Қазақ поэзиясының кемеңгер ақыны- ұлы Абай атамыздың жақұт жырлары мен ғибратқа толы қара сөздері – күллі әдебиет тарихында бұрын-соңды болмаған соны құбылыс. Ақын өлеңдерінің қай-қайсысын алып ......

Қарасам қайғыртар жұрт бұл заманғы,
Салқын, қуыс – өмірі я қараңғы.
Білім де жоқ, білімге сенім де жоқ,
Өнерсіз қартаяр деп біл балаңды.
Жасынан білер ескі шалдың мінін,
Аптық жерін, ақылға кеш енгенін.
Өзі өнерсіз, өмірден тез суынар,
Ойлаған жолаушыдай....

Мен сені көргенімде үйленген ем,
Сондықтан жақындауға именген ем.
Қол ұстасу керегін білгенменен,
Шалыс басу әдеттен жиренген ем.
Сенімен танысқанда бойдақ емен,
(Жүрмеймін баяғыдай тойлап ерен)
Құлпыңды ашам кел.....

Өмірде ойға түсіп кем-кетігің,
Тулағыш мінезің бар, жүрек, сенің.
Сонда сенің отыңды басатұғын,
Осы өлең – оқитұғын дұғам менің.
Ішінде бір қуаты.....

Көршіні көрші шақырды,
Болды да сыйлап ас бермек.
Қулығын ішке жасырды:
Баланың әнін есіттірмек.
Балалар шулап, бақырды,
Ынтасы – даусын білдірмек.
Қонақтың күйін қашырды,
Басты ауыртты.....

Бүгін Ажар гүл-гүл жанад,
Екі беттен нұры тамад,
Клуб сыймай лық-лық толып,
Әйел біткен масаттанад.
Басшылары комсомолка,
Шеше, жеңге бәрі де ерке,
Қызыл туды көлбеңдетіп,
Топ-топ әйел.....

Мінекей, біздің тұлпар жаны темір,
Осымен гүлденеді барлық өмір.
Сарымай жемі, суы қазанатым
Тіркеп ап қанша жүкті, ей, тарта бер!
Үн қоссам шарылыңа шырқап әнді,
Құба жон күңіреніп болар сәнді.
Еркіндеп үкіметтің.....

Бір ауыр мұң үйір болып басына,
Кімдер келіп, кім кетпеген қасына?!
Қойынымда жылап жатты жезөкше,
Темекінің иісі сіңген шашына.

Жапырақсыз көңілі күздей тұлданған.
(Бір жақсылық күтті ме екен бұл да алдан?)
Жанын айтам аққу....

Шоқпардай кекілі бар, қамыс құлақ,
Қой мойынды, қоян жақ, бөкен қабақ.
Ауыз омыртқа шығыңқы, майда жалды,
Ой желке, үңірейген болса сағақ. .....