Сынағаның, жоқ әлде, бір амалың,
Хал жайымды неліктен сұрамадың?
Хабарласпай кетік....

110. Егер буынды бүгу тәсілін қолдану мүмкін болмаса (мысалы сол аяқ-қолдың сүйектері сынған кезде) қатты қан кету кезінде бұрау салу арқылы барлық аяқ-қолды тартады.

111. Бұрау ретінде қандай да бір жұмсақ созылатын матаны, резеңке түтікті, бауды және тағы басқа қолданған дұрыс. Бұрауды салу алдында аяқ-қолды тартады.

112. Егер көмек көрсетушінің қасында көмекшісі болмаса алдымен артерияны саусақтармен басуды зардап шегушіге тапсыруға болады.

113. Бұрауды дененің бөлігіне жақын иыққа немесе жамбасқа салады. Бұрау салатын жерді теріні зақымдамау үшін жұмсақ, мысалы бірнеше қабатталған бинтпен немесе дәкемен орайды. Бұрауды жеңнің немесе шалбардың сыртынан салуға болады.

114. Бұрауды салу алдында оны созып, содан кейін онымен терінің барлық жерін бұрау ортасында ашық жер қалдырмай аяқ-қол қатты оралады.

115. Бұраумен аяқ-қолды тарту кезінде оны аса қатты байлауға болмайды, себебі олар тартылып жүйке тамырлары зақымдануы мүмкін. Бұрауды қан кету тоқтағанға дейін салады. Егер қан кету тоқтамаса, онда қосымша (қаттырақ байлап) бірнеше қабат бұрау салынады.

116. Бұраудың дұрыс салынғандығын тамырдың соғуы бойынша тексереді. Егер оның соғылуы сезілсе, онда бұрау дұрыс салынбаған және оны алып қайта салады.

117. Салынған бұрауды 1,5-2,0 сағаттан артық ұстауға болмайды. Бұл қан бармаған аяқ-қолдың жансыздануына әкеп соғады. .....

Сабақтың тақырыбы: Туған жерімді сүйемін
Сабақтың мақсаты: «Отан», «сүйіспеншілік», «туған жер» құндылықтарының маңыздылығын түсіндіру.
Міндеттері:
- Отан, сүйіспеншілік, туған жер туралы түсініктерін кеңейту;
- Туған жерге деген сүйіспеншілік сезімдерін дамыту;
- Туған жерін сүюге, қадірлеуге тәрбиелеу.
Көрнекі құралдар: дәптер, қаламыздың суреттері, түрлі түсті қарындаштар.
Шаттық шеңбері
Тәрбиеші Е. Ерботиннің «Туған жер» өлеңінің бір шумағын балалармен бірге қайталайды.
Туған жер .....

Сен жыладың, жігітім,
Көп көрдім деп тұрмыстың тапшылығын,
Қайтпады деп жұртқа еткен жақсылығым.
Сен жыладың,
Сезімің жасып ағып,
Кіп-кішкентай балаңды қасына алып.
Қырмызы күнім өтті деп.
Сенгенім сатып кетті деп......

Сөзіме, гүлім, таңданба, бүгін таңданба,
Махаббат сыр ма, бақыт па біткен маңдайға.
Ғашық боп біздер таныстық.....

Қашанғы бұлай өтеміз,
Қашықтап жүріп екеуіміз!
Анамыз тасқа жерік боп,
Тас болып түстік пе екенбіз!? .....

Пән: қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: «Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті»
Сабақ тақырыбы:Ертегілер әлемінде. Қожанасырдың тойға баруы
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме)1.4 Мәтіндегі негізгі, қосалқы ақпараттарды түсіну
1.1.4.1 мұғалімнің көмегімен тыңдаған материалдың кім/не туралы екенін түсіну
2.4 Оқыған/тыңдаған материалды мазмұндау
1.2.4.1 фото/сурет/ қуыршақтарды қолданып шағын мәтінді мазмұндау
Сабақ мақсаттары:Барлық оқушылар: мұғалімнің көмегімен тыңдаған материалдың кім туралы екенін түсінеді, кейіпкерлерді суреттер арқылы танып, сипаттайды.
Көптеген оқушылар: мұғалімнің көмегімен тыңдаған материалдың кім туралы екенін түсінеді, суреттер арқылы кейіпкерлердің әрекетін сипаттайды.
Кейбір оқушылар: мұғалімнің көмегінсіз тыңдаған материалдың кім туралы екенін түсінеді, суреттер арқылы мәтінді мазмұндайды.......

Пәні: Қазақ тілі
Бөлім: Көшпенділер мәдениеті
Сабақтың тақырыбы: Түркі мәдениетінің әлем өркениетіне қосқан үлесі қандай?
Оқу бағдарламасына сілтеме: 7О2. Мәтіннің стильдік ерекшелігін тану
7Ж1 Жоспар құру
Оқу мақсаттары: 7.О2. Публицистикалық және ресми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану.
7Ж1 Әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру.
Сабақтың мақсаттары Публицистикалық және ресми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тануиды.
Әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құрады......

Көктем келсе сән беріп,
Күндер болар шуақты
Жер қарайып, қар да еріп,
Жылғалардан су ақты.....