Мұхтар Омарханұлы Әуезов – Ұлы жазушы, қоғам қайраткері, ғұлама ғалым, Қазақстан Ғылым академиясының академигі (1946), филология ғылымдарының докторы, профессор (1946), Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1957)

Өмірбаяны

Ол қазіргі Шығыс Қазақстан облысының Абай ауданы жерінде 1897 жылы жиырма сегізінші қыркүйекте туған. Алғашқыда 1908 жылы Семейдегі Камалиддин хазірет медресесінде оқып, одан кейін орыс мектебінің дайындық курсына ауысады. 1910 жылы Семей қалалық бес кластық орыс қазына училищесіне оқуға түсіп, соңғы класында оқып жүргенде «Дауыл» атты алғашқы шығармасын жазады.

Училищені 1915 жылы аяқтап, Семей қалалық мұғалімдер.....

Дүниенің ағын да, қарасын да,
Мыңқ етпейсің, қабылдап аласың да.
Қарасымен шамаң жоқ таласуға,
Ей, өмірім, зымырап барасың ба?
Жер мен көктің....

Мынау заманның,бейбіт елдің ақ көгершіні болып өмірге іңгәлап келген жас нәрестенің шілдехана тойы құтты болсын!

Отбасын құруды ойлаған әрбір жасты алғышқы түн немесе алғашқы қосылу жайлы сұрақтар жиі мазалайды. Алғашқы түн қалай өту керек? Алғашқы түнге дайындық? Алғашқы түн ауыр өте ме, деген сұрақтардың астында қалатыны сөзсіз. Бұл тақырыпта үлкендер немесе достырыңмен ашып сөйлесу қиын. Себебі, біздің менталитет бұл сұрақты ашық талқылауға дайын емес…
Алғашқы түн— ең алдымен қыз бала үшін өте маңызды. Себебі қыздың ары да, ұяты да сол бір тамшы қанға тікелей байланысты. Сондықтан да, алғашқы түніңіз жігітіңізді көлігінде, құрбыңыздың үйінде өткен кеште, жалдамалы квартирада болмауы керек. Алғашқы түн, некеңіз қиылған адал жарыңыздың ақ төсегінде өтуі керек.

Алғашқы неке түні алған әсеріңіз болашақ өміріңіздегі жұбайлық міндет пен неке бақытының қалай боларын да айқындап беруі мүмкін. Алғашқы түнге сіз психологиялық жағынан да дайын болғаныңыз дұрыс. Алғашқы неке түні- қыз бала үшін балалығымен қоштасып жаңа бейтаныс әлемнің есігін ашу болып саналады. Некелескен жарының алдында адалдығын.....

Жердің жүзін шарлайсың
Онсыз еш жерге бармайсың
Көлікпен де, жаяу да
Саралайсың, таңдайсың.

Көп болса алыстайсың
мезетпен қашықтайсың
Асықсаң аз болады
Табасың мұны қайсысың?

Жаздыгүн шілде болғанда,
Көкорай шалғын, бәйшешек,
Ұзарып өсіп толғанда;
Күркіреп жатқан өзенге,
Көшіп ауыл қонғанда;
Шұрқырап жатқан жылқының
Шалғыннан жоны қылтылдап,
Ат, айғырлар, биелер
Бүйірі шығып.....

Туғалы қапас көрмеген,
Көкіректе кектер кернеген,
Талпынып құлаш сермеген
Айтайын ішкі сырымды:
Қайрымды қалың....

Намысы бар жігіттің,
Нар күшіндей күші бар.

Намысы жоқ жігіттің намыспен не ісі бар?

Намысы бар жігіттің нар күші бар,
Намысы жоқ жігіттің қай күші бар?

Ата-ана – отбасының негізгі діңгегі, бастапқы дәнекері. Дәстүрлі Қазақ отбасында ата -ана ның қадірі ерекше әспеттелген.
Әсіресе, тіршіліктің қайнар көзі, махаббаттың шуақ күні, мейірімнің кәусәр бұлағы....