Дмитриенко Елена Александровна – «Жұлдыз» балалар қоғамдық ұйымы республикалық одағының президенті, педагогика ғылымдарының кандидаты, доцент, Қазақстанның балалар және пионерлер ұйымы одағы сыйлығының лауреаты, ҚР Білім беру ісінің үздігі, «Құрмет» орденінің кавалері, «Алтын патент» иегері (Мәскеу қ., 2002 ж.).
«Өнерге, шығармашылыққа жақын тұлғалаларды жоғары адамгершілік заңдармен өмір сүруге, Отанымыз Қазақстанның дамуына үлесін қосуға қабілетті адамды тәрбиелеу – бағдарламаның басты мақсаты. «Жұлдыз» бағдарламасы өмірден өз орнын табуға ұмтылған, жарқын әрі қайталанбас тұлға болып қалғысы келетіндерге бағытталған бағдарлама. Өзін-өзі тәрбиелеу үшін ұжымдық жұмыстарды, балалармен тәрбиелік және дамытушы жұмыстарды жоспарлаған кезде қолданыла алады.....
...Жасқанып өскен, жаумен жағаласа алмайды... Жастарды біз ержүрек етіп тәрбиелеуге міндеттіміз» -деген Бауыржан Момышұлының өсиетті сөзін оқып, терең ойға көмілдім... Қазақтың мақтанышына айналған хас батыр ғана осылай қасқайып тұрып айта алады. Бұл жай тілек емес, бұл – аманат , бұл – тағлым. Ерлік жасау үшін ержүрек қана болмай, елін, жерін сүйетін үлкен жүректі азамат болу керек. Батыр туған жерінің қасиетті топырағынан, суының тұнығынан, елінің парасаттылығынан жаралады екен. Сол бір зұлмат соғыс – Ұлы Отан соғысында аталарымыз Жеңіске жетті. Ұлы Жеңіске оларды жетелеген – жасқанбайтын өр мінездері, жауына бітіспес өшпенділігі. Ұлы Отанын қорғаған Кеңестер Одағының әр азаматы Жеңіс күнін жақындатып, қасық қаны қалғанша күресті. Сұрапыл соғыстағы Жеңіске биыл 70 жыл толады. Содан бері 70 рет жиде гүлдеп, 70 рет қайың бүр жарды... Арысынан айрылған аналар, боздағынан айрылған сұлулар, әкесінен айырылған балалар сан мыңдаған рет терең күрсініп үнсіз көз жасын төкті...Иә, 70 жыл аз уақыт емес... 70 жылда үш ұрпақ дүниеге келіп, өсіпөнді. Бірақ соғыс салған жүректегі іздер әлі жазылған жоқ. Жазылмақ емес, өйткені адамзат тарихындағы бейбіт жатқан елге жасалған жауыздық, көзден аққан қанды жас, дүниеге келмей жатып жетім атанған баланың көз жасы ешқашан ұмытылмайды. Иә, «Ерлік ел жадында сақталады» дегендей, ұрпақтан-ұрпаққа олардың ерліктері жайлы естеліктер жазылып, тарихи бағалары берілді, әлі де берілері хақ......
Жүрекке әмір жүрмейді деген шын екен. Мен өмірімде бір жігітті кезіктірдім(досымнын туған күнінде).Бір көргеннен ғашық болдым. Сол вечерде таныстық, сөйлестік,тел.ном сұрагасын бердім. Адамдар тарқасып жатты, қоштасарда бетімнен сүйейін деді.Сүйгізбедім. Себебі бұл менің алғашқы жігітпен танысуым еді. Ол - неге? деп сұрады. Болмайт,дедім. Содан ертесі соқпады. Мен күтіп жүрдім. Себебі ғашық болғандаймын. 2ші куні соқты. Сөйлестік,сырластық. Күнде солай жалғаса берді. Оның айтуы бойынша қызы жоқ екен. Бірақ ол жайында сұрастыра келе олай емес екен. Қаламыздың барлық қызымен жүргендей бәрі таниды екен. Бірақ мен құлай ғашық болдым сол жігітке. Одан сұрадым шындығын жасырмады, жүріпті талай қызбен(әдемі жігіт өзі). Бірақ ол айтатын қай қызға барсамда саған айналып келем,себебі сені шын сүйем, саған тиіспейм деді. Талай айлар сөйлестік, кездестік. Басқа қызға баратынын білсемде күттім оны, маған оралар дедім, сүйдім оны, бірақ оның артынан жүгірмедім (намысым жібермеді). Әйтеуір бір күні келер дедім. Содан өзі хабарласқысы келген кезде хабарласты. Бірақ мен ешқашан оны іздеп соққан емеспін. Одан жылдар өтті сөйлесіп жүрміз әліде. Енді маған үйленейік дейді. Мен оған "жоқ" деп қарсылығымды айттым. Себебі ойландым, мен оны қанша қатты сүйсемде,намысымды таптауға жол бере алмадым. Ол қазірдің өзінде басқа қыздарға барып тұрып, мені сүйседе қарсы болдым. Себебі бұл әдетін маған үйленген жағдайда да қоймас еді, оның еті үйренісіп кеткен соған. Мен оны әліде сүйем......
ХV ғасыр ортасында шаңырақ көтерген Қазақ мемлекетінің күні бүгінге дейін сабақтастығы мен жалғастығы үзілмеген төл тарихы әлденеше Астананы аспандатқаны ұлттық санамызда, бабаларымыздан жеткен рухани мұрада өшпес із қалдырды. Бастау-бұлағына көз жіберсек, бұл әріден келе жатқан дәстүр екен. Елорданы қастерлеудің тамаша үлгісін Күлтегін тасындағы Өтікенге арналған жазудан, Асан Қайғының Жерұйықты іздеуінен көре аламыз. Байырғы түркілер де, олардың заңды мұрагері қазақтар да мемлекеттің Астанасын елдік тірегі, үйлесім мен бірліктің ұйытқысы, ақыл-ой мен күш-қайраттың қайнар бұлағы ретінде қабылдаған ғой. Үш ғасырға жуық созылған отарлау, тоталитарлық модернизация мен зорлық Елордаға қатысты қастерлі ұғым-түсініктердің, жөн-жоралғының, салт-сананың сайын даламыздағы құндылықтарын аяусыз шайқалтқанымен, түбегейлі жойып жібере алмапты. Олар мемлекеттік тәуелсіздігіміз жарияланған сәттен бұрқ етіп сыртқа шықты. Елордасын бас-аяғы 10 жыл ішінде бұрын-соңды қол жетпеген биікке көтере алған халық, оған барша әлемнің назарын аударта білген халық, жатқа телмірген жадағай қаланы Қыз Жібек пен Баян сұлудың моншағындай ару шаһарға айналдырған халық, түптеп келгенде, мәңгі ел ұстайтын мәңгі халық екенін бүгінде қапысыз дәлелдеді. Мықтылардың әлсіздерді өзіне қаратып алуының әлемдік тәжірбиесіне көз жүгіртсек, бодан елдің бостандыққа шығуы, мемлекеттік тәуелсіздікке қол жеткізуі ешқашан оңайға соқпаған. Миллиондардың қанын мойнына артқан кеңестік тоталитарлық жүйені былай қойғанда, өзін өркениетті, ізгілікті санайтын Еуропаның Англия, Франция, Португалия сияқты отарлаушылары Индиядан, Алжирден, Египеттен айрылмау үшін небір құйтырқы саясатқа, зорлық-зомбылыққа барғанын қария тарих жақсы біледі. Ендеше, баршаға жайлы жаңа тұрпаттағы қоғам орнатуға уәде бергенмен, діттеген мақсатына жетпей, айықпас қайшылықтардан титықтағанына қоса қатыгездігі шектен шыққан КОКП мен Кеңес Одағы уысынан аман-есен босағанымыз – біріншіден, тағдырдың сыйы болса, екіншіден, азаттық жолындағы құрбандықтардың өтеуі екені күмәнсіз. Азаттық туын көтерген сәттен жауапкершілігі бұрынғыдан әлденеше ауыр жаңа дәуір басталды. Саяси жүйені, экономикалық қатынастарды, мәдени-рухани құндылықтарды, заңнамаларды, ішкі-сыртқы саясатты тәуелсіздік мүддесіне жүгіндіру, тарих тағылымы мен заманауи талаптары биігіне көтеру, сол арқылы елдің табиғи-ырғақты даму жолын табу, әлемдік өркениетке өзіндік келбет-кескінімізбен кірігу – бәрі бір сәтте алдан шықты. Бұған өтпелі дәуір қиыншылықтары қосылды. Ескі қоғам ығысып орнын бере қоймаған, жаңа қоғам әлі толық орнықпаған ғасырлар тоғысында, қазақ халқы ұлт болып қалу-қалмауы қыл үстінде тұрған алмағайып заманда «Кім кінәлі?», «Не істеу керек?», «Кім кімді жеңеді?» сұрағына жауап ұсынғандар елде жаңбырдан кейінгі саңырауқұлақтай қаптап кеткені әлі есімізде. ....
Сенімгерлікпен қызмет көрсету –меншікті, клиентке тиесілі басқа активтерді басқару жөніндегі операция. Бүгінгі таңда сенімгерлік операциясының маңызы жоғары болғандықтан банк нарық пен клиенттің арасында өкілетті делдал ретінде алға шығады және оларды орындаудан өзіне көптеген пайда түсіреді. Әлемдік банк іс-тәжірибиеде коммерциялық банктердің өз клиенттеріне көрсететін әр алуан комиссиялық делдалдық қызметтердің бір түрі ретінде сенімгерлік операцияның пайда болуын және олардың шапшаң дамуын мынандай бірнеше обьективті себептермен байланыстырып түсіндіруге болады: -банк өтімділігінің проблемасы, дәстүрлі ссудалық банк операция түрлеріне тәне құбылыстың кемуі, сондай-ақ шешуші міндеттердің бірі болып табылатын өтімділіктің қолайлы деңгейін сақтап отырып, операция табыстылығын арттыруға банктердің ұмытылысы; -банк клиентурасының, әсіресе, өнеркәсіп кәсіпорындарының банктен қызмет көрсетудің кең ауқымды жиынын пайдалануға өсе түскен ынтасы; -ссудалық капитал нарығындағы бәсекелестіктің клиент үшін банктердің арасында жүріп жатқан күрестің күшеюі, жеке тұлғаларға да, заңды тұлғаларға да көрсететін жаңа қызмет түрлерінің пайда болуы мен дамуы; Банктер үшін қызмет көрсетудің басқа түрлерімен салыстырғанда сенімгерлік операцияның артықшылықтары. Сонымен бірге спенімгерлік операциясын жүргізу персоналдан көптеген салаларда жоғары біліктілікті талап етеді: заңды білу, инвеститциялық қызметке машықтану, меншікті басқару. Сенімгерлік тараптардың бір-біріне сенімді болғанын, өзара қарым-қатынасын сенім негізінде құруын ұйғарады.Тараптардың бірі меншікке (мүлікке, ақшалай қаражатқа, құнды қағаздарға, мүліктік және басқадацй құқықтарға) қалай өкімгерлік ететініне жауап беретін болса, екіншісі әлдекімнің пайдасына жауапты болады. ....
Қандай бір мемлекет болмасын оның қоғамдағы экономикалық қызметі ірілендірілген түрде мына функцияларға бөлінеді: - экономикалық дамудың қалыпты дамуына жәрдемдесетін құқықтық базаны қамтамасыз ету; - монополиялық қызметті шектеу және бәсекелестікті қорғау; - табыстар мен байлықты қайта бөлу; - экономиканы тұрақтандыру; - ресурстарды қайта бөлу; Аталған функциялардың іс-қимылы тікелей немесе жанама түрде “қар- жы” категориясын пайдаланумен байланысты болып келеді; айтарлық- тай дәрежеде бұл байланыс мемлекеттің соңғы үш функцияларында кө- рінеді. Мемлекеттік қаржылар мемлекеттің экономикалық, әлеуметтік, саяси функцияларын орындау үшін оны қажетті ақша ресурстарымен қамтамасыз ететін елдің жүйесінің маңызды сферасы болып табылады және олар экономика мен бірге сан алуан өзара байланыстарды қамти- тын мемлекеттік сектордың өндірістік және әлеуметтік қатынастардағы іс-қимылмен байланысты. ....
− «Абылайдың ақ үйі» - дейсің бе, сен? − Енді көріп, еркін ғой - менсінбесең! Қызылжардың бастағы тәжіндей боп, Сол түсетін есіңе Есіл - десең. − Әне, келдік! − Бәрекелді!! ......
Мемлекеттің әлемдік нарықтағы жетістіктері мен жалпы әрекеттерінің айнасы ретінде төлем балансын қарастыруға болады. Төлем балансының ішіне елдің барлық жасаған қарым-қатынасының экономикалық жағы, яғни сандық мәні енеді. Ал халықаралық валюта қорының анықтамасы бойынша оның құрамына – операциялар балансы мен капитал қозғалысының балансы жатады. Елдің экспорттық операциялары елдің импорттарынан артық болған жағдайда төмен балансын активті (оң), ал кем болған жағдайда – пассивті (теріс) сальдоллы деп атаймыз. Оң төмен балансы импортқа қажет шетел валютасымен қамтамассыз етеді. Төлем балансы төмендегідей тармақтардан құралады: 1. ағымдағы операциялар сауда, табыс қозғалысы, аударымдар (мемлекеттік және жеке тұлғалардың) 2. капитал қозғалысының байланысы, ұзақ мерзімді инвестициялар – тікелей және қоржындық, қысқа мерзімдік капиталдар қозғалысы 3. тұрақтандырушы тармақты қорларды қайта бағалау және қозғалысы. Халықаралық валюта қоры қаражатын қолдану, басқа да қаржы көздері 4. қорлардың соңғы өзгерісі алтын, шетел валютасының, несиелердің өзгерісі. Егерде ҚР-ң ұлттық валютасы теңгемен басқа елде, мысалы Ресейде сауда жасасаңыз ол төмен бола алмайды. Себебі Ресейде мемлекет белгілеген өзіндік валюта бар. Ал егерде Ресей азаматтары ҚР-ң аумағында сауда жасауға ниет білдірсе, онда ол төмен құралы ретінде «теңге» валютасын қолдануы керек. Мысалы, Қазақстандық компания Ресейде бір компаниясына ұн сатты дейік. Ресейдегі сатып алушы қазақстандық жабдықтаушыға ұнның құнын теңгемен төлеуі қажет. ҚР-ң әлемдік экономика қоғамына тең құқылы мүшесі ретінде енуі үшін басқа елдердің либералды халықаралық қаржылық капитал қозғалысы тәжірибесіне сүйенуі керек. Мысалы, егер 1990 жылдары капиталды сыртқа шығару ағымдары, өнеркәсібі дамыған елдер болатын. Олар негізінен үш ел еді: АҚШ – Батыс Еуропа – Жапония. Ал Еуропада үлкен экспортер болып – Голландия, Швеция, Швейцария саналад ....
Виктория Токарева – признанный мастер современной российской прозы, ее рассказы яркие, ироничные, острохарактерные. Своеобразие художе-ственного стиля Виктории Токаревой во многом определяется приемами авторского сюжетосложения, этим и обусловлен выбор темы дипломного исследования: «Реальное и ирреальное в сюжетологии В. Токаревой». Актуальность дипломной работы доказывается необходимостью глубокого и многоаспектного изучения произведений современного лите-ратурного процесса. Обзорный анализ доступной нам критической литературы по твор-честву Виктории Токаревой показал относительную изученность ранней прозы автора в аспекте художественного метода (фантастический реализм) [1], в содержательном аспекте (ключевой мотив прозы – тоска по идеалу) [2]. Исследуя идиостиль Виктории Токаревой, критики указывают на про-должение ею чеховской литературной традиции: творчество Токаревой отличают отточенность стиля, внимание к человеческим характерам, пси-хологическим нюансам, ироническая интонация повествования [3, 4]. Проза Виктории Токаревой заряжена энергией любви: «Если в серд-це нет любви, человек мертв. Живым он только притворяется» [5]. Фило-софия творчества Виктории Токаревой определяется категориями любви и правдивости, что сближает писательницу с французской современницей и позволяет критикам называть ее «русской Франсуазой Саган» [6]. Нередко критики отмечают отсутствие дистанции между читателем и героями рассказов Виктории Токаревой, тождество их позиций, оценок: «Виктория Токарева не торопится и говорит шёпотом читателям, как го-ворит шёпотом себе. Поэтому, когда мы читаем ее произведения, мы по-вторяем шаги героя. События, которые происходят вокруг героя, мы пе-реживаем на собственном опыте, как будто наши глаза поставлены в его лицо и высота его глаз та же, что и высота глаз читателя» [6]. Названные работы не исчерпывают стилевого своеобразия прозы Виктории Токаревой. Научная новизна предпринятого исследования заключается в по-пытке самостоятельного анализа поэтики реального и ирреального в сю-жетологии Виктории Токаревой. Объект исследования в дипломной работе – художественный мир произведения. Предмет исследования в дипломной работе – сюжетное взаимодей-ствие реального и ирреального в художественном произведении Материал исследования – рассказы Виктории Токаревой. Основная цель дипломного исследования – анализ поэтики реально-го и ирреального в сюжетологии рассказов В. Токаревой. Исследовательские задачи: • изучить теоретическую проблему сюжета как категории худо-жественного мира произведения; • изучить единицы сюжета, сюжетные типы, сюжетные функции; • проследить развитие канонического и неканонического сюжет-ных типов; • проанализировать формы сюжетной организации рассказов Виктории Токаревой; • выявить наиболее устойчивые в авторской системе приемы сюжетосложения, определить их функции; • исследовать взаимодействие реального и ирреального планов в сюжетах рассказов Виктории Токаревой; • сделать заключение о своеобразии художественного стиля Виктории Токаревой, определяемого сюжетостроением ее рас-сказов.....
