Байқатпастан уақытты тез өткен, Өнер толы өзекпен, Жыр қанатын безеп кең, Әмзе басты жиналғандар кезекпен. Бірақ жұртқа зейін қоймай сыздана, Ортамызда отырды бір қыз бала. Miнe, ғажап, келбет қандай, көз қандай, Сұлулығы қиялыңнан озғандай!.....
Көргендер де, Көрмеген де арманда, Ертеде бір той бопты, ұлым, орманда. Қоқиқаз да, қарақұс та, қыран да, Қара аю да, күшіген де, жылан да, Қырғауыл да, қосаяқ та, зорман да, Бас қосыпты сол маңда......
Зор рухи бұла күшке кім тосқауыл бола алар?! Нағыз ақын мәңгі жастық шуағына оранар. Үш мың жасқа тартқан Гомер одан әрі жол алар, Үш ғасырды жеңген Байрон әлі жап-жас саналар.....
Жаңа қазақ, шала қазақ — жас інім, Алшысынан тұрды бүгін асығың. Саған қарап ойландым да, жасыдым. Айырмаған азғыны мен асылын Мына ғасыр, бәлкім, сенің ғасырың. Мына ғасыр безбүйректеу өр ғасыр, Жүрегінде сезім емес, қорғасын, Шетке қақты тұлпары мен жорғасын. Қақпай қайтсін, бәрін сатып алуға.....
– Даңқың қайда төске өрлеген? Екi жүз мың әскерменен Алты ай бойы кiп-кiшкентай Отырарды ала алмау, Алты ай бойы Отырардың осал тұсын таба алмау – Ойы – дауыл, сезiмi – аспан, Тек жеңiспен көзiн ашқан Менiң алғыр ұрпағымның сүйегiне зор таңба, Намысыма сызат түстi мына сенiң арқаңда, – Деп Шыңғыс хан Шағатайға оқты көзiн қадады.....
Есугей елесі Мен әкеңмін. Есугеймін... Қатал-дүлей тағдырының қасіретіне қамалған. Мен әкеңмін... Әлде мүлдем өшірдің бе санаңнан? Шыңғыс хан ( таңдана) О, Тәңірім, өңім бе бұл, түсім бе? Тұрғандаймын қалың тұман ішінде. Тірлік неткен түсініксіз майдан бұл?....
Жаһандану рухсыздығы өз жeңісін тoйлауда. Сoдан қазір қаншама адам бeйім былай oйлауға: "Мeн қай тілдe eркін сөйлeп, oқи алам, жаза алам, Білім, жұмыс, нан таба алам, сoл тіл - мeнің өз анам".....
Заманымыздың заңғар жазушысы, қазақ әдебиеті мен мәдениетінің XX ғасырдағы биік шыңы — ұлы Мұхтар Омарханұлы Әуезовтің артында қалған ұланғайыр мұрасын зерделеп, ой елегінен өткізу үшін де әр дәуірдің, әр ұрпақтың өз айтар сөзі, таным-түсінігі болатыны сөзсіз. Егемен ел жағдайында ұлы жазушы мұрасына деген ілтипатымыз да осындай бір ұмтылыстың көрінісі болмақ. Ғасырлар бойы көшпелі тіршілікті бастан кешіріп, XIX ғасырдың бел ортасында жол айрығына келген қазақ өмірінің барлық әні мен нәрін, сыны мен сырын, соры мен бағын теңдессіз тарихи тұлға Абай тағдыры арқылы әрі көркем, әрі түпсіз ой көзімен ашып берген суреткер туралы талай-талай ізденістер жалғаса бермек. Олай болатыны Мұхтар Әуезов шығармашылығы ғасырлық өлшемдердің аясына әлдеқашан именбей-ақ енген. Ұлы жазушы, ғалым, қоғам қайраткері Мұхтар Әуезовтің көркем мұрасы біздің төл әдебиетіміздің ғана емес, бүкіл адамзат мәдениетінің де жетістігі. Романшы, драматург, ғалым, сценаршы, аудармашы — бұл ұлы қаламгер дарынның толық емес тізімі. Оның Абай туралы эпопеясы мен асқан шеберлікпен жазылған шағын әңгімелері, повестері XX ғасырдағы қазақ әдебиетінің алтын қорына мәңгілік енеді. «Абай», «Таң», «Шолпан» журналдарында жарияланған алғашқы әңгімелері мен зерттеу мақалаларынан, повестері мен драмалық шығармаларынан-ақ өзін қалыптасқан қаламгерлік жазу өрнегі, белсенді азаматтық бет-бағдары мен пікір толғамы бар сөз зергері ретінде бар даусымен мәлімдеді. ....
Айналайын, келіндерім, Гүл қанатты өрімдерім, Кешіріңдер, аруларым ай қабақ, Ай қабақтан бақыттарың бара жатыр тайғанап. Мен сендерге еліміздің зұлымдықтан сорлаған, Арғы-бергі тарихында бұрын-соңды болмаған Бір өтініш айтам деймін.......
