Смайыл батыр— Смайыл батыр Мұсабекұлы қазіргі Оңтүстік Қазақстан облысының Сыр бойын мекендеген Қоңырат тайпасының алты ата Көктіңұлы көсемдерінің бірі болған, Жандар руынынан шыққан Мұсабек батыр Қалдарбекұлының сегіз ұлдарының ішіндегі арыстан жүрек, қайтпас-қайсар, бойындағы күш-қайрат, батырлығымен танылған тұлға. Смайыл батырдың дәл қай күні, қай жылы туылып, өмірден өткені белгісіз. Көнекөз қариялардың айтуларына қарағанда Смайыл батыр 19-ғасырдың екінші жартысында өмірге келіп, сол ғасырдың соңына қарай өмірден озған деуге болады. Олай дейтін себебіміз .....

Төрт-ақ маусым, төрт мезгіл, төрт құбыла,
Талайына пенденің шақ ғұмыр,ә?!
Бір маусымнан көшкенше бір маусымға,
Басыңнан да көшеді бақ құбыла.

Бақ көшеді, қонады қайда барып,
Ақын отыр аларып.....

Жанымның уілі,
Рухымның ғашығы –
Сен едің.
Сен едің аспанның үнінде оқылған жырым.
Мен Сенің сүйкімді, сүйкімді мұңыңды
сезімнің көзімен......

Вениямин Франклин деген даңқты білім иесі, Америка жұртының кісісі, он сегіздегі жас күнінде, Медера деген қаланың бір қарт адамына қонақ болып, шығар уақытта қарт ішкергі бір есіктен шығарып салуға.....

Мен кішкентай баламын
Кітап оқи аламын.
Дәптер, қалам, сызғышты
Сөмкеме өзім саламын.

Ертеде бір нулы орманда әртүрлі жан-жануарлар мекендепті. Оларды аң патшасы арыстан билеп тұрыпты. Бірде арыстан: "барлық аңдар алдыма жиналсын"- деп бұйырыпты. Ормандағы барлық аң атауы жиналыпты. Сонда арыстан:"Барлығың менің келе жатқан туған күніме дайындалыңдар. Әрқайсыңа жеке-жеке тапсырма беремін"-депті. Сол кезде барлық аңдарға не дайындау керегі айтылыпты, кезек қоянға да жетеді. "Қоян сен үстелге құмыраға салып.....