Иттің шығу тарихы
Ит – қасқыр тұқымдасына жататын жыртқыш. Иттер шамамен б. з. б. 15 – 10 мың жыл бұрын қолға үйретілген деп есептеледі. Бұлар – нағыз етқоректі жануарлар. Тістерінің ішінде ең жақсы дамығаны – азу тісі. Алдыңғы аяқтарында 5 башай, артқы аяғында 4 башай болады. Иттердің есту, көру, иіс сезу мүшелері өте жақсы жетілген. Үйретуге өте бейім болады. Жыныстық жағынан төбеті 10 – 12 айда, қаншығы 7 – 8 айда жетіледі, жылына 1 – 2 рет ұйығады. Буаздық мерзімі 58 – 65 күн, қаншығы 1 – 2, кейде 12 – 18 соқыр, саңырау, тіссіз күшіктер табады. Құлағы 5 – 8, көзі 10 – 14 күннен кейін ашылып, сүт тістері 20 – 30 күннен кейін шыға бастайды. Күшіктері енесін 1 – 1, 5 айдай емеді. Иттер 10 – 12 жылдай тіршілік етеді. Қазір дүние жүзінде иттердің 400 тұқымы белгілі......

Зерттеудің көкейтестілігі. Әрбір өркениетті мемлекеттің алдына қойған басты мақсаты - өз халқының денсаулығын жақсартуды қамтамасыз ету болып табылады. Еліміздің даму бағытын бекіткен «Қазақстан – 2030» стратегиялық бағдарламасында салауатты өмір салтын ұстану, дене тәрбиесімен, спортпен шұғылдану мәселелері қарастырылған 1. Сондай-ақ, Елбасымыздың «Болашақтың іргесін бірге қалайық!» атты халыққа жолдауындағы еліміздің «2020 – Саламатты Қазақстан» даму бағдарламасында да аталмыш мәселелер онан ары нақтылана түсті 2.
Еліміздің болашағы – бүгінгі жас ұрпақ болса, денсаулығы зор, білім нәрімен терең сусындаған жастар келешегінен қоғамымыз зор үміт күтеді. Міне осындай болашағынан үміт күттірген талантты да дарынды жас ұрпақты мектеп қабырғасынан бастап білімді, денсаулығы мықты әрі жан-жақтылы етіп тәрбиелеу кезек күттірмес мәселе екені бәрімізге аян. Ал, осындай жауапты, ауыр міндетті арқалауда дене тәрбиесінің алатын орны ерекше екені бәрімізге де түсінікті. Дене тәрбиесін жүйелі де ғылыми өткізу арқылы дені сау оқушылардың денсаулығын онан ары нығайтумен қатар, денсаулығы әлсіз балалардың ауру азабынан ертерек құтылуына, ағзасының, дене мүшелерінің уақытша жоғалтқан немесе әлсіреген қызметтік мүмкіншіліктерін қалпына тезірек келіп, басқа балалармен бірдей асыр салып ойнауына көмегін тигізе алатын тамаша мүмкіндікті қолдан шығармау керек.....

Дайындаған: Жадыра Манатовна Шарипбекова, Көктөбе ауылы, «Ақбота» бөбектер бақшасы
Қатысушылар:шегіртке-үлкен адам.
Құмырсқа-үлкен адам,балалар.
Күз ханшайымы-үлкен адам.
Жүргізуші:Сәлеметсіздер ме, құрметті ата-аналар, балалар! Бүгінгі «Алтын күз» мерекесіне қош келіпсіздер!!! Біздің балаларымыздың мерекеге арналған тақпақтарын қабыл алыңыздар. Ортаға Ақбота, Тамерлан, Сәния, Дана шақырылады.
Ақбота:Алтын нұрдай тамшылап,
Жапырақтар төгілді.
Біздің өмір таңшуақ,
Біздің өмір көңілді.
Тамерлан:Алуан-алуан жапырақ,
Ой, алақай, тамаша!
Шашу шашты жапырақ.
Сәния:Ағаштардан жамырап,
Ұшты кенет жапырақ.
О, алақай, тамаша!
Шашу шашты жапырақ.
Дана:Күзгі бақта күлімдеп,
Көз тартады атырап.
Күн шуақта маужырап,
Жатыр, әне, жапырақ.
Жүргізуші:Балалардың орындауында «Күз жомарт» әнін қабыл алыңыздар.
Ертегі:
Шырылдауық шегіртке,
Ыршып жүріп ән салған.
Көгалды қуып, гөлайттап,
Қызықпен жүріп жазды алған.
Жылы жаз жоқ, тамақ жоқ,
Өкінгеннен не пайда?
Суыққа тоңған, қарны ашқан,
Ойын қайда,ән қайда?
Секіру қайда сүрініп,
Қабағын қайғы жабады.
Сабанда жатып дән жиған.
Құмырсқаны іздеп табады.
Селкілдеп келіп жығылды,
Аяғына бас ұрды.
Шегіртке:Қарағым жылыт, тамақ бер.
Жаз шыққанша асыра.
Құмырсқа:Мұның жаным сөз емес,
Жаз өтерін білмеп п(а) ең?
Жаның үшін еш шаруа.
Ала жаздай қылмап п(а) ең?
Шегіртке:Мен өзіңдей шаруашыл,
Жұмсақ елеу илі ме?
Көгалды қуып ән салып,
Өлеңнен қолым тиді ме?
Құмырсқа: Қайтсің, қолың тимепті.
Өлеңші, әнші, есіл ер.
Ала жаздай ән салсаң,
Селкілде де, билей бер!!!
Шегіртке кетіп қалады, оның артынан құмырсқалар барып тамақтарын береді. Шегіртке оларға алғысын білдіріп, ендігіде ондай жалқау болмайтынын айтады.
Тақпақ:Алема, Айгерім, Сандияр.
Алема:Дала сары киінді,
Самал соқты салқындау.
Қырмандарға иілді,
Алтын астық алтын тау. .....

Ерте заманда Қоңыр деген мерген болыпты. Ол Қоңырдың өнері көзіне көрінген аң болсын, құс болсын атып жығып, ешбір аңдарды қоймайтын болса керек. Бұл Қоңырдың атқан аңының ішінде неше түрлі обалы тиетін зиянсыз хайуандардың қарғысы тиіп, қараптан-қарап жүріп өзін-өзі не екенін білмей ақылынан адасып, қайда болса сонда жүріп кетсе керек. Бұл Қоңыр мерген иен далаға шығып, қамыстан күрке тігіп, басына пана қылып, не керегін істеп, жан сақтарын білмей, күркенің есігіне кақпан құрып, тышқан ұстап жейтін болса керек.......

Жас отауда бақыт таңы атқан күн
(Жас жұбайларға тілек)




Құрметті Жас жұбайлар!


Сіздер дәл қазіргі уақытта Отбасы атты жаңа да жас мемлекеттің тең құқықты қожайынына айнала алдыңыздар. Осынау жолда өмір сіздерге қуанышы мен қызығын қатар ұсына отырып, қос жүректе бірдей лаулаған сезімдеріңіздің беріктігін де сынаққа салуды ұмытпайды. Сол сынақта сіздердің Махаббаттарыңыз Өмір теңізіндегі жұбайлар мінген бақыт кемесінің ұдайы желбірер желкеніне айнала берсін!

Ұлағатты ұл, ұяты бар қыз өсіре отырып, олардың бақытты болашағына қиял патшалығында сан рет, тіпті ұйқысыз түндерде ой жүгірткен қос ата-ананың көз алдында дәл қазіргі сәтте олардың өз перзенттерінің жүрек қалауымен қалап тіккен Ақ Отауы пайда болды. Бақытты жұбайлар, бұл - сіздердің отауларыңыз. Сол отауларыңыздың шаңырағы сіздердің асқақ армандарыңыздың белгісіндей болып биіктей берсін, сол отауларыңыздың іргесі сіздердің селкеусіз сенімдеріңіздің көрінісіндей болып бекісін, көңіл төрлеріңіздің кеңдігіндей керегелеріңіз керілсін, мақсаттарыңыздың нық көрінісіндей болып уықтарыңыз шаншылсын, сол отаудың үзігі бір-бірлеріңізге деген жан жылуындай жылы да берекелі болсын, түңліктеріңізден құйылған нұр риясыз күлкілеріңіздің көрінісіндей сәулесін төксін! .....

Жақсы әке жаман балаға қырық жыл азық» дегендей, жарықтық Жәкемнің, Жамбыл ақынның арқасында былтыр біраз жердің дәмін таттық.

Сәті түсіп, мен Санкт-Петербург бағытына баратын топқа қосылдым.

Жамбыл ақынның жүз елу жылдығын Санкт-Петербург аса ' бір құрметпен атап өтті. «Ленинградтық өрендерім» деген үн Балтық жағалауын тағы бір жаңғырықтырып жіберді.

Жалғыз Санкт-Петербург емес, оның жан - жағын да араладық. Бір жағы — Выборг, бір жағы — Волхов.

Волхов дегенде есіме екі адам сарт етіп түсе кетті. Біреуі — өзіміздің Жуалының Мыңбұлағындағы Шолақ Сияқұл, екіншісі — исі қазақтың бәрі білетін Сырбай ақын.

Оқтай түзу асфальт жол. Қос қапталда — ойдым-ойдым орман. Солтүстіктің нар қарағайлары мен ақ қайындары сыңсып тұр.

Ешқашан ештеңе болмағандай мүлгиді.

.....

Алматы облысы, Іле ауданы, «№12 орта мектебі» мемлекеттік коммуналдық мекемесінде өткен
«Математика, физика және информатика» пәндер апталығының анықтамасы

21 қараша мен 26 қараша аралығында мектепте 5-11 сыныптар арасында "Математика, физика және информатика" пәндер апталығы өткізілді. Апталық барысында мұғалімдер ұйымдастырған іс-шаралар заман талабына сай ақпараттық технологияларды пайдалану арқылы өтті. Ашық сабақтар, интеллектуалды сайыстар, кештер өз деңгейінде өтті. Осы жылы бірлестікпен жоспарланған ашық сабақтар мен мектепішілік сыныптан тыс іс-шаралар өткізілді.

Бірлестіктің апталық жоспарымен таныстыру мақсатында алғашқы күні «МИФ әлеміне саяхат» деген тақырыпта апталықтың ашылуы өткізілді. Пән болып киінген оқушылар шығып тақпақтар оқыды, математикалық ертегіден көрініс көрсетті. Кеш өте қызықты өтті. .....

Астанам – «Бас қалам»!

Астана бүгінде – Қазақстан жетістігі мен жеңістерінің символы.
Н.Ә.Назарбаев

Бүгінгі Астана – асыл тастан тұрғызылған асқақ қала. Ерке Есілдің жағасында орналасқан, жаңа ғасыр ғажабынан жаралған ертегідей елорда, әлемдегі ең жас қала. Кең даладағы жай қала ғана емес, саяси ерік-жігер, үкілі үміт, көркею, тәуелсіздік көрінісінің нышаны. Астана шаңырағы әлі де шарықтай түспек. Жаңа астананың келешегі толығымен XXI ғасырдың еншісінде. Ал оның ертеңгі еңсесін көтеретін бүгінгі жас буындар.

«Астана» сөзі негізінен парсы сөзі, қазақша түсінігі астана — табалдырық, босаға, кіреберіс, сарайдың қақпасы, салтанатты орда есігі деген ұғымдарды білдіреді. .....

Аялап өсірген,
Әлпештеген мұғалім.
Әріптерді жаздырып,
Оқу,білім үйреткен
Рахмет, Сізге мұғалім.

Мұнайлы өлкем- Атырау,
Туған жерім асыл –ау.
Менің саған құрметім,
Бас иемін қабыл ал.

Өзіңді сүйіп өтермін,
Жырыңды жырлап кетемін.
Менің өлкем - Атырау деп,
Мақтанышпен сөйлермін.