Балалық бал дәуреннің уақыты өтіп, жігіт болып, тебіндеп мұрт шығып, өмірдегі өзіме тиесілі тізгінімді қолыма алғалы да біраз уақыт болып қалды. Яғни, студенттік күндер артта қалып, қызметке араласып, болашақтың босағасын тұрғызуға білек сыбана кірісіп кеттім. Әйтсе де, осы қалап жатқан босағамнан кім аттайды, ол жарымды қалай жолықтырар екенмін деп ойланып жүрдім. Өтіп жатқан көп күндерімнен ешбір айырмасы жоқ – биылғы жылдың 31-ші наурыз күні Тараз қаласына жиенімнің тойына бардым.
Той басталмай барғандықтан, құда-құдағи және құдашалармен алдын ала танысып алдық. Бір топ құдалардың ішінде, талай түндер бойы көз алдыма елестетіп, тым болмаса мына өмірде сұлбасын бір көрер ме едім деп армандаған аруымды көргенде, кенет ток соққандай «селт» ете қалдым.Таяқ тастам жерде, жан-жағына жайбарақат қарап тұрған құдашаға ебін тауып жақындап барып, тіл қаттым. Таныстық. Есімі – Меруерт екен. Тым тықақтап тіл қатып, үркітіп алмайын деп қолайлы сәтті күтуге бел будым.
Кешке басталған тойдың бастапқы абыр-сабыры өтіп, орын-орнымызға жайғасқан соң, Меруерт жаққа байқатпай көз қырымды салып отырдым.Арманымдай аруым таяқ тастам жерде отырған Еркебұлан атты жігіттің өзіне көз тігіп отырғанын білместен бейқам отыра берді.

Тамада серпіліп сөйлеп, төгілтіп тост айтып, тойға келген қонақтарға рет-ретімен сөз беріп жатыр. Менің барлық есіл-дертім Меруертке ауып кеткелі қашан.Той шіркін де созылып бітпей қойды. Тойдың аяқталуын күту себебім, тойдан соң жастар оңаша кафеде қызықшылықты одан әрі жалғастыруға уағдаласқан едік. Той бітіп, жастар жағы әлгі кафеге аттандық. Жастардың ішінде Меруерт те жүр. Тойда айтылған тілектер кейде қайталанып, кейде жаңа бір қырынан тосын тілектер айтылып жатыр. Антракт жарияланып, биге кезек берілді. Тамылжыған тамаша вальс тің әуені сызыла басталғанда, әбжіл қимылдап Меруертті биге шақырдым......

Ертеде Халық деген бір кедей өмір сүріпті. Мал дегенде он шақты ешкісі, жалғыз аты және алтын қауырсынды қоразы болыпты. Ол кезде қораз айғай салып, ешкі де бақырмайды екен.

Күндердің бір күнінде ақсиған тісі бар, адам қорқар түсі бар бір аң келіп, кедейдің екі ешкісін алып кетеді.

— Өзі барып тұрған қаскүнем екен, қырды да кетті, – дейді Халық күйініп кемпірі мен баласына.......

Бұрынғы заманда бір үлкен шаһар бар екен. Бұл шаһардың ханы болыпты. Ол күнде жаман киініп, жай кісі болып, шаһарды, базарды аралап жүреді екен. Күндерде бір күн хан базарды аралап келе жатып, басына бір кесек алтын, аяғына бір кесек алтын қойып жатқан бір адамды көреді. Мұны көріп, хан таң қалып, неше күндей мұны сыртынан бағып жүреді. Бұл адам ерте де, кеш те бір қалыпта: басына, аяғына бір-бір кесек алтын қойып жатады. Ақырында, бір күні хан:

— Сен не қылған адамсың? – деп сұрайды.

Ол адам басын көтеріп:

— Мен ақыл сатушымын, – дейді.......

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 6 Күні
Сабақ тақырыбы:Ертегілер елінде: «Бауырсақ» ертегісі (6-сабақ)
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме)1.3.4.1 мәтін немесе иллюстрация/постер бойынша мұғалімнің қолдауымен қарапайым сұрақтар (кім? не? қандай? қанша?) қою және қысқаша жауап беру.
Сабақ мақсаттары:Барлық оқушылар: мұғалімнің қолдауымен мәтін бойынша қарапайым сұрақтар (кім? не? қандай? не істейді?) қояды және қысқаша жауап береді.
Көптеген оқушылар: мәтін бойынша қарапайым сұрақтар (кім? не? қандай? не істейді?) қояды және қысқаша жауап береді.
Кейбір оқушылар: мәтін бойынша қарапайым сұрақтар (кім? не? қандай? не істейді?) қояды және қысқаша өздігінен жауап береді.......

Ерте, ерте, ертеде бір шал мен кемпір болыпты. Олардың Мардан атты ұлы, Маржан атты қызы болыпты. Күн көрерлік азғана малы болыпты. Мардан жеті-сегізге келген сон өздерінің аз ғана қойларын далаға бағып жүргенде қатты боран болып қоймен бірге ығып, елден адасып кетеді.

Боран басылғаннан кейін бала қайда келгенін білмейді. Қойларын санаса, түгел. Мардан жан-жағына қарап қойларын айдап жүреді. Бірақ жол таба алмайды. Дымы құрып шаршайды, қарны ашады. Қойдын ішінде бір үлкен ақ ешкі бар екен. Соны сауып, сүтін ішіп күн көреді. Сөйтіп жүргенде арада біраз күн өтіп, қар кетіп, жаз да шығады.......

Ертеде бір шал мен кемпір болыпты. Өздері кедей екен. Күн көрерлік бар малы – бес қой мен бес ешкі екен. Олардың сүтін ішіп, құрт, майын және жыл сайынғы өсімді төлін сойып жейді. Терісін, жүн-жұрқасын үстеріне киім қып киеді. Бес қой мен бес ешкі не көбеймейді, не азаймайды.
Бес қой мен бес ешкі өріске өздері жайылып, бұлаққа өздері барып, су ішіп қайтады. Олар не ит-құсқа, не ұры-қарыға жем болған емес. Шал мен кемпір оларды кешке өрістен қайтқанда түгендеп, қораға кіргізіп алады да ертемен түгендеп, шығарып салады. Бес қой мен бес ешкіні аман-есен сақтап, бағып-қағып өсіретін бақташы да, күзетші де қошқар мен теке еді.......

Мұндай сақылдаған сары аязда тоңбаса, түлкі тоны немесе қасқыр ішігі бар адамның ғана тоңбауы мүмкін. Ал Алдар көсе жарықтық шұрық тесік жаман тонмен күн сайын үсіп өле жаздайтын.
Бірде ол жапан далада жортып келе жатып, сұмдық тоңды. Аяқ-қолының жаны кетіп, бет-аузы бозарып, бас сұғар жылы үйді армандайды.
Суылдаған суық жел, уілдеген үскірік құлағының ұшын аямай шымшып, жанын шығарып барады. Жақын арада түтін түтеткен ешқандай ауыл көрінбейді.
Қанша тебіреніп, қамшысын қанша сілтегенмен......

Қытайда императордың өзі де, оның қарауындағы халық та қытайлық болатынын өзің білесің ғой. Бұл оқиға баяғыда болған, сондықтан да ұмытылмай тұрып, саған айтып берейін!

Дүниенің төрт бұрышында император сарайымен сұлулыққа таласатын ешбір сарай болмаса керек: ол өте жұқа, аса бағалы фарфордан салынған, нәзіктігі сонша, тіпті саусағыңмен түртіп қалсаң быт-шыт боп сынып түсе ме – деп қорқасың.......

Ерте заманда байлығы жаннан асқан бай болыпты. Ол күндерде бір күні науқастанып өлім халінде жатып, Мұратбек деген жалғыз ұлын шақырып алыпты да:

— Е, қарағым, көзімнің қарашығы жалғызым, әкең о дүниеге сапар шеккелі жатыр. Ақтық демім бітер алдында саған үш ауыз ақыл сөзімді айтып кетейін. Біріншіде, сезікті жерде сергек жүр, екінші адам баласын мынау жақсы, мынау жаман деп алалама, үшінші, тас жұтсаң да тәуекелге бел байла, – деп үзіліп кетіпті.

Жылжып жылдар өте береді, байдың малы таусылып, Мұратбек пен шешесі әбден күйзеледі. Бір күні Мұратбек шешесін жетелеп асбұзылға келеді. Асбұзылдың иесі қартаң сарт адам екен.......

Бір таудың шағыл тасты бөктеріндегі арса-арса жартастың қуысын қара қарға мекендепті. Одан жоғары көгалды жерді ұлар жайлапты. Бұлар көрші болған соң, көпке дейін бір-біріне барыс-келіс жасап жүріпті. Екеуі ұзақ-ұзақ әңгімелеседі екен. Содан соң сөзден-сөз туындап, бір күні екеуі өз артықшылықтарын айтып, мақтана бастайды. Мақтан таласқа ауысады.
Ақыры екеуі кімнің күшті, кімнің әлсіз екенін сынап көрудің амалын ойласады. Сөйтіп, ұлар мен қарға күресіп, күш сынасуға келіседі. Біріне-бірі былай шарт қойысады: жыққаны жығылғанын жеуге тиіс.......