 айналмалы және ілгерілемелі қозғалысты сипаттайтын физикалық шамалардың арасындағы сәйкестікті жүргізу;
Сабақ мақсаттары: Оқушылардың барлығы: Айналмалы қозғалысты сипаттайтын кинематикалық және динамикалық шамалардың арасындағы ұқсастықтарын салыстыра біледі.
∑_(i=1)^n▒〖F 〗i=0 шарты кезінде кез келген үдемелі ілгерілемелі қозғалыс болмайтындығын;
∑_(i=1)^n▒〖M 〗i=0 шарты кезінде оның үдемелі айналмалы қозғалысы болмайтынын түсінеді.
Оқушылардың көбі: айналмалы қозғалыс динамикасының негізгі теңдеуін есеп шығаруда қолданады;
Оқушылардың кейбірі: Айналмалы қозғалыс динамикасының негізгі теңдеуін түрлендіреді және есеп шығаруды жақсы меңгереді......

Шілденің орта шені болатын. Елге демалысқа барып едім. Күн бойы кітап оқып, жалыққан соң, кеш бата, мал келер шақта, есік алдына шығатын әдетім бойынша бүгін де далаға шықтым. Күннің аптабы кайтып, әдемі бір қоңыр самал ескен жайлы кеш екен.

Біздің үйдің алдында бір шағын ғана төбешік бар-ды. Ауылдың үлкен кісілері кешкілік осы төбешікке жиналып отырып, әңгіме-дүкен құратын.

Бүгін сол дөң басында ағам мен Дәуітқали аға ғана отыр екен. Өз ағаларым болған соң, мен де қастарына бардым. Үлкен адамдардың арасына жас әйелдер бара бермейді ғой. Сондықтан ба екен, әлде байқамағанмын ба, әлде байқасам да мән бермедім бе екен, әйтеуір төбешік үстінен ауылдың айналасы көкжиекке дейін алақандағыдай болып көрінеді екен.

Айналасын беткейі қалың қараған, тобылғыға толы адырлы қоңыр таулар қоршаған бұл қалын ауыл ертеректегі иесінің есімімен Стамбек ауылы деп аталады. Бұрынырақта салынған қазақы, тоқал тамдардың арасынан төбесін етіп, шатырлап жауып, сылап тастаған, сыртын әктеген еңселі ақшаңқан жаңа үйлер де көрінеді. Ондай үйлердің алдында шөп үйетін, мал қамайтын қоралар бөлек орналасыпты. Ауылдың алды кең далаға ұласады. Даланы қақ жара толқыны жоқ, суы мол, жіңішке ғана Бөке өзені ағады. Өзеннің екі жағасы да жалпақ көгал. Көгалда өзенге түсіп, асыр салып жүрген ауыл балалары.

Ауылдың дәл қарсысында Қара кезең аталатын жалпақ кезең.

Кезенді асып ауылға қарай тіке құлаған қасқа жол өзендегі өткелге келіп жалғасады. Ауылдың төрт түлігі осы өткелге келіп құлады......

Осынау 15 жыл көлемінде жоғарғы билік басындағылар ауысқан сайын, елдің рухани өмірінің жетекшісі болып табылатын идеология да "сырты бүтін, іші тұтін" кейіпке түсіп, "заманымыздың ақыл-ойы, ар-ожданы" болмаққа тырысқан коммунистік партияның, қабылдаған қаулы-қарарлары бір-біріне керегар келіп, тіпті бірін-бірі теріске шығарып жатты. Мәселен, БК(б)П Орталық Комитетінің «Звезда» және «Ленинград» журналдары туралы" (14 тамыз 1946 жыл), "Драма театрларының репертуары және оны жақсарту шаралары туралы (4 қыркүйек 1946 жыл), «В.Мураделидің «Ұлы достық» операсы туралы (10 ақпан 1948 жыл) қаулыларындағы тұжырымдар арада аздаған жылдар өтер-өтпестен, 1958 жылдың 28 мамырында СОКП Орталық Комитеті қабылдаған "Ұлы достық", "Богдан Хмельницкий" және "Шын жүректен" операларын бағалауда жіберілген қателіктер туралы" қаулысында жоққа шығарылды.
Билік тұтқасын ұстағандардың түпкі мүддесіне негізделіп келген коммунистік идеологияның қасаң қағидалары қоғамдық санаға, қоғамдық сананың бір тармағы - әдебиет пен өнерге де кесірін аз тигізген жоқ. Оның айқын дәлелін елуінші, алпысыншы жылдардағы әдеби өмірде болып өткен сыншылдық ойлар ағынына жүгірте көз салғанның өзінде таба аларымыз анық. Әрине, әдеби үрдіс нақтылы бір жылдар аралығымен шектелмек емес. Сондықтан 50-60-жылдардағы әдебиет пен әдебиеттану ғылымындағы ізденістер мен іркілістердің, жетістіктер мен кемшіліктердің түпкі себептерін олардың алдындағы жылдар ұсынған талаптардан іздеп, сол тұрғыдан өрбіте қарастырғанымыз ләзім.
Аталмыш кезеңдерде рухани игіліктерге баға беруші де, сол игіліктерді тудырушы өнерпаз күштерге бағыт сілтеп, талап жүктеуші де коммунистік партия болғаны аян. Көңілі көреген, санасы сара таланттардың талайы қоғамдағы үстем идеологияның шеңберінде шырмалғаны да ....

Қазақстанда жалқы есімдерді зерттеу мәселесі 1945 жылдан кейін басталды.
Қазақ тіл біліміндегі бұл саланың басында Т.Жанұзақов тұрды.
Антропономика - ономастиканың бір саласы болып, ол адам аттарының
Адам аттары, бірінші кезекте, адамның қоғамдағы орнын ажыратып көрсету
Шындығында да, адм аттарын зерттеу арқылы сол халықтың тілінің
Эпопеяның тілін зерттеген Е.Жанпейісовтің есептеуінше «Абай жолында» тікелей
Қазақ антропонимдерінің табиғатын ашу- бүгінгі күнгі қазақ тіл білімінң
Зерттеудің нысаны
М. Әуезовтің «Абай жолы» роман-эпопеясындағы антропонимдер. Олардың мағыналық топтары,
Зерттеудің мақсаты мен міндеттері
- Жұмыстың негізгі мақсаты- М.Әуезовтің «Абай жолы» романындағы антропонимдердің
- Қазақ антропонимикасына байланысты жазылған ғылыми еңбектерге шолу жасай
- Романдағы араб-парсы, орыс және жалпы түркілік есімдерді анықтау.
- Романдағы антропонимдердің тұлғаларын талдау.
- Романдағы антропонимдердің мағыналық топтарын көрсету.
- Романдағы антропонимдердің жасалу тәсілдерін көрсету. ....

ВВЕДЕНИЕ
Историческое развитие человеческого общества постепенно изменило наши представления о социальном предназначении уголовного наказания, его роли в борьбе с преступностью.
Современная система наказания нацелена не на ужесточение уголовно правовых репрессий, а на поиски путей предупреждения преступности. В настоящее время более важна неотвратимость наказания, а не только его суровость. Таким образом в общественной системе мер борьбы с преступностью, наказание выступает как необходимая, но крайняя мера воздействия.
Эффективность наказания зависит от множества факторов. Оно во первых должно быть правильно назначено и должным образом исполнено с соблюдением принципов законности, равенства всех граждан перед законом, гуманизма, демократичности и гласности, дифференцированного и индивидуального исполнения наказания, соединением наказания и исправительного воздействия. Вместе с тем будучи в целом позитивным инструментом воздействия на преступления, наказания само по себе порождает определенные негативные последствия, часто не зависящие от правоохранительных органов. Отрицательные последствия в основном носят социальный характер и в совокупности представляет собой социально-экономические, социально-психологические, демографические, социально-правовые, психолого-педагогические, криминологические издержки.
Меры уголовного наказания предусматривает учет не только его количественной стороны, но и качественной. Вряд ли нужно доказывать, что, например, лишение свободы, и срок наказания независимо от срока и размера, оказывают качественно разное воздействие. Лишение свободы вторгается в сферу личной свободы гражданина. Установление разных видов наказания позволяет наиболее полно использовать возможности его воздействия.
Определяет перечень наказаний закон. Общественно опасное деяние признается лишь тогда, когда законом конкретно установлена его наказуемость, именно в этом реализуется правило, отражающее в уголовном судопроизводстве принцип законности: “Никто не может быть привлечен в качестве обвиняемого иначе как на основаниях и в порядке, установленных законом”......

Пән: әдебиеттік оқу
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Мәдени мұра
Сабақ тақырыбы: Шығарма мазмұны бойынша сұрақтар қою және жауап беру Асыл мұра – салт-дәстүрге байланысты шығармалар оқу «Тұсау кесушінің жыры» «Қыз қуу»
Оқу мақсаттары: 4.2.1.2* шығарманы іштей көз жүгіртіп, шолып, түртіп алып, сұрақтар қоя отырып, қажетті ақпаратты тауып, белгі қойып оқу, талдау жасап оқу, сын тұрғысынан бағалап оқу
4.2.2.1 шығарманы қайта құруға, интерпретациялауға және бағалауға негізделген сұрақтар қою және жауап беру
Сабақ мақсаттары: Барлық оқушылар: шығармадан қажетті ақпаратты тауып оқиды, шығарма мазмұны бойынша сұрақтар қоя алады;
Көптеген оқушылар: шығармадан қажетті ақпаратты анықтайды, қолдануға, бағалауға негізделген сұрақтар қояды және оған жауап бере алады.
Кейбір оқушылар: шығармадан қажетті ақпаратты ақпаратты тауып салыстырады, бағалауға негізделген сұрақтар қоя алады жауап бере алады, мысалдар келтіре өз ойын айтады......

Кіріспе
Қазақ халқының ерте замандарда жасаған мәдени мұрасының бір түрі – халықтың ауыз әдебиеті.
Жазу-сызу өнері болмаған ерте кезден-ақ қазақ халқы өзінің тұрмыс-тіршілігі, қоғамдық өмірі, шаруашылығы мен кәсібі, қуанышы мен күйініші, дүниетанудағы көзқарасы тағы басқа жайында неше түрлі өлең-жырлар, ертегі-әңгіме, мақал-мәтел, аңыздар ойлап шығарған және оларды ауызекі айту күйінде тудырған. Сондықтан да бұларды халықтың ауызша шығарған көркем шығармасы, даналық сөзі, яғни ауыз әдебиеті деп атаймыз. Ауыз әдеби фольклор деп те аталады. Фольклор – ағылшын сөзі. Ол – халықтың ауызша тудырған көркем шығармасы, халық даналығы деген ұғымды білдіреді. Фольклор дүние жүзіндегі халықтардың бәрінде бар. Ал, халықтың ауыз әдебиетін зерттейтін ғылымды фольклористика деп атайды.
Жанрлық жағынан алғанда, қазақтың ауыз әдебиеті де әр алуан. Халықтың тұрмыс-салтына, әдет-ғұрпына байланысты туған шығармалар, тұрмыс-салт жырлары, мақал-мәтелдер, аңыз-әңгімелер, ертегілер эпикалық жырлар, айтыс өлеңдері тағы басқа қазақ ауыз әдебиетінің негізгі түрі болып табылады.
Бір халықтың ауыз әдебиетінде, айталық ертегісінде немесе батырлар жырында кейбір сюжеттердің басқа бір халықтың ауыз әдебиетіне ұқсас келетіндігі болады. Ондай ұқсастық экономикалық, тұрмыс-тіршіліктің, қоғамдық өмірдің ұқсастығынан туады. Бір-бірімен ешқандай қарым-қатынас жасамаған, шалғай жатқан халық ауыз әдебиетінде ұқсас сюжеттердің болу себебі, міне осыған байланысты.
Ауыз әдебиеті халық өмірімен тығыз байланыса отырып, оны жан-жақты суреттейді, әр түрлі бейнелеу арқылы елестетеді. Әрине, бұдан ауыз әдебиеті бірден дамыған деген ұғым тумайды. Оның кейбір үлгілері ескі дәуірде, румындық қоғамда, яғни алғашқы қауымдық құрылыста пайда болған. Бертін келе қоғамдық, экономикалық жағдайдың, адам баласының дүние танудағы ой-өрісінің ұлғайып өсуіне қарай ауыз әдебиеті де дамып отырған. Демек, халықтың қоғамдық өмірі, тұрмыс-тіршілігі, әлеуметтік көзқарасы тағы басқа ауыз әдебиетінің тууына және қалыптасып дамуына әсер еткен, мазмұн берген. Сондықтан да ауыз әдебиеті өзінің даму жолында талай қоғамдық құрылыс ауыз әдебиетінің идеялық бағытына, мазмұнына ықпал жасаған, әрқайсысы өздерінің мүдделеріне сәйкес ауыз әдебиетін тудырған, оны пайдаланып отырған. Яғни, фольклор үнемі “өңдеуден”, сүзгіден өтіп отырады. Сөйтіп, біртіндеп көркемдігі кемелдене бастайды.
Ауыз әдебиетінің авторлары белгісіз болады. Бұдан, әрине ауыз әдебиетінде автор болмайды деген ұғым тумайды. Онда автор болған. Фольклордың кез-келген жанрлық түрлерін әу бастан-ақ белгілі бір адамдар шығарған. Мәселен, “Ер Төстік” т.б. сияқты ертегі, әңгіме, жырлардың қайсысын болса да, әуел баста жеке адамдар шығарған. Бірақ ол кезде хатқа түспегендіктен шығарушы адамның өмірбаяны, аты-жөні сақталмаған. Ал, шығармалары ауызша айту ретімен тарап кеткен. Олардың авторы халықтың өзі болған. Ауыз әдебиетін халық әдебиеті деп атаушылық, міне, осылай қалыптасқан.
Ауыз әдебиетінің жазба әдебиеттен бір айырмашылығы ауыз әдебиеті шығармаларында нұсқалардың көп болуында. Бір-біріне жалпы мазмұны, оқиға желісі, кейіпкерлерінің аттары ұқсас келетін шығармаларды бір шығарманың туынды түрі, яғни нұсқасы десек, бұл ауыз әдебиетінде көп кездеседі. Мысалға, “Қобыланды батыр” жырын алайық. Қазіргі күнде бұл жырдың жиырма сегізден аса нұсқасы бар. Олардың жалпы мазмұны, оқиға желісі, басты кейіпкерлерінің есімдері бір-біріне ұқсас келеді. Бәрінде айтылатын басты әңгіме Қобыланды батырдың сыртқы және ішкі жауларға қарсы күресі, осы жолда оның жасаған ерліктері. Бұл оқиғалар жырдың нұсқаларында әр түрлі жырланады, ал ол нұсқаларда өзара үлкенді-кішілі айырмашылықтар болып отырады.....

Салт – халықтар кәсібіне, сеніміне,тіршілігіне байланысты қалыптасып ұрпақтан-ұрпаққа ауысып отыратын әдет-ғұрып, дәстүр. Уақыт озған сайын оған жаңалық еніп,өзгеріп,қоғамдық болмыс принциптеріне бейімделіп отырады. Ал жаңа қоғамдық қатынасқа қайшы келетіндері жойылып, өмірге қажеттілері жаңа жағдайда ілгері дамиды. Сондықтан да халық :«Дәстүрдің озығы бар,тозығы бар»,-деп дұрыс айтқан.
Дүние жүзі халықтарының өздеріне тән салт-дәстүр ерекшеліктері бар. Сол сияқты:«Қазақ барлық сенім,әдетімен де, ойын -сауығымен де, әр кезде жасаған адамдарының тарихи мәні бар оқиғаларды баяндайтын поэтикалық құны күшті аңыздар,өлең жырлар жасауымен де,сауыққа құмарлығымен де, халықтың заңның көптеген кодекстерін сақтаумен де,соттың шешімдерімен де ең ақылдылардың қатарына қосылады»,-деп Ш.Уалиханов ......

Кіріспе
«Аударма» деген түсініктің ауқымы өте кең. Бір тілден екінші тілге өлең, әр түрлі мазмұндағы көркем проза, ғылыми- көпшілік кітаптар, дипломатиялық құжаттар, іс- қағаздары, саяси қайраткерлердің мақалалары мен сөздері, газет материалдары, әр тілде сөйлейтіндіктен аудармашыға жүгінуге мәжбүр болатын адамдардың сөздері т.б. аударылады. Аударманың мақсаты- түпнұсқа тілін білмейтін оқушыны немесе тыңдаушыны берілген текспен немесе ауызша айтылған сөздің мазмұнымен неұрлым жақынырақ таныстыру: бір тілде жазылған мәтінді екінші тіл арқылы жеткізу. Сонымен қатар осы іс- әрекет арқылы алынған нәтиже, мәтін, туынды «аударма» деп аталады.
Аударма тарихында түпнұсқаның бұрмалануы, ондағы ойдың көмескіленуі сияқты жағдайлар өте көп болған.
Бұл әсіресе, көркем әдебиет пен қоғамдық- саяси еңбектерге қатысты.
Көркем әдебиет стилінің әдебиеттің тілдік ерекшеліктері аударма әдебиетке де тән. Белгілі бір халықтың тілінде көркем өнері: туындының эстетикалық функция, прагматикалық сипаты- баршасы тілді иеленуші халықтың рухани- мәдени ұлттық танымның мүддесінен шығуды көздейді. Көркем аударманың тілі де сол мақсатқа бағындырылады. Көркем аудармаға екі түрлі талап қойылады; біріншіден, аударылып отырған шығарманың негізгі идеясының екінші тілде дұрыс берілуі, ал екіншіден, шығарманың көркемдік қасиетінің толық сақталуы.....