Сатиралық ертегі: Жарғақ жалшы

Дудабай деген бай пішен шабатын уақыт таянған соң, маусымды күнге жалшы іздестіре Түшпара қыстағына барады. Жарғақ жалшы оған кездіге кетеді. Дудабай:
– Шырағым, атың кім? – дейді.
– Атым – Жарғақ, – дейді.
Дудабай ішінен «Жарғақ деген аты жаман екен, жарытып, ештеңе тындырмас» деп, жүре береді. Екінші көшеде Жарғақ басқа кейіппен тағы кезігеді. Дудабай атын сұрап біледі де, тағы тарта береді. Үшінші көшеде басқа пішінді боп, Жарғақ тағы кездеседі. Дудабай:
– Үш кездескен жалшының аты үшеуі де Жарғақ бола берді ғой, жарыту-жарылқау Құдайдан шығар, осыны алайыншы, – деп келіседі де, үйіне алып келеді.
Пішенге шыққанша бірер жеті өтеді. Одан байдың кеп-келісімді жасы жетіп қалған Қаламқас деген бір қызы бар екен. Жарғақ жалшыға болса-болмаса да, ол ұнайды ғой. Қаламқас та Жарғақ жалшының еті тірі жігіт екенін танып, байласпаса да, тілдеседі. Ебі табылса, алып қашумен тағдыры шешілетін болады.......
Ертегілер
Толық
0 0

Сатиралық ертегі: Рахымның бай болмағаны

Бұрынғы заманда үш сарт болыпты. Бұлар әпиін тартып, боза ішкеннен басқа түк білмейді екен. Бір уақытта бұлардың әпиіні де, бозасы да, һәм жарты тиын ақшасы да қалмапты. Бұлар қалайша ақша табамыз, – деп ойланды. Қанша амал ойласа да, ешбір ойының қисыны келмеді.
– Уай, ақша, уай, әпиін, боза! – деп, сарттар анда-санда күрсініп қойып, тағы да үндемей отырар еді. Бұлар бүйтіп отырғанда жандарынан бір қатын басына үлкен шелек қатықты қойып, өтіп барады екен. Сол арада тұрып қатын айтты:
– Біреуің мына қатықты үйге жеткізіп берсеңдер, жиырма бес тиын ақша берейін, – дейді. Бұлардың арасынан бір Рахым деген сарт:
– Мен жеткізіп берейін, – дейді.
Шелектегі қатықты алып, Рахым басына қойып, қатынның артынан бірге жүріп отырды. Бұлар қымбат бағалы әртүрлі пұлдары жайнап тұрған лапкенің алдынан өтті.
Рахым лапке менен пұлды көріп, өзіне-өзі айтты:.....
Ертегілер
Толық
0 0

Сатиралық ертегі: Үсен қу

Үсен осы әңгімесін бастап айтқанда былай дейді екен.
– Көктем уақ жұрт оразасын көкек айында ұстайтын болған. Сол жылда қыста Үсеннің жалғыз көк шолақ аты болады екен. Қыс қаталаң болып, Үсеннің көк аты қыршаңқыға ұрынып, көк шолақ ат болыпты. Бір ауылға мініп барса, қышынып, үйге сүйкеніп, маза бермейтін бопты. Елден қыдырып, ет жеуге, тіпті, ыңғайсыз болған соң көк шолақ атты мінбей, қоя беріп, үйінде жататын бопты. Бір күні қатыны Зарауқа даладан үйге жұлынып, бір нәрсеге тырысқандай түсі бұзылып кіреді.
– Біздің көк атты үлкен атамның ауылындағы кіші енем қолына бақан алып, қуалап ұрып жүр. Дәрісі, үйіне сүйкенді білем. Арам қатқыр, ішің сұйылғыр, – дейді. Зарауқа жылап жібереді.

– Зарауқа, сен оған намыстанбай-ақ қой. Оны мұнда ұстап алып келші. Бір жаққа мініп кетейін, – дейді.

Зарауқа көк шолақ атты ұстап әкеліп, ерттеп береді. Үсен домбырасын ішінен байланып, Асы деген жерде Албан деген елге бармақшы болып, жүріп кетеді.

Жылы жағалай қонып, үш күнде Асыдағы Албанға барады.

Күн батып кеткен кезде бір түйе жинап келе жатқан ақсақалды шалға жолыға кетеді. Ақсақалды шал Үсенге:

– О, батырым, кімсің? – дейді......
Ертегілер
Толық
0 0

Сабақ жоспары (ұмж): Нақты сандарды салыстыру (Алгебра, 8 сынып, I тоқсан)

Пән: Алгебра
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Квадрат түбір және иррационал өрнек
Сабақтың тақырыбы: Нақты сандарды салыстыру
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 8.1.2.6 нақты сандарды салыстыру
Сабақ мақсаттары: Оқушылар нақты сандарды салыстырады, сандарды салыстыру үшін түрлендіреді.....
Ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспар (ҰМЖ, ОМЖ, ҚМЖ)
Толық
0 0

Сабақ жоспары (ұмж): Функция және функцияның берілу тәсілдері 2-сабақ (Алгебра, 10 сынып, I тоқсан)

Пән: Алгебра
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Функция, оның қасиеттері және графигі
Сабақтың тақырыбы: Функция және функцияның берілу тәсілдері 2-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (Оқу бағдарламасына сілтеме): 10.4.1.1 - функция анықтамасын және берілу тәсілдерін білу;
Сабақтың мақсаты: Функция анықтамасын және берілу тәсілдерін меңгерту.....
Ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспар (ҰМЖ, ОМЖ, ҚМЖ)
Толық
0 0

Сатиралық ертегі: Жантөлі

Жантөлі деген қыз болыпты. Бойына ешбір жанды теңгермепті. Бір күні жігіттер ақылдасып:
– Осы қызды асқақтатып қоймай, біреуіміз алатын болайық. Елден кетірген ерге өлім емес пе, осыны елден кетірмейік, – десіпті.
Сол ақылмен ішіндегі біреуі айтыпты:
– Әуелі жеребе ұстайық, басқа шыққанымыз қызды алайық, өзгелеріміз оған көмектесейік, – депті.
Бұлар жеребе ұстайды. Ішіндегі денелі бір жігіттің қолы басқа шығады, бірақ таяқтың екі елі жері артық қалады, оны көрсетпеу үшін бұл жігіт қолын басып ұстайды. Оны сезген жігіттер таласады, ақыры, олай керісіп, былай керісіп, алғашқы жігітті бас етіп қояды.
Бұдан кейін бас жігіт қызға келіп, өзінің көңілін білдірмек болады. Жантөлі үйінің сыртындағы Талғар деген төбені көрсетіп:
– Мына төбені бұлтпен бүркемей, толық ассаң, тиген болар ем, – дейді.......
Ертегілер
Толық
0 0

Пословицы и поговорки: О торговле, купле-продаже, о дарах и подарках, о наследстве и приданом

Дорого, да мило, дёшево, да гнило.

Хороший товар сам себя хвалит.

Дары и мудрых ослепляют.

Товар полюбится - ум расступится.

Хорошо дешево не бывает.

Плачьте, очи: сами видели, что покупали.

За что купил, за то и продаю.

Дар - не купля: не хаят, а хвалят

Дар дара ждет.
Сборник пословиц и поговорок
Толық
0 0

Пословицы и поговорки: О религиозных предрассудках, поверьях и духовенстве

На соль пьется, на хлеб спится.

Бог не выдаст, свинья не съест.

Страшен сон, да милостив бог.

С богом начинай, руками кончай.

На бога надейся, а сам не плошай!

Бог-то Бог, да и сам не будь плох!

Только ангелы с неба не просят хлеба

Без бога ни до порога (устар.).

Поп свое, а черт свое.

Хорошо сделал бог, что не дал свинье рог.

Из одного дерева икона и лопата.

Вещий сон не обманет.
Сборник пословиц и поговорок
Толық
0 0

Қажымұқан Мұңайтпасұлы

Қажымұқан Мұңайтпасұлы (1871-1948) - қазақтың әлемге әйгілі балуаны, классикалық күрестің асқан шебері. Шыққан тегі - Орта жүздің Қыпшақ тайпасының алтыбас руынан.

Ауылдың той-томалағы көкпарсыз, күрессіз өткен бе? Сондай жиын-тойларда кішкентай Қажымұқан да күреске қатысып, өз қатарын былай қойып, ересек жігіттердің өзін жығып кете беретіндіктен "бала балуан" атанады. Алайда оның алып күштің иесі ретінде алғаш танылуы О. Масляков деген орыс саудагерінің үйінде жалшылықта жүрген кезінен басталады.
Өмірбаян / Биография
Толық
0 0