Кіріспе Қазіргі қазақ әдебиеті күллі әлем әдебиетінің сапынан елеулі орындарының бірін иелейді.Әдебиетіміздің жетекшісі артып, саласының бірі-поэзиясының эстетикалық байлығы артып, көк жиегі кеңіді. Әдебиеттің даму кезеңдеріндегі әрбір дәуір бір ақынды туғызады десек, қазақ ақындарының әрқайсысы өзінше қайталанбас творчестволық тұлға ретінде жеке дара көріне алады. Сондай талантты ақындарымыздың бірі-Мұқағали Мақатаев. ХХ-ғасырдың қазақ поэзиясында қара өлеңнің құдіретін паш еткен Мұқағали Мақатаев жыр сүйер әр жүрек түкпірінен орын тепкен ақын. ХХ-ғасырдың 60-70 жылдар аралығындағы қазақ поэзиясы жөнінде сөз қозғай қалсақ, поэзия өкілдерінен Қ.Мырзалиев, Сағи Жиенбаев, Т.Молдағалиев, Т.Айбергенов секілді өзгеше таланттар есімін атамай өтуге болмайды. Осы толқындар ішінде М.Мақатаев бар. М.Мақатаев-қазақ поэзиясына, әсіресе қазақ лирикасының философиялық мазмұнын айырықша байытып, өмір тіршіліктің мұңды, сырлы шындығын аса шебер жырлап, қазақ өлеңінің шоқтығын біршама биік деңгейге көтерген дара дарын. Дәлірек айтсақ, Мұқағали-қазақ поэзиясында ерекше құбылыс. Оған Әбділда Тәжібаевтің «Бізде енді поэзия дәуірі басталды. Сол ғажайып даналықтың бір көзі-Мұқағали поэзиясы»,- деген пікірі дәлел.\3:7\ Қазақ лираикасының көркемдік өрлеуі 60-70 жылдардан бастау алды. Себебі, бұл жылдар бейбітшілік заманның әбден орнығып, халықтың сұрапыл соғыс жылдарының ауыртпалығынан ес жиып, көңілдерін оқу-тоқуға аударып, поэзияға талғаммен қарай бастаған кез еді.....
Көтер білекті, Берсін тілекті. Әуелі қудай оңдасын, Әжді - әулие қолдасын. Қызыр менен Қырық шілтен, Пірің болсын - жолдасың. Аса да жұртқа барғанда, Қадірлі болсын өз басың. Сегіз інген боталап, Сексен саулық қоздасын. Сегіз келін қоңдасын, Сені көздеген душпанды Бір Алла өзі жондасын.....
Құрметті бүгінгі салтанатты кешке жиналған қадірлі ұстаздарымыз, ата - аналарымыз және менің қимас достарым! Міне, біз бүгін «тарыдай болып кіріп, таудай болып шыққан» ыстық ұямыз – мектебімізбен, бізді 11 жыл бойы оқытып, тәрбиелеген аяулы ұстаздарымызбен қоштасқалы тұрмыз. Енді біздің құлағымыз күмбірлеген күміс қоңыраудың үнін естімейді.
Қырқыншы ма, Елуінші ме ғасырда Ғасырлар жиналып, ғасырлар съезін ашуда Адыра қалып алтының мен ураның, Парасат, ақыл арнаға сыймай тасуда. Өткен ғасырлар, жеткен ғасырлар жиналып Таңырқар сонда жиырмасыншы ғасырға! .....
1. Балқаш көлінің бассейініне физикалық-географиялық сипаттама. 1.1. Релефке жалпы сипаттама. Балқаш көлі тектоникалық түзілімдегі ойыста оранналасқан. Оңтүстік Шығыс және Орталық Қазақстаның шөлейтінде, ежелгі балқаш Алакөл суайдынының бір бөлігін ғана алып жатыр. Ол соңғы төрттік мұзбасу кезеңінен бері белігі. Қазіргі кездегі геог рафиялық жағдайына келсекғ көлдің батыс және солтүстік-батыс жағңалаулары төмен шөгіп, солтүстік шығыс жағалаулары көтерілуде. Сәйкесіне батыс және солтүстік батыс жағалаулары жалпы ингрессионды сипатта, ал солтүстік – шығысы – регрессиялды. Көл екі табиғи аудандардың шекарасында оранласқан. Көлдің солтүстігінде қазақтың ұсақ шоқысы мен Орталық Қазақстаның жазығы жатыр, Оңтүстігінде Оңтүстік Шығыс Қазақстанның құмды жазықтары көмкерілген. Балқаштың жалпы су жинау ауданы 413 мың км2. Оның көп бқлігі (353 мың км3). Қазақстан территориясында, ал Іле өзенінің жоғарғы бөлігі Қытай Халық Республикасына орналасқан. Алакөл көлінің бассейінінен бөліп тұратын суайрық сызығы Балқаш көлі мен Сасықкөл көлдерінің аралығында жатыр (биіктігі 400 м жуық). Бассейннің ******** күрделігімен ерекшеленеді. Оның терротоиясында биік таулар жүйесін, аласа тауларды сондай-ақ жазықтар мен Балқаш маңы құмдарын кездестіруге болады. Балқаш маңы жазығын 2 негізгі аудандарға бөліп қарастыруға болады: 1) Солтүстік Балқаш маңы (нақтырақ айтсақ Солтүстік және Солтүстік батыс) 2) Оңтүстік Балқаш маңы Солтүстік Балқаш маңы қазақстан ұсақ моқысының оңтүстік бөлігі болып келеді. Оның орташа биіктігі 400-500 м. Рельефі жазық болып келеді. Жеке шоқылар, қыраттар, опырылымдар, өзеннің құрғап қалған алаңдары мен тілімденген алаңдар араласып кездеседі. ....
Большевиктер! О, менің тарландарым! Менің асқақ, айбынды армандарым, Ақылымен қамалды алғандарым, Адамзаттың ары үшін, теңдігі үшін Ажалға да алапат барғандарым. Оттығында паровоз жанғандарым, .....