Жас орнына көзімізден қан кетіп,
Қолымыздан ата мирас* заң кетіп.
Хүкім шариғаттың емес қолда,
Ғаділдікпен халық билеген хан кетіп.
Аяқ асты болып қазақ қалды ғой,
Кұр әншейін рухы.....

Шал Ақын, Тілеуке Құлекеұлы (1748–1819) халық ақыны, Абылай ханның замандасы. Тiлеуке Құлекеұлы қазiргi Ақмола облысы Азат темiр жол станциясының маңында дүниеге келген. Шал ақынның әкесi Құлеке батыр Тәңiрбердiұлы қазақ-қалмақ соғысының атақты батырларының бiрi.

Ол Абылай ханның ширек ғасырдай уақытта ең жақын қадiрлес досы, сенiмдi батыры, беделдi елшiсi болып, орта жүздiң iшiндегi ел бастаған, қолбасшы адамы болған. Ол 1742 жылы.......

Айта берсең таусылмас Шал кеңесі,
Мешкейдің жіліншік өтер кең өңеші.
Алдына келген асты жаудай шабар,
Басқаның болса - дағы несібесі.

Біраз жылдар бұрын бұл сұрақтың жауабы бәріне белгілі болатын. Себебі неке тойынан кейін, өз тегінде қалатын қыздар аз болатын. Тек, атақты қалыңдықтар ғана өзінің аты-жөнімен қалуды қалайтын. Ал, қазір керісінше көпшілігі тегін ауыстыруды мақұлдамайды. Оның бір себебі, құжаттарды ауыстыру қиын шаруа болып тұр. Бірақ, бір текті иемдену-ер мен әйелді бір-біріне жақындастыра түсетін себеп сияқты…

Қатты - құттыға өтпейді қайран тісім,
Кәрілік асымды іш те тұр демейсің.
Сүйіктісін сүйірлеп кесіп жейді,
Дастарқандас табақтас болған кісің
Кәрілік асыңды іш те тұр демейді,
Лағып бетіңменен....

Таулар ақын болар ма еді тым биік,
теңіз ақын болар ма еді тұңғиық,
жолдар ақын болар ма еді тағдырлы,
мезгіл ақын болар ма еді жаңбырлы,
құстар ақын болар ма.....

Дегені қайда басылды үйін -
Ақылым жетпей,
Ашиды миым:
Виноградов көшесіндегі
Қиратып жатыр Қасымның үйін!

Шақұр да шұқыр шаққанда әйнегін
Ажалдың сездім ақпандай лебін.
Бір-бірлеп сөгіп......

Ақ таңнан алса мазаны дүбір,
Арманға бастар асыл мұң.
Ақындық тағдыр.....