Ана тілің біліп қой,
Еркіндігің, теңдігің.
Ана тілің....

Бай сейілді,
Бір пейілді
Елде жақсы қалмады.
Елдегі еркек,
Босқа селтек
Қағып, елін қармады.
Жөнді, жөнсіз,
Сөз теңеусіз....

Білмеймін, күн өтті ме, жыл өтті ме?
Баяғы байыз таппас жүрек, міне,
Күн, айлар, жылдар өтті дүр етті де,
Бір тамыры болымсыз.......

Қажым Жұмалиев (1907-1968) 28 желтоқсанда қазіргі Батыс Қазақстан облысы, Қаратөбе ауданында туған. Филология ғылымының докторы (1947), профессор (1950), 1946 жылдан Қазақ КСР ҒА-ның корреспондентмүшесі, 1967 жылдан академик. 1925-1932 жж. Орынбор мектебінде, Шымкент ауылшаруашылық техникумында оқыған. Абай атындағы Алматы мемлекеттік университетін бітірген (1932).
1932-1937 жж. осы университетте қазақ әдебиеті кафедрасының меңгерушісі, Алматы жоғары оқу орындарында ұзақ жылдар ұстаз болған.
«Ерғожа мен Егізбай» (1929), «Шабуыл» (1933), «Қанды асу» (1934), «Өмір жыры» (1938). «Қырдағы күрес» (1957) атты өлең-поэмалар кітаптары жарық көрген.
Исатай-Махамбет көтерілісінің.....

6 сынып оқып жатқанбыз. Біздің сыныбымызға жаңадан бір бала келді. Өзі кішкентай сары бала болатын. Басында мен оған онша мән бермедім, жай ғана ол өзін жалғыз сезінбесін деген оймен сабақтардан көмектесіп жүрдім.

Жай досым, сыныптасым ретінде қарадым. Біраз уақыт өтті біз жақсы дос....

Тоқта-тоқта, ей, жігіт, аялдағын.
Қане, қалай жағдайың, баяндағын.
...Тәжірибе мектебін өтіп жүрсең,
Дәрігерлік кәсіпке таянғаның.
Таянғаның, қарағым, таянғаның,
Адам үшін барыңды....

Бір күні Жетібай деген ауылдың Зақырбай деген малшы шалы болыпты. Бірде келе жатып жерден 5 сом тауып алыпты. Қатты қуанған ол Мәскеуге аттаныпты. Мәскеуде жүріп ол әжетханаға кірсе, алдында «Ж», «М» деген жазу тұр екен. Зақырбай «Ж» дегенге Жетібайдың адамдары, ал «М» дегенге Мәскеудің адамдары баратын шығар деп ойлайды. Зақырбай....

Yш әке отырыпты.
Біріншісі айтады:
- Менің қызымның аты - Гүлжан! Ол өскенде гүлдей жайнап жүредi, - дептi.
Екiншiсi:
- Менiң қызымның аты - Жазира! Ол өскенде.....