Антарктика мен Антарктида. Антарктиданың табиғаты Тынық, Атлант және Үнді мұхиттарының оңтүстік бөліктерінің табиғатымен тығыз байланысты және олармен бірге бір-тұтас материк болып жатады! Теңіздердің құрлыққа аздап еніп жатқан кең алақаптарды қайраңды мұздықтар жапқан. Бұл мұздықтар материктік мұз құрсауының жалғасы болып табылады.
Антарктика — бұл Антарктиданы жанасып жатқан аралдарымен бірге және мұхиттардың шамамен 50—60 о. е. дейінгі бөліктерін қамтитын оңтүстік поляр аймағы. «Антарктика» деген атау гректің «анти»— қарсы, яғни жер шарының солтүстік поляр аймағы — Арктикаға қарама-қарсы жатқан деген сөзінен шыққан.

64-сурет. Антарктида жағасындағы айсбергтер
Физикалық-географиялық орны. Материк түгелдей дерлік Оңтүстік поляр шеңберінің шегінде орналасқан. Антарктиданы басқа материктерден орасан зор мұхит айдыны бөліп тұрады. Материктің полюс ауданындағы географиялық орны орташа қалыңдығы 2000 м болатын қалың мұз жамылғысының түзілуіне әкеп соққан. Мұз қабатының қалыңдығына байланысты Антарктида Жер шарындағы ең биік материк болып отыр. Материктің жағасы негізінен биіктігі бірнеше ондаған метрге жететін тік мұзды жар болып келеді. Географиялық орны мен мұз құрсауына қарай дүние жүзіндегі суық полюс Антарктидада орналасқан.
Антарктиданы ашу. Алғашқы зерттеулер - Антарктида басқа материктерден әлдеқайда кейін атылған. Оңтүстік жарты шардың биік ендіктерінде материк бар деген ойды ертедегі ғалымдар айтқан болатын. Бірақ алтыншы материктің болуы жөніндегі мәселе әлдеқайда кейін біржолата шешілді. XVIII ғасырдың екінші жартысында Оңтүстік материкті іздеуге ағылшынның белгілі теңізде жүзушісі Джеймс Кук бастаған ағылшын экспедициясы аттанды.
Дж. Кук Оңтүстік поляр шеңберін әлденеше рет кесіп өтті, бірақ қалың мұзды бұзып, материкке жете алмады. Ол «оңтүстікте жатқан жерлер болса, олар ешқашан да зерттелмейді... табиғат бұл елге мәңгі суық болуды жазған» деген көңілсіз қорытындыға келді. Дж. Кук экспедициясының нәтижелері материкті іздеу жөніндегі қауіпті жүзу сапарына аттану тілегін ұзақ уақытқа кейінге қалдырды.....

Қазақтың ән өнері – сонау көне заманнан бері қалыптасқан халқымыздың қазынасы, фольклордың музыкалық саласының бір тармағын құрайды.Фольклор деген сөз ағылшын тілінен алынған, ол «халық даналығы, халық білімі, халықтың ауызша шығарған туындылары» деген мағынаны білдіреді. Фольклор шығармалары халықтың әр дәуіріндегі тұрмыс-салтымен, наным-сенімімен, күнделікті тіршілігімен тығыз байланыста туады. Оларда өмірде болып өткеннің ғана емес, халықтың «осылай болса екен» деген арман үміттері де бейнеленіп, табиғат, өмір құбылыстарына баға беріледі. Ән – халықтың сүйіп айтатын, тыңдайтын, сан ғасырлық тарихы бар халық музыкасының ең бір бай арнасы болып табылады. Көне заманнан келе жатқан ән-күй туралы халықтың аузында қалыптасқан көптеген мақал-мәтелдер, аңыздар, жырлар осының айғағы.
Қазақтың ұлы ақыны Абай да ән мен күйдің құдіретін жырлап:
Құлақтан кіріп, бойды алар
Әсем әнмен тәтті күй.
Көңілге түрлі ой салар
Әнді сүйсең, менше сүй,-деген.
Ән мен күй шыққан күн, туған айдай дала жұртының тал бесіктен жер бесікке түскенге дейінгі жан серігі болды. Ауылдан ауылға ән айтып, күй тартып жүрген диуанилар, бақсылар, жыршылар, сал-серілер өз өнерін көрсетіп, халықтың көңілін көтерді, айт пен той-томалақ, түрлі ойын-сауық отырыстардың көркі болды. Ақын әншілердің өнері халық арасында өте жоғары бағаланып, ақынның келген ауылы оған зор сый-құрмет көрсеткен. Олардың аты аңыз әңгімеге айналып ауыздан-ауызға, ұрпақтан-ұрпаққа жетті.
Ән сезімнің кейбір кезеңдерін сыртқа шығару да адамның табиғи құралының бірі болды. Халық әндерінің тартымды келетіні, жүрегіңе қона қалатыны, олардың баста өнер қуу мақсатында шықпай, табиғилық жағының басым болуында. Осы күнге дейін музыкалық тәжірибесі мол құлағымыздың өзі, жаңа шығарманы тыңдап отырғанда, бейтаныс әуен теңізі ішінен халық әнінің тақырыбы естіле қалса біраз уақыттан бері көрмеген, кездеспеген бір досыңның төбесі көрінгендей болады. Өйткені сол ән тақырыбы есіңе сан алуан оқиғаларды түсіреді. Өйткені ол ән көркемөнер жасаймын деген алдын ала сызылған жоспар бойынша шыққан емес, өмірдің, табиғаттың өз туындысы. Халық әндерінің үлкен қазына екендігі де сол қасиетінде, сол әндерде халық өмірінің сәулесі болуында.....

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Тамақ және сусын
Сабақтың тақырыбы:Жеміс-жидектер және көкөністер– идеяларды есте сақтау№1
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме)
1.5 Тыңдалған және оқылған мәтіндер бойынша сұрақтар құрастырып, орынды жауап беру.
1.1.5.1 Тыңдаған мәтінді түсінеді, түсінгенін пікір, сұрақтар немесе қимыл арқылы білдіреді.
2.6 Сөйлеу мәнерін бағалау.
1.2.6.1 Қарапайым айтылымдарды қайталайды.
Сабақтың мақсаттары:
Барлығы: Тыңдаған мәтінді түсінеді, қимыл арқылы білдіреді. Қарапайым айтылымдарды қайталайды.
Көбі: Тыңдаған мәтінді түсінеді, сұрақтар немесе қимыл арқылы білдіреді. Қарапайым айтылымдарды қайталайды.
Кейбірі: Тыңдаған мәтінді түсінеді, түсінгенін пікір, сұрақтар немесе қимыл арқылы білдіреді. Күрделі айтылымдарды қайталайды.......

Пән: Қазақ тілі Т2
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:«Менің отбасым және достарым»
Сабақ тақырыбы:Отбасы туралы кітаптардан және экраннан әңгімелер оқу №2
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме)1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну
2.1.4.1 тыңдаған мәтіннің тақырыбын, ондағы жағымды және жағымсыз кейіпкерлерді анықтау
2.6 Орфоэпиялық нормаларды сақтау
2.2.6.1 қазақ тілінің төл дыбыстарын артикуляциялау
Сабақ мақсаттары:Барлық оқушылар: тыңдаған мәтіннің тақырыбын, анықтайды. Қазақ тілінің төл дыбыстарын артикуляциялайды.
Көптеген оқушылар: мұғалім көмегімен тыңдаған мәтіннің тақырыбын, ондағы жағымды және жағымсыз кейіпкерлерді анықтайды. Қазақ тілінің төл дыбыстарын артикуляциялайды
Кейбір оқушылар: өз бетінше тыңдаған мәтіннің тақырыбын, ондағы жағымды және жағымсыз кейіпкерлерді анықтайды. Қазақ тілінің төл дыбыстарын артикуляциялайды. ....

Топырақ үгілу нәтижесінен пайда болғаны әр түрлі механикалық бөлшектерден тұрады. Осы механикалық бөлшектер топырақ түзілу және оның әрі қарай даму процестерінде топырақ шіріндісі, өсімдік тамырлары, топырақтағы жәндіктер әрекеттері арқылы бір-бірінен желімденіп, жабысып, әр түрлі топырақ түйіртпектерін –агрегаттарын құрады яғни Топырақтың түйіртпектілігі деп атаймыз. Бұл топырақ құрылымына (структурасына) кіреді. Топырақ бөлшектерінің құрылымы .
1. Құрылымы жоқ, шаң-тозаңды,борпылдақ.
2. Құрылымы майда түіртпекті, оқ дәрәсіндей, мөлшері 0,5-1 мм.
3. Дәнді түйіртпекті, диаметрі 1-5мм.
4. Жаңғақоты құрылым, 5-10мм.
5. Майда кесекті құрылым, топырақ бөлшектерінің көлемі бірнеше см-ге жетеді. Топырақ түйіршектері неғұрлым ірілеу болса, соғұрлым топырақтар балшықты-сазды келеді. Ал топырақ түйіршіктері ірілеу болған жағдайда ол құмдақ жағдайда ол немесе құмды болады. Егер де топырақ құрамында майда түіршіктер мен ірілеу түйіршіктер аралас кезедессе, бұл топырақтар құм –балшықты топырақтар болып саналады.Әдетте,топырақ негізінен майда ұнтақталған түйіршіктерден тұратын болғандықтан, түйіршік көлемі оның диаметрінің ұзындығымен өлшенеді. Топырақтану саласындағы ірі ғалым профессор Н.А. Качинскийдің зерттеуі бойынша топырақ құрамындағы түйіршік өзщдерінің көлеміне қарай төмендегідей бөлінеді: Диаметрі 3ммден іріректерітастар, 1мм-ден 3мм-ге дейін –ірі құм, 0,25 мм-ден 1мм-ге дейін орташа құм, 0,05 мм-ден 0,25 мм-ден ұсақ құм, 0,01-ден 0,05-ке дейін –ірі шаң, 0,001-ден 0,005-ке дейін ұсақ шаң, ал даметрі 0,001мм-ден кішілеу –торзаң, 0,0001мм-ден кішілері-коллоидтар.....

Пән: қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Астана – мәдениет пен өнер ордасы
Сабақтың тақырыбы: Астананың тұрғындары (1-нұсқа)
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме)6.2.1.1 мәтіннен негізгі және қосымша, детальді ақпаратты анықтау, түсіндіру
6.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай ресми сөздер мен тіркестер, дайын тіркестер мен терминдерді орынды қолданып, диалогке қатысу, ойын анық жеткізу.
Сабақтың мақсаттары: Мәтінді түсініп оқу, негізгі және қосымша, детальді ақпаратты анықтау;
Сөйлесу кезінде дайын тіркестер мен терминдерді орынды қолданып диалогке қатысу, ойын анық жеткізу....

Пән: қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Қазақстандағы туризм және экотуризм
Сабақтың тақырыбы: Экотурист үшін ақпарат
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме) 8.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану, коментарий жасау, іріктеп оқу, талдап оқу
Сабақтың мақсаттары: Тақырыпқа сәйкес берілген мәтінді оқып түсіну әр түрлі тәсілдерді қолдану ....

Ұлы Отан Соғысын еске алсақ, көзімізге жас келіп, қорқынышты және аянышты көрініс елестейді. Бұл оқиға тарихта қызыл әріптермен жазылады, өйткені сол жылдары қаншама адамның қаны төгілді. Жалпы қазақ халқы басынан қаншама қайғылы және ауыр жайттарды басынан кешірген. Бұл біздің, яғни қазақтардың өте шыдамды халық екенімізді дәлелдейді. Сондықтан ата-бабамыз бізге аманат етіп қалдырып кеткен жерді сақтауымыз керек. Жоғарыда айтылып кеткендей, Ұлы Отан соғысында қаншама адамның қаны төгіліп, қаншама бейкүнә адам өмірінен айырылды. Қаншама қазақтың жас жігіттері соғысқа барып, өмірімен қош айтысты. Ал оның ата-аналары балаларысыз қалды. Тек соғысқа барған жауынгерлердің кей біреулері ғана қайтып оралды.
Сол қайтып оралғандардың арасында менің нағашы атамМұғұжанов Мұхамедия Мұғыжанұлы да бар. Мұғұжанов Мұхамедия Мұғыжанұлы-1918 жылы 23 ақпанда, Қарқаралы уезі Нұркен ауылы қазіргі Қарағанды облысының Ақтоғай ауданының Сарытерек ауылында дүниеге келген. 1934 жылы Талғар Ауылшаруашылық Техникумына түсіп, оны 1936 жылы мамандығы бойынша Ақтоғай ауданында жұмыс істей бастады. 1942 жылы 12 ақпанда қызыл әскер қатарына шақырылды. Сол шақта Ұлы Отан соғысы болып жатқан кез еді. 1 айлық дайындықтан өтіп, 95 артиллерия дивизия құрамына қатардағы жауынгер болып қабылданды. 1943 жылдың қарашасында Украина әскери округіне 95 артиллерия дивизиясы құрылды. Дивизия командирлері: ......

Пән: Қазақстан тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: ХХ ғасырдың басындағы Қазақстан
Сабақ тақырыбы: XX ғасырдың басындағы қазақ зиялыларының көрнекті өкілдері
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: 8.1.2.1 қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдау;
8.2.2.1 қазақ зиялыларының шығармашылық мұрасын талдау және қоғамдық санаға тигізген әсеріне баға беру;
8.3.1.5 Әлихан Бөкейханның саяси көшбасшылық қызметіне баға беру
Сабақ мақсаты: ХХ ғасырдың басындағы қазақ зиялыларының қоғамдағы рөлі мен қызметін талдап, баға береді.....

Пән: Геометрия
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Дұрыс көпбұрыштар және шеңбер
Сабақ тақырыбы: Дұрыс көпбұрышқа іштей және сырттай сызылған шеңберлердің радиустары арасындағы байланыс
Оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): дұрыс көпбұрышқа іштей және сырттай сызылған шеңберлердің радиустары арасындағы байланысты білу және қолдану;
Сабақ мақсаттары: Дұрыс көпбұрыштың қабырғасы мен оған іштей сызылған шеңбердің радиусының арасындағы байланысты білу және қолдану;
Дұрыс көпбұрыштың қабырғасы мен оған сырттай сызылған шеңбердің радиусының арасындағы байланысты білу және қолдану;.....