Қабанбайдың әкесі Қожағұл өз заманында аты әйгілі батыр болады. Бірақ ертерек дүниеден қайтып, Қабанбай жеті жасында әкеден жетім қалады. Қабанбайдың шын есімі Ерасыл- Оның бітімі кесек, ер тұлғалы болғандықтан, жеңгелері "Нарбала" атапты. Бойының сұқғақтығы сонша, он үш жасар кезінде тайға мінгенде аяғы жерге тиіп жүреді екен.
Ерасылдың ерлігі он үш жасында басталады. Жайылымда жатқан жылқыларын қалмақтар қуыи кеткендіктен, ағасы Есенбай жылқының соңына түсіп қуады. Бірак, қалмақтар жалғыз келе жатқан қуғыншыны алыстан садақпен атып түсіреді. Әкесі де' осылардың қолынан өлген еді. Қайнаған қанды кек оны қаршадайынан ерлікке, жау-гершілікке жетелейді, шайқас жолына ертерек түсуіне себепші болады. Ол көп ұзамай Өлжежырғы, Арсылан секілді қалмақ батырларын өлтіріп, әкесі мен ағасы үшін кек алады.
Түркістанға қауіп төне бастағанын естіген Қабанбай жол-жөнекей қазақ ба-тырларын өзімен бірге ерте сонау Аягөз маңынан Түркістанға келеді. Халық жасақтарын ұйымдастыра бастайды. Олар жоңғарлардын, Түркістаннан бетін қайтарады. Жаудың шапқыншылығы сәл саябырлағанын пайдаланып, Қабанбай барлық жасақтарды Қожа Ахмет Иассауи ғимаратынын, алдына жинап, жалынды сөз сөйлейді. Жұртты елдің тәуелсіздігін сақтап қалу жолын-дағы күреске шақырады. Бұл жасаққа Айшыбек батырды бас-шы етіп қалдырады да, өзі Кіші жүз қазақтарынан қалың қол жинап келуге аттанады.
Ел басына күн туған осынау аласапыран кезде Кіші жүз ханы Әбілқайыр отыз мың, Орта жүздің ханы Сәмеке жиырма мың әскер шығарады. Көпшіліктің қалауы бойынша Қабанбай батыр бас сардар болып сайланады. Енді ол басқыншыларға қарсы жер-жерде, бөлек-бөлек жүріп жатқан шайқастарды бір арнаға түсіріп, белгілі бір мақсатпен жүргізуді қолға алады. Жеке-жеке шайқасып жүрген кейбір жасақтар Қабанбайға ке-ле бастайды. Солардын, бірі Гауһар қыз бастаған топ еді. Ол асқан ерлік жасап, жау қоршауын бұзып шығады. Жаудық соғыс күші, дайындығы туралы жаңа мәліметтер әкеледі. Кейін Қабанбай мен Гауһар қосылады. Көптеген жорықтарға екеуі бірге қатысады. Жоғарыдағыдай әзірліктен кейін 1725 жылғы атақты Алакөл маңындағы шайқаста жоңғарлар қатты жеңіледі.....

Тәрбие практикасы өз бастауларын адамзат өркениетінің бірінші қадамдарымен байланыстырады. Тәрбие алғашқы адамдармен бірге пайда болды. Ол замандары бала ешқандай педагогикасыз-ақ тәрбиеленген. Адамдардың ол жөнінде тіпті хабары да болмаған. Тәрбие жөніндегі ғылым геометрия, астрономия басқада ғылым салаларынан көп кейін қалыптасқан.
Белгілі болғандай, барша ғылым салаларының пайда болуындағы алғы шарт - өмір қажеттігі. Кейін тәрбие идеялары адамдар өмірінде аса маңызды рөл аткара бастады. Себебі әр түрлі қоғамда өсіп келе жатқан әулиетке берген тәрбиесіне орай өмір қажеттігі де жылдам немесе шабан дамитыны белгілі. Осыдан тәрбие тәжірибесін топтастыру және қорытындылау, арнайы оқу- тәрбие мекемелерін ұйымдастырып, жастарды өмірге дайындаудың кажеттігі туындады.
Ежелгі дүниенің Қытай, Индия, Египет, Греция сынды аса дамыған елдерінде сол заманның өзінде тәрбие тәжірибесі бір арнаға келтірілді, одан теория түзу қадамдары жасалды. Ол кезде табиғат, адам, қоғам жөніндегі барша білімдер философия шеңберінде жинақталатын, алғашкы педагоғикалық тұжырымдарда сол ғылыми аумақта дүниеге келді.
Барша замандарда адамдардың рухани және тән дене дамуында шешуші рел атқарған қуаты мол күшті халық педагогикасы беріп келген. Инабаттылық, еңбектік, тән-дене тәрбиесі бойынша халық қайталанбас ғажайып өміршең жүйе түзді.
Еуропалық тәрбие жүйесінің бесігі - ежелгі Греция философия сында қалыптасқан. Оның көрнекті өкілі Демокрит (460-370 жж Б.э.д.)- балалар тәрбиесі бойынша алғашқы нұсқаулар кітабын жазған. Сол уақыттын өзінде ол: «Табиғат және тәрбие мегзес. Дәліре айтсақ, тәрбис аламды қайта жасайды және оны өзгерте отырып, болмыс табиғатын түзеді. Жақсы адам болу табиғат ықпалынан гөрі тәрбиеге көбірек тәуелді».....

Менің Отаным — Қазақстан
Пай-пай!
Қазақ жері!
Неткен байтақ
Әдемі!
Тау мен тасы,
Күні, гүлі
Әдемі!
Ашық аспан,
Бейбіт елі
Әдемі!
Туған өлкем!
Кең жазира,
Байтақ жерім
Гүлдене бер,
Жасай бер, Қазақстаным!

Мен — қазақстандықпын! Менің Отаным -Қазақстан. Алтын күмбезді көгімде қыран құсты байрағы желбіреген, айбарлы әнұраны асқақтаған, даңқты туған жерімнің жас қазақстандық екенімді мақтан тұтамын.

Туған елім небір сұрапыл оқиғаларды бастан кешірді.Соған қарамастан, мойынұсынбай әлем картасынан ойып тұрып керегесі мықты «Қазақстан» деген мемлекет орын алды......

Пән: Дүниежүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Рим империясының құлауы
Сабақ тақырыбы: Княгиня Ольганың Константинопольге сапары Киев Русін қалай өзгертті? 2-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 6.3.2.4 – Византияның дипломатиялық саясатын оның көршілес елдермен қарым-қатынасының мысалында қарастырып, сипаттау
Сабақ мақсаттары: - Византияның дипломатиялық ерекшеліктерін, Киев Русімен қарым-қатынасын анықтау......

Пән: Биология
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Биосфера, экожүйе, популяция
Сабақтың тақырыбы: Популяция. Ағзалардың тірі қалуы. 2-сабақ (жаңа тақырыпты меңгерту)
Осы сабақ арқылы жүзеге асырылатын оқу мақсаттары: 8.3.1.3 популяцияның негізгі қасиеттерін және құрылымдық ерекшеліктерін сипаттау
8.3.1.4 ағзалардың түрлі тірі қалу тәсілдерін зерттеу
Сабақтың мақсаттары: Популяцияның құрылымын сипаттау
Ағзалардың тірі қалу стратегияларын түсіндіру.....

Пән: Биология
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Биосфера, экожүйе, популяция
Сабақтың тақырыбы: Экожүйелер 1-сабақ (жаңа тақырыпты меңгерту)
Осы сабақ арқылы жүзеге асырылатын оқу мақсаттары: 8.3.1.1 экожүйелердің жалпы құрылымының сызбасын жасау
8.3.1.2 су және құрлық экожүйелерін салыстыру
Сабақтың мақсаттары: Экожүйенің құрылымдық сызбасын құру
Су және құрлық экожүйелерін салыстыру.....

Пән: Химия
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Маңызды p-элементтер және олардың қосылыстары
Сабақ тақырыбы: Көміртек, кремний және олардың маңызды қосылыстары. Көміртек, кремний және олардың қосылыстарының таралымы.
№ 8 Көрсетілім «Ерітілген қосылыстардың белсендірілген көміртекпен сіңірілуі (адсорбция)».
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: 10.2.1.34 көміртек, кремний және оның қосылыстарының физикалық және химиялық қасиеттерін білу;
10.2.1.35 иіс газымен уланудың себептерін түсіну және алғашқы көмек көрсету әдістерін сипаттау;
Сабақ мақсаттары: Оқушы:
- көміртек пен кремнийдің физикалық және химиялық қасиеттерін білу;
- көміртек, кремний және олардың қосылыстарының табиғатта таралуын түсіну;
- көміртек пен кремнийдің қасиеттерін салыстыра алу;
- көміртек, кремний және оның қосылыстарының ұқсастықтары мен ерекшеліктерін түсіндіре алу;
- иіс газымен улану процесін талдай алу;
- алғашқы көмек көрсету жолдырын ұсына алу;.....

Адам экологиясы дегеніміз – ауыл, елді пунктер, село, қала тұрғындары мен жер жүзінің халықтарының қарым-қатынастарын сандық және сапалық құрылымын зерттеу, реттеу көпшілікке экология саласынан білім мен тәрбие беру, экологиялық мәдениет, этика, моральді парасаттандыру адамзат баласының экологиялық құқық қорғау және этноэкологиялық проблемеларды жан-жақты қарастырады. Дүниежүзілік халықтардың экологиялық қауіпсіздігін сақтауды қамтамасыз ету жолдарына ғылыми зерттеу жұмыстарын жүргізеді.
Адам экологиясы және халықтық экология дами түсуде.
Биосферада, ноосферада, экожүйелерде, биогеоценоздарда, табиғи және жасанды ландшафтарда фитоценоздардың, зооценоздардың, микробиоценоздардың тұрақты сақталуы – адамзат баласының ақыл-ойымен, іс-әрекетімен тікелей тәуелді екендігі айқындала түскені байқалады.
Сондықтан ХХІ ғасыр адамзат баласының ақыл-ойы, сана-сезімі кемелденген-нооэкология кезеңі деп атау орынды екенін айтпай кетпеуге болмайды. Өйткені биосфера компоненттерінің бүгінгі тағдыры мен болашағы адамзат баласының ақыл-ойының жетілуіне байланысты болады.
Экология ғылымының негізгі мақсаты – биосферамен ноосфера, экожүйе, биогеоценоз тұрақтылығын сақтап ол үшін халықтың барлық деңгейінің экологиялық білімі, мәдениеті мен тәрбиесі жоғары болу қажеттігі күн сайын көрініп отыр.
Келешек жеткіншектерге экологиялық тәрбие мен білім берудің жер жүзілік даму кезеңдерінде тоқталатын болсақ, ең алдымен БҰҰ деңгейінде ұйымдастырылған (ЮНЕСКО білім және ғылым мәдениеті туралы проблемалардан туындайды. Францияға (Парижде) 1968 жылы халықаралық конференцияда (Донеско) «Адам және биосфера» атты бүкіл дүниежүзілік бағдарлама қабылданды. Онда бірінші рет халықаралық деңгейде биосфера биоресурстарды қорғау және рационалды түрде пайдалану туралы бағдарлама қабылдап, ол орынды түрде экологиялық сипаттама алды.
1971 жылы Швейцарияда бірінші Европалық конференция ашылып, онда «Айналаны қоршаған табиғи орта», «Табиғат қорғау» прблемалары талқыланды.
1972 жылы Швецияда Стокгольмде «Қоршаған ортаны қорғау» проблемалары туралы білім мен тәрбие беру, 1977 жылы Грузияда (Тбилиси қаласында) өткен БҰҰ жанындағы ЮНЕСКО және ЮНЕН ұйымдары экологиялық білім және тәрбие беру проблемалары туралы 40-50-дей неше түрлі шешімдер қабылданған болатын.....

Ішкі танау тесік (хоаны) — жұтқыншақпен жалғасатын мұрын қуысының шығаберіс тесігі. Хоана тесігі таңдай сүйегінің тік және горизонтальды тақташаларынан түзілген

.....

Өмірі түрен тимеген сайдың қабағына соқаның өткір тісі тірелгенде жер дір-дір етіп ыңырсығандай болды. Бірақ оны ешкім естіген де, елеген де жоқ. Жасына жетпей қарны шеңбірек атып, үрлеген шардай дөңгелене шығып кеткен тапал жігіт, «К-700»-тың гүрілінен асыра айқайлап, тракторшыға:

— Тарт! — деп бұйырды.

«К.-700» гүрілдей берді, жер ыңыранғанын қоймады.

Трактор үшінші айналымға көшкенде, сайдың қабақ тұсынан соқалардың жойқын тісінен найзағайша от жарқылдады: Артынша «К-700»-тың моторы сөніп, үні өшіп қалды. Тракторшы жерге секіріп түсіп, моторға үңілді.

Шетте тұрған қамыс қалпақты, шеңбірек қарын:

— Не болды? — деп зәрлене айқай салды.

Тракторшы үндемеді. «К-700»-тың ішек-қарнын түгел тінтіп шықты. Ешқандай ақау таппады.

— Ей, ақымақ, ана соқаны қара, мүмкін тасқа тіреліп қалған шығар, жаңа от жарқылдады ғой, — деді шеңбірек қарын.

Тракторшы жігіт үндеместен барып, соқаның жарқырауық тістеріне үңіліп көріп, еңкейіп, топырақтың астынан жарты құлаштай жілік сүйектің сынығын алып шықты.

Шеңбірек қарын топырақ жұққан сүйекке қолын тигізбей:

— Таста жерге! — деп бұйырды тракторшыға. .....