Қалыпты толыққанды өмірге тек жақсы денсаулықпен қол жеткізуге болады. Денсаулық -адам өміріндегі ең басты құндылық. Денсаулық адамға қуатты сақтауға, қозғалыс жасауға және жоғары сергектікпен өмір сүруге мүмкіндік береді.
Денсаулықтың күйі көптеген биологиялық және әлеуметтік факторларға байланысты болады. Егер адам органнзміндегі барлық физиологиялық процестер (тамақтану, тыныс алу, зат алмасу және т.б. қалыпты жүрсе, онда адамның денсаулығы жақсы болады. Денсаулығы дұрыс адамның организмінде барлық компоненттер үйлесімді әсер етеді. Бұлар - денсаулықтың физикалық (организм — тірі ағза ретінде), психикалық (адам - әлеуметтік тұлға ретінде), адамгершілік (адам - қоғамның өкілі ретінде) компоненттері.
Денсаулыққа әсер ететін факторлардың ішінде ең жетекші орынды физикалық рухани және әлеуметтік факторлар алады. Дүниежүзілік денсуалық сақтау ұйымының зерттеулеріне қарағанда адам денсаулығының 50-55%-ы өмір сүру салтына, яғнн адамның өз денсаулығына қалай қарайтындығына байланысты, Бұл - салауатты өмір салтының шарты. Адамдарды салауатты өмір сүруге үйрету - күрделі процесс. Барлығы да бұл істің өте маңызды екенін біле тұрса да, оны ұстанбайды.
Қоршаған ортаның организмге әсеріне де үлкен көңіл бөлінеді. Ауаның және судың ластануы организмде әртүрлі аурулардың пайда болуына себепкер болады. Адам денсаулығының 17-20%-ы экологиялық факторларға байланысты, яғни қоршаған орта әсеріне тәуелді болады. Мысалы, қоршаған ортаның ластануының организмге әсерінің нәтижесінде организмнің улануы (интоксикация) мүмкін.
Денсаулық деген не?
Үлкен медициналық энциклопедиядағы анықтама бойынша: денсаулық - адам организмінің оарлық мүшелері мен жүйелері қызметінің қоршаған ортамен теңестірілуі және қандай да бір ауытқудың болмауы. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының анықтамасы бойынша "денсаулық - тек аурудың немесе физикалық кемістіктің болмауы ғана емес, ол адамның толық физикаллық, психикалық және әлеуметтік саулық күйің. Берілген анықтамалардан (толық тізімі емес) денсаулық түсінігі организмнің сыртқы орта жағдайларына бейімделу сапасын және адам мен тіршілік ортасының өзара әсерін айқындайтынын көреміз. Денсаулық сыртқы (биологиялық және әлеуметтік) және ішкі (тұқым қуалаушылық жынысы, жасы) факторлардың өзара әсерлесуі нәтижесінде қалыптасады....

Қазақта «Тісімен тас шайнаған» деген сөз бар. Бұл тіске байланысты сөз емес екені бәрімізге аян. Сау денелі, қарулы азаматтарға қолданылатын сөз. Ал кейбір тайпалық елдерде адамның денсаулығын тістің бүтіндігімен өлшейтін ғұрып та бар. Тістің адам денсаулығына қаншалықты әсері бар екенін көріп отырған шығарсыз. Тістің денсаулыққа ғана емес, адам сымбаттылығына да үлкен әсер ететінін медицина ғалымдары дәлелдеп отыр. Тісіңіздің маржандай әппақ болуын қалайсыз ба? Ендеше, қарапайым әдістерге де сүйене біліңіз. ......

Жапониялықтар жейтін тағамдардың денсаулыққа пайдасы мол. Мемлекетте картоп пен бидай егетін жер аз болғандықтан, көкөністерді аз тұтынады. Мұнымен қатар, мемлекет халқының көп бөлігі будда дінін ұстанады. Дін ережелеріне сәйкес жануарлар мен төрт түлік малдың етін жемеуге тырысады. Олардың орнына балық, теңіз өнімдерін, күрішті көбірек жейді. Осының арқасында ұзақ өмір сүріп, дене бітімдері мінсіз болады.

Сушиді теңіз өнімдерінен, күріштен және балықтан әзірлейді. Оның қанша түрі бар екенін нақты айту қиын. Солардың бірі — макидзуси. Біз оны «ролл» деп атаймыз. Дәстүрлі суши бір түйір күріштен, шикі балық пен соя тұздығынан әзірленеді. ......

Денсаулық – бірінші байлық. Оны сақтап, қалыпта ұстау үшін дұрыс тамақтану керек. Ал дүкендердің сатып алушыларға ұсынатын тағамының көбі қауіпті элементтерге толы. Оларға не жатады?

1. Тұзы аз қызыл уылдырық

Бұл да майшабақ секілді ұзақ сақталмайды. Тек мұздатылған не қатты тұздалған уылдырық қана ұзаққа дейін жарамды.......

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Дені саудың – жаны сау
Сабақ тақырыбы: Денсаулық, спорт туралы мақал-мәтелдер мен жұмбақтар оқимын
Оқу мақсаттары: 2.1.2.1 мәтіннің тақырыбы мен тірек сөздердің негізінде мәтіннің мазмұнын болжау
2.1.5.1 аудио-бейнежазба мазмұны туралы өз ойын (ұнайды/ұнамайды, себебі..., пайдалы немесе пайдасыз болды... т.б.) білдіру
Сабақ мақсаттары: Тыңдалған материал бойынша түсінбеген сөздерін белгілейді;
Тыңдалған материал бойынша алған ақпаратын мазмұндай алады;
Мәтін мазмұны бойынша қойылған сұрақтарға жауап береді, қызықты ақпаратымен бөліседі......

Пән: Сауат ашу.
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: «Дені саудың - жаны сау»
Сабақ тақырыбы: Денсаулықты күтуді үйрену
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме 1.1.5.1 түрлі жағдаяттарда этикет сөздерін қолдану
1.2.1.2 оқудың түрлерін (буындап оқу, жиі кездесетін сөздерді тұтас оқу, түсініп оқу) қолдану
Сабақ мақсаттары:
• Сыпайы сөздерді пайдалана отырып әңгімелеу
• Таныс сөздерден сөйлемдер құрастыру
• Қарапайым, сипаттама сөздерді қолдана алу......

Қазіргі кезеңде жұқпалы ауру актуалды тақырыпта болып отыр. Жұқпалы ауру жиырма бірінші ғасырдың ең бір көп талқыға түсетін мәселелердің бірі. Оны айналып өту мүмкін емес, күнә десе де болады. Менің курстық жұмысты жазудағы ең басты мақсатымыз жұқпалы аурулардың статистикалық мәліметтерін пайдалана отырып оның адам өмірі үшін қауіптілігін ақпараттық жүйе көмегімен көрсету, талдау, жариялау болып табылады.
Халық денсаулығының жай-күйі қоғамның әлеуметтік бағдарлылығының, мемлекеттің өз азаматтарының алдындағы жауапкершілік дәрежесін сипаттайтын әлеуметтік кепілдіктерінің интегралды көрсеткіші болып табылады.
Қазақстан, мемлекеттік қалыптасуы кезеңінде елеулі экономикалық құлдырауға ұшырап, әлеуметтік салада, соның ішінде кеңес уақытында құрылған және негізінен жұмыстың сандық көрсеткіштеріне бағдарланған медициналық ұйымдардың икемсіз жүйесінен тұратын денсаулық сақтау жүйесінде елеулі оңтайландыру жүргізді.
Соңғы жылдары Қазақстан едәуір экономикалық өсуге қол жеткізді, осының нәтижесінде денсаулық сақтау саласын қаржыландыру елеулі өсті (соңғы үш жылда екі рет), сондай-ақ олардың одан әрі дамуының перспективалары жасалды. Әлеуметтік бағдарлана отырып мемлекет бұдан әрі де саланың дамуына елеулі түрде көңіл бөлуге ниеттенеді.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (бұдан әрі – ДДҰ) дерегі бойынша азамат денсаулығының тек 8-10 %-і ғана денсаулық сақтау жүйесінің жұмысына байланысты екендігіне қарамастан, мемлекеттің қоғамдық денсаулық сақтау жөніндегі күш-жігері экономикалық және әлеуметтік прогреске қарай өсе түсуге тиіс.
Осыған байланысты денсаулық сақтауға азаматтардың өздерін, жұмыс берушілерді тарту және денсаулық сақтау саласында іс-шаралар жүргізуді сектораралық үйлестіруді күшейту маңызды.
Бүгінгі таңда саланы дамытып отырған негізгі бағдарламалық құжаттар оларды әзірлеу сәтіндегі талаптарына барабар болған, алайда қазіргі уақытта олар экономикадағы, сол сияқты басқа да секторлардағы өзгерістер қарқынынан кейін қалып отыр. Осы құжаттарда белгіленген жекелеген іс-шаралар түпкілікті нәтижеге бағдарланбаған, ал құрылымдық қайта құрулар, соның ішінде қаржыландыру жүйесін өзгерту үнемі дәйекті сипатқа ие бола бермейді. Бүгінгі күні денсаулық сақтау жүйесінің жай-күйі қоғамды, мемлекетті және саланың өзін толық қанағаттандырады деп тұжырымдауға болмайды.....

ЕГЕР ЕРЕЖЕЛЕРДІ САҚТАСАҚ, БІЗ ӘРҚАШАН КЕРЕМЕТ КӨРІНЕТІМІЗ ХАҚ. КЕЙБІР ӘЙЕЛДЕР ҚУЛЫҒЫ МЕН КЕҢЕСТЕРІ БІЗДІ ДЕНІМІЗ САУ ӘРІ ТАМАША ЕТІП КӨРІНІУІМЗГЕ КӨМЕКТЕСЕДІ.

• Тмин шөбін әрқашан тамағына қосып жейтіндерде, оларды инсульт ешқашан соқпайды.
• Қарапайым сәбіз көз көруін жақсартады және шашқа өте пайдалы.
• Сүзбе ерінді жұмсартады.

• Таңға асқа 150 г жержаңғақ немесе балық тілімі безеуден құтқарады.

• Қой сүтінен жасалынған сүзбе аяқты ретке келтіреді.
• Банан қол терісінің құрғақтығына қарсы ем.
• Бүкіл ағзаны жасарту үшін фенхельді алып, езіп, оған сол мөлшерде бал қосыңыз. Араластырып, таңертең ¼ шай қасық бір ай бойына қабылдаңыз. Көктемде өтк пайдалы.......

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Денсаулық - зор байлық.
Сабақтың тақырыбы: «Тісті қорғау - денсаулық кепілі»
Сабақта іске асатын оқу мақсаты: (оқу бағдараламасынан сілтеме) О4. Мәтіндерге салыстырмалы талдау жасау
Сабақтың мақсаты: О4. Мәтіндердің тақырыбын, мазмұндық құрылымын салыстыру...

Күн мен түн теңелген сәтте солтүстік шығыстан көтеріліп, солтүстік батысты бетке айнала қозғалған Күннің энергиясынан Жер бетіндегі тіршілікке жаңа тыныс беріледі.

Қар ызғары топырақтан түгел ажырайды. Кейде күн күркіреп, жаңбыр жауады. Ағаш діңі ісініп, босаңсып, бүршік жаруға дайындала бас тайды. Жер дегі көктің қалдығы қайтадан нәр алып, тіріледі.

Табиғаттағы өзгерістің бәрі тіршілікке оң әсер етпеуі мүмкін. Бұл шақта қыстан шыққан адамның ағзасы әлсірейді, созылмалы аурулар асқынып жатады. Жуан жіңішкеріп, жіңішке үзілетін шаққа халқымыз ертеден қамданып, соғымынан, басқа да жылы-жұмс ғынан қалдыратыны содан. Әсіресе бүйрегі, бауыры ауыратын адамдарға бұл кез ауыр соғады. Дегенмен бұл – өтпелі кезең. ......