Дипломдық жұмыс: Қазақ тілі | Қазіргі қазақ фалеронимдері: тарихы мен қалыптасуы
Кіріспе
Жұмыстың жалпы сипаттамасы.
Диплом жұмысында қазіргі қазақ фалероимдерін, тарихы мен қалыптасуын қарастыра отырып, фалеронимдердің шығу тарихы, қазақ фалеронимдерінің қалыптасу кезеңі, қазіргі қазақ фалеронимдерінің сиапты ашылып, қазіргі қазақ фалеронимдерінің құрылымы мен өзіндік ерекшелігі, атаулық табиғаты, саяси әлеуметтік маңызы мен мемлекеттік мәртебесі атап көрсетіледі.
Жұмыстың өзектілігі. Қазіргі қазақ фалеронимдері еліміз егемендік алғаннан кейін қалыптаса бастады. Сондықтан да фалероним ұғымы қазақ тілінде бұрын-соңды зерттелмеген. Адамдарда “фалероним” (награда) ұғымы туралы түсінік болғанымен, оның құрылымын, түрлерге жіктелетінін, семантикасын, қоғамдағы қызметін, саяси әлеуметтік маңызы мен мемлекеттік мәртебесін түсінбеуі, білмеуі мүмкін. Жұмыста қазақ фалеронимдерінің сипаты өз шешімін тапқан.
Жұмыстың нысаны. Қазіргі қазақ фалеронимдерінің сипаты болып табылады.
Жұмыстың мақсаты мен міндеттері. Диплом жұмысының негізгі мақсаты – қазіргі қазақ фалеронимдерін, тарихы мен қалыптасуын зерттеу.
Алға қойған диплом жұмысының мақсатынан төмендегідей міндеттер тарайды:
● фалеронимнің шығу тарихына шолу;
● қазіргі қазақ фалеронимдерінің қалыптасуы анықтау;
● қазіргі қазақ фалеронимдерінің құрылымы мен өзіндік ерекшеліктерін көрсету;
● қазіргі қазақ фалеронимдерінің атаулық табиғатын ашу;
● қазіргі қазақ фалеронимдерінің қоғамдағы қызметін, саяси-әлеуметтік маңызы мен мемлекеттік мәртебесін атап көрсету;
Жұмыстың дереккөздері. Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградалары туралы Қазақстан Республикасының Заңы, тарихи, этимологиялық, түсіндірме т.б. сөздіктер, осы тақырыпқа қатысты жарық көрген мақалалар.
Зерттеу жұмысының ғылыми жаңалығы.
● Алғаш рет қазақ фалеронимдеріне ономасиологиялық зерттеу жүргізілді.
● Қазақ фалеронимдерінің құрылымы, түрлері, өзіндік ерекшеліктері көрсетілді.
● Қазақ фалеронимдерінің семантикасы қаралып, атаулық табиғаты ашылды.
● Қазақ фалеронимдерінің саяси-әлеуметтік маңызы, мемлекеттік мәртебесі туралы мағлұмат берілді.
Жұмыстың әдісі: сипаттамалы әдіс, лексика-семантикалық құрылымдық талдау әдісі, жаппай іріктеу әдісі.
Жұмыстың құрылымы. Зерттудің мақсаты мен міндетіне байланысты жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қортынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
1 Қазақ фалеронимдері қалыптасуының тарихы – ономасиологиялық негіздері.
1.1 Фалеронимдердің шығу тарихы.
Адамның ерекше сіңірген еңбегін елеп, мойындаудың белгісі болып табылатын марапат белгілері көне заманда шыққан. Марапаттау жүйелері алғаш рет антика дәуірінде көне Грецияда фалералар мен лавр өрмектері түрінде пайда болды. Көне Римде марапат түрлері бір кезде өрмек, таспа, ту, бір кезде мойынға тағатын шынжыр, алқа, монета – медаль түрінде болып келеді.
ХІV-XVІ ғасырларда ордендер мен медальдар кең тарады. Подвязка Ордені – Еуропаның алғашқы зайырлы ордені. Англиядағы жоғары рыцарь ордені. Оның негізін 1350 жылы король ІІІ Эдуард қалады. Орденнің тарихы қызық. Ол бойынша, орден король сарайында орын алған бір оқиғаға байланысты пайда болды. «Король графиния Сэлисберимен билеп жургенде, оның байлам жібі жерге түсіп кетіпті. Король байлам жіпті көтеріп, өз аяғына байлап алған. Сөйтіп былай деген екен: «Бұл жөнінде жаман ойлағандар қара бет болады». Бұл сөз орденнің ұранына айналып кетті. Ресми эмблема – алтынға қондырылған қою көгілдір таспа, оның бет жағына ұран сөзі алтынмен жазылған; таспаны сол тізеден сәл төменірек тағып жүретін» (1, 40-41).
Алғашқы кезде Орденге 26 адам ие болған: 12 рыцарьға король Эдуард басшылық етсе, 12- сін Уэльс ханзадасы басқарады. 1786 жылы Орден басқа мүшелерді қабылдау туралы шешімге келді. Қазіргі кезде Орденнің басшысы мен он екі канонигі бар.....
Жұмыстың жалпы сипаттамасы.
Диплом жұмысында қазіргі қазақ фалероимдерін, тарихы мен қалыптасуын қарастыра отырып, фалеронимдердің шығу тарихы, қазақ фалеронимдерінің қалыптасу кезеңі, қазіргі қазақ фалеронимдерінің сиапты ашылып, қазіргі қазақ фалеронимдерінің құрылымы мен өзіндік ерекшелігі, атаулық табиғаты, саяси әлеуметтік маңызы мен мемлекеттік мәртебесі атап көрсетіледі.
Жұмыстың өзектілігі. Қазіргі қазақ фалеронимдері еліміз егемендік алғаннан кейін қалыптаса бастады. Сондықтан да фалероним ұғымы қазақ тілінде бұрын-соңды зерттелмеген. Адамдарда “фалероним” (награда) ұғымы туралы түсінік болғанымен, оның құрылымын, түрлерге жіктелетінін, семантикасын, қоғамдағы қызметін, саяси әлеуметтік маңызы мен мемлекеттік мәртебесін түсінбеуі, білмеуі мүмкін. Жұмыста қазақ фалеронимдерінің сипаты өз шешімін тапқан.
Жұмыстың нысаны. Қазіргі қазақ фалеронимдерінің сипаты болып табылады.
Жұмыстың мақсаты мен міндеттері. Диплом жұмысының негізгі мақсаты – қазіргі қазақ фалеронимдерін, тарихы мен қалыптасуын зерттеу.
Алға қойған диплом жұмысының мақсатынан төмендегідей міндеттер тарайды:
● фалеронимнің шығу тарихына шолу;
● қазіргі қазақ фалеронимдерінің қалыптасуы анықтау;
● қазіргі қазақ фалеронимдерінің құрылымы мен өзіндік ерекшеліктерін көрсету;
● қазіргі қазақ фалеронимдерінің атаулық табиғатын ашу;
● қазіргі қазақ фалеронимдерінің қоғамдағы қызметін, саяси-әлеуметтік маңызы мен мемлекеттік мәртебесін атап көрсету;
Жұмыстың дереккөздері. Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградалары туралы Қазақстан Республикасының Заңы, тарихи, этимологиялық, түсіндірме т.б. сөздіктер, осы тақырыпқа қатысты жарық көрген мақалалар.
Зерттеу жұмысының ғылыми жаңалығы.
● Алғаш рет қазақ фалеронимдеріне ономасиологиялық зерттеу жүргізілді.
● Қазақ фалеронимдерінің құрылымы, түрлері, өзіндік ерекшеліктері көрсетілді.
● Қазақ фалеронимдерінің семантикасы қаралып, атаулық табиғаты ашылды.
● Қазақ фалеронимдерінің саяси-әлеуметтік маңызы, мемлекеттік мәртебесі туралы мағлұмат берілді.
Жұмыстың әдісі: сипаттамалы әдіс, лексика-семантикалық құрылымдық талдау әдісі, жаппай іріктеу әдісі.
Жұмыстың құрылымы. Зерттудің мақсаты мен міндетіне байланысты жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қортынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
1 Қазақ фалеронимдері қалыптасуының тарихы – ономасиологиялық негіздері.
1.1 Фалеронимдердің шығу тарихы.
Адамның ерекше сіңірген еңбегін елеп, мойындаудың белгісі болып табылатын марапат белгілері көне заманда шыққан. Марапаттау жүйелері алғаш рет антика дәуірінде көне Грецияда фалералар мен лавр өрмектері түрінде пайда болды. Көне Римде марапат түрлері бір кезде өрмек, таспа, ту, бір кезде мойынға тағатын шынжыр, алқа, монета – медаль түрінде болып келеді.
ХІV-XVІ ғасырларда ордендер мен медальдар кең тарады. Подвязка Ордені – Еуропаның алғашқы зайырлы ордені. Англиядағы жоғары рыцарь ордені. Оның негізін 1350 жылы король ІІІ Эдуард қалады. Орденнің тарихы қызық. Ол бойынша, орден король сарайында орын алған бір оқиғаға байланысты пайда болды. «Король графиния Сэлисберимен билеп жургенде, оның байлам жібі жерге түсіп кетіпті. Король байлам жіпті көтеріп, өз аяғына байлап алған. Сөйтіп былай деген екен: «Бұл жөнінде жаман ойлағандар қара бет болады». Бұл сөз орденнің ұранына айналып кетті. Ресми эмблема – алтынға қондырылған қою көгілдір таспа, оның бет жағына ұран сөзі алтынмен жазылған; таспаны сол тізеден сәл төменірек тағып жүретін» (1, 40-41).
Алғашқы кезде Орденге 26 адам ие болған: 12 рыцарьға король Эдуард басшылық етсе, 12- сін Уэльс ханзадасы басқарады. 1786 жылы Орден басқа мүшелерді қабылдау туралы шешімге келді. Қазіргі кезде Орденнің басшысы мен он екі канонигі бар.....
Дипломдық жұмыстар