Адамдар мен қоғамның салауаттылығы - бүкіл өркениетті әлем үшін әлеуметтік сипатқа ие болып отыр. Бүгінгі адам салауатты өмір мен денсаулық мәдениетін игермей тұрып, өзін білімді адам деп санай алмайды. Себебі әрқайсымыздың денсаулығымыз бұл жеке байлық қана емес, ол сонымен қатар еліміздің дамыған елу елдің қатарына қосылуы үшін де қажетті шарт. Яғни адамдардың денсаулығы да сол елдің өркениеттік деңгейін танытатын маңызды факторлардың бірі. Ал денсаулықтың негізгі шарты- мәдени орта, салауатты өмір салты. Сондықтан да Елбасы Н.Ә.Назарбаев «Қазақстан-2030» стратегиялық бағдарламасында «Салауатты өмір салты әрқайсымыздың дене тәрбиесімен айналысуымызға, дұрыс тамақтануымызға, тазалық пен сауықтыру шараларын сақтауымызға бағытталған» деп атап көрсеткен.
«Бақытты болу жағдайы, біздің денемізге жасаған қамқорлыққа байланысты болады. Дене үйлесімділігі арқылы салтанатты рух пайда болады. Ақыл-ойдағы айқындық көп мөлшерде күш-қайратқа негізделеді»( П.С.Брегг) – дегендей, оқушылардың бақытты болуы, өмір қуанышын қызықтауы, олардағы әрекеттің барлық түрінен жоғары нәтижелі болуы – өзін-өзі жақсы сезінуі, дене мүшелерінің ең жоғары деңгейде қызмет етуімен тығыз байланысты. Осы бағытта жас жеткіншектерді тәрбиелеу онша қиындықты туғызбайды. Себебі, дені сау бала барлық бастамалармен істерге қанағаттанарлық сезіммен, көтеріңкі көңіл күймен қатыса алады. Дүниеге сеніммен шаттана қарайды. Мұндай жағдай тұлғаның барлық жағынан дамуына бірден-бір кепіл болады.Бұл, тәрбиенің мақсаты ретінде баланың әлеуметтену жағдайына нәтижелі ықпал етеді. Сондықтан да, біз оқушыларды салауатты өмір салтына ынталандыру – тәрбиешілер мектептің тәрбие жұмысының негізгі бір бағыты болу керектігіне айрықша мән береміз.
Олай болса «Салауатты өмір салты» деп нені айтамыз?
Ол үшін «салауаттылық» пен «өмір салты» деген ұғымдардың мәнісін анықтап алған жөн.
«Салауаттылық», яғни «деннің саулығы» –Бүкіл әлемдік денсаулық сақтау ұйымының Жарғысында көрсетілгендей дененің, моральдық және әлеуметтік саулықтың, есендіктің толыққанды түрдегі жағдайы. «Дененің саулығы» – адамның қоршаған ортаға байсалды, теңгерушілік қатынасын білдіретін дене мүшелерінің қалыпты жағдайы.
«Өмір салты» – адамның денелік, интеллектуалдық және еңбек әрекетін; тұрмыстық өзара қарым-қатынасын дағдысын, орныққан мінез-құлық тәртібін, өмір сүру қарқынын; бірсарынды жұмысы, демалысы және қарым-қатынас ерекшелігін жатқызуға болады. Олай болса, «өмір салты» – деннің саулылығына нәтижелі ықпал ететін «салауатты өмір сүру» ұғымын білдіреді.
Қазіргі ғылым «салауатты өмір салтын»:
-ең жақсы үйлесімді тәртіп;
-иммунитетті және денені шынықтыру;
-дұрыс тамақтану;
-орнықты өмір сүру әдеті ;
-зиянды әдеттің болмауы («ауру қалса да - әдет қалмайды»);
-жоғары дәрігерлік белсенділік – деп түсіндіреді.
Баланың денсаулығының басты негізі оның рухани және тәндік жағдайы болып табылады. Әлеуметтік көздерін құрайтындар әлеуметтік байланыстар мен жеке қарым-қатынастары және рухани саулығының ажырамас бөлігі болып табылады. Жан саулығы- бұл біздің ақыл-ойдың, тәніміздің, жанымыздың саулығы. Жан саулығы - ойлау жүйесімен, қоршаған ортаны танумен және оған бейімделуді қамтамасыз етеді, бұл арқылы біз қоршаған ортаға, затқа, білім саласына, ұстанымға
қатысты өз орнымызды анықтаймыз немесе сезінеміз. ....

Пән: Қазақ тілі
Бөлім атауы: Жасөспірім және заң
Сабақтың тақырыбы: Адам құқығы
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары: 8.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу
8.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыру, өз ойын дәлелдеп жазу(аргументативті эссе)
Сабақтың мақсаттары: Оқушылар өз ойларын дәлелді, жүйелі жеткізеді.
Эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, аргументативті эссе жазады......

Пән: Биология
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Эволюциялық даму және селекция негіздері
Сабақ тақырыбы: Табиғи сұрыпталу, оның түрлері (М) Адаптацияны табиғи іріктеудің нәтижесі ретінде зерттеу (көбелек).
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): табиғи сұрыпталудың ағзалардың бейімделуіндегі маңызын сипаттау
Сабақ мақсаттары: Оқушылар:
табиғи сұрыпталудың ағзалардың бейімделуіндегі маңызын сипаттау.....

Современная банковская система – это важнейшая сфера национального хозяйства любого развитого государства. Её практическая роль определяет-ся тем, что она управляет в государстве системой платежей и расчетов. Большую часть своих коммерческих сделок осуществляет через вклады, ин-вестиции и кредитные операции. Наряду с другими финансовыми посред-никами банки направляют сбережения населения к фирмам и производствен-ным структурам.
Банки второго уровня, действуя в соответствии с денежно-кредитной поли-тикой государства, регулируют движение денежных потоков, влияя на ско-рость их оборота, эмиссию, общую массу, включая количество наличных денег, находящихся в обращении.
Н.А. Назарбаев, с Посланием к народу Казахстана от 06.03.09г.: «В Казах-стане на возникший глобальный кризис ответной мерой стало принятие пакетов стимулирующих экономических мер. Чтобы сохранить стабильность финансо-вой системы, мы предоставили банкам дополнительную ликвидность. Это бы-ло сделано для обеспечения экономической активности малого и среднего биз-неса, крупных предприятий. Была увеличена сумма гарантированного возме-щения по вкладам физических лиц с 700 тысяч до 5мл. тенге. Государство по-могло снизить риски банковского сектора, связанные с внешним заимствовани-ем и достаточностью собственного капитала. Для сохранения деловой активно-сти в стране мы оказали беспрецедентную финансовую поддержку субъектам малого и среднего бизнеса в объеме 275 млрд. тенге. Была продолжена работа по решительному сокращению административных барьеров. Введен в действие новый Налоговый Кодекс, значительно снизивший ставки по основным нало-гам.»
Современная банковская система – это сфера многообразных услуг своим клиентам – от традиционных депозитов, кредитов и расчетно-кассовых опе-раций, определяющих основу банковского дела, до новейших форм денежно-кредитных и финансовых инструментов, используемых банковскими струк-турами. Создание устойчивой, гибкой и эффективной банковской инфрастук-туры – одна из важнейших (и чрезвычайно сложных) задач экономической реформы в Казахстане. Особенно важным видится развитие банковской систе-мы за рубежом, так как именно практика зарубежных банков в развитых стра-нах предопределяет становление современной отечественной банковской си-стемы, приближает её к международным стандартам и таким образом, обу-словливает выход казахстанских банков на мировой уровень, а значит и восстановление, укрепление доверия со стороны иностранных партнеров по отношению к нашей стране.
Коммерческие банки выполняют многочисленные виды операций – расчет-ные, кассовые, кредитные, с ценными бумагами, оказывают клиентуре разного рода услуги, в том числе трастовые, по хранению ценностей и др.
При оценке экономической роли банков следует иметь в виду, что кредит-ные операции способствуют увеличению объема и бесперебойности производ-ства и реализации продукции, расчетные операции опосредуют осуществление процессов оплаты продукции потребителями, операции с ценными бумагами увеличивают приток средств для развития производственной и торговой дея-тельности, кассовые операции и их регулирование позволяют улучшать снаб-жение оборота наличными деньгами. Многие из операций, относимых к бан-ковским, выполняют не только банки, а специфическими для банков являются: образование платежных средств для наличного и безналичного денежного оборотов, снабжение ими хозяйственного оборота.
Деятельность банков в различные периоды их развития меняется, приобре-тая новые черты. Поэтому ее характеристика не может быть однозначной. Су-щественное влияние на деятельность банков оказывает состояние экономики в целом, характер денежной единицы, условия денежного оборота, а также роль государства и его органов в регулировании процесса образования банков и осуществлении их операций. Связь массы платежных средств с потребностями оборота, осуществляемая с помощью кредитных операций, выражается в том, что происходящие систематически колебания оборота могут быть достаточно полно учтены и удовлетворены благодаря гибкости кредита.
Весьма важным обстоятельством, учитываемым банками в процессе форми-рования ресурсов, является требование соблюдения ликвидности. Оно предпо-лагает наличие достаточных возможностей выполнения обязательств перед клиентами и другими контрагентами.
Однако для соблюдения ликвидности банку необходимо поддерживать определенную структуру пассивов и активов для того, чтобы между ними было нужное взаимосоответствие по суммам и срокам.
После развала Советского Союза каждая из бывших республик решала во-прос строительства своей банковской системы сообразно национальным инте-ресам. Казахстан не стал исключением. Сегодня кредитно-финансовая отрасль этой страны самая современная на всем постсоветском пространстве.
Значительные достижения в нормативно-правовой базе, мониторинге, кон-троле и их растущая эффективность являются дополнительным гарантом ста-бильности банковской системы. Именно способность регулирующих органов повысить оперативность и восприимчивость банковского регулирования и надзора, и в частности внедрить системы "раннего оповещения" о возникаю-щих проблемах, имеет решающее значение для сохранения банковской систе-мой Казахстана ее лидирующих позиций в СНГ.
Цель дипломной работы состоит в рассмотрении банковского надзора и банковского регулирования в Республике Казахстан.
Исходя из цели дипломной работы вытекают следующие задачи:
1) Раскрыть теоретические аспекты банковского надзора в системе денеж-но-кредитной политики государства;
2) Рассмотреть банковское регулирование, осуществляемое Нацбанком РК;
3) Рассмотреть совершенствование банковского надзора в РК.
Дипломная работа состоит из: введения, трех глав, нескольких подразде-лов, заключения и списка использованной литературы....

Баяғыда бір аңқау есегіне мініп жолаушылап шығады. Келе жатып тауға шығарда есегін аяп жетектеп өтпекші болады. Мұны екі ұры көріп есекті ұрламақшы болады. Екі ұры аңқауға білдірмей келіп, біреуі есектің ноқтасын сыпырып жіберіп өзі киіп, аңқаудың артынан жүріп отырады. Екіншісі есекті......

Жәнібек батыр бала күнінде ақыл-білім үйрену үшін, Қаракерей Соқырабыз дегенді іздеп келген екен. Сәлем беріп кіріп келсе, қарттықтан екі жағын жібекпен таңып отырған кісі екен. Жәнібекті көріп:

— Сен қай ұлсың? — деді.

— Қошқар ұлымын, — деді.

— Қошқардың адам есті бір ұлы бар деп еді, сол боларсың ба?—деді.

— Болармыз, — деді.

— Балам, не жұмысың бар, бұл жақта неғып жүрсің? — деді.

— Осы жақта бір қарт атамыз бар дегенге, қолын алып, бір-екі ауыз ақыл-білім алайын деп жүр едім, — деді.

— А-а!!! Ел бастап, жұрт алайын деген ұл екенсің, сөз бастап, би болайын деген ұл екенсің, алдыңа келсе әділдігіңді аяма — аймағың кетпес алдыңнан; қол бастап жол алайын деген ұл екенсің жолдастың мыңын алма, бірін ал, мың кісіге — бір кісі олжа сала тұғын, олжаңды аямасаң — жолдасың қалмас жаныңнан. Жүз жиырма алтыға келіп отырмын, жас күнінде қалың бер де қатын ал, жігіттің хан болатын, қыздың ханым болатын уақыты сол, қартайған соң өкінбе, ұлым. Қару жисаң мылтық жи, жаяу жүрсең — таяғың, қарның ашса — тамағың.

Мұнан шығып, Кіші жүзде тоқсанға келіп отырған Тайған деген биге келді. Келсе бидің елі қош екен, қош үстінде кез болып, сәлем беріп, ат үстінен көрісті. Мұнысын жақтырмай, бұл би де сұрады: .....

Дәнді дақылдардың өнімділігін көтеру қазіргі егін шаруашылығының өзекті мәселесі. Жергілікті жердің сорт түрлері, ауыл-шаруашылығына қажетті құнды белгілері бойынша селекция үшін сұрыпталып отырылады. Әрбір шығарылған сорттың ауруға және сыртқы орта факторларына төзімді, сапасы жағынан күшті болуымен қатар өнімділігі жоғары болуы қажет. Осы сыртқы факторлар ішінде ауыр металдар тұзының өсімдікке және қоршаған ортаға әсерін зерттеу экология саласындағы актуалды мәселелердің бірі болып табылады. Сондықтан, қазіргі кездегі ғалымдардың алдындағы күрделі мәселелердің бірі ауыр металдардың тірі ағзаларға әсерін әлсірету болып табылады. Ауыр металдар белоктардың белсенділігін төмендетіп, металдық кофакторларды араластырып, активті бөліктерді блоктап және аллостериялық өзгергіштіктерді туғызуы мүмкін /1/. Сонымен қатар, олар мутагенезді және ісік клеткаларын немесе макроскопиялық өзгергіштіктерді түзуге бейім болады. Ең улы және қоршаған ортаға кеңінен таралған ауыр металдардың бірі кадмий болып есептеледі. Бұл элемент тірі ағзаларға қауіптілігі жағынан бірінші топқа жатқызылады \2\ . Кадмий адам және жануарлар ағзасына жиналуға қабілетті және жүрек қан тамыры әрекетіне себепші сонымен қатар, биосинтез процесін төмендетеді. Ауыр металл тұзы – жекелей алғанда CdCl2 фотосинтез және өсімдіктердің тыныс алуы кезінде метоллотианин кофакторына әсерін тигізіп, клеткада бұзылыстар тудыратыны анықталды. Ол бұзылыстар кейбір ғалымдардың дәлелдеуі бойынша, пайдалы бұзылыстар болуы да мүмкін \3\.
Мелничук Ю.П. (1979) қызметтестерімен бірге ауыл шаруашылық өсімдіктерін алғашқы өсу кезінде кадмийдің төменгі концентрациясымен өңдеп, өсімдіктің өсіп, даму процесін жылдамдататындығын және тамырдың меристемалық клеткасының митоздық бөлінуінің G1 – кезеңінде белок биосинтезі мен РНҚ синтезін жоғарлататындығын дәлелдеді \4\.
Дәннің өсуі кезінде кадмийдің активтелген әсері фитохромның регуляциясы мен байланысты. Сондықтан, кадмий өсімдіктердің митоз кезеңіне әсерін тигізеді, яғни цитокинездің бұзылуына әкеледі де, өсуді тежейді немесе мүлдем тоқтатады \5\.
Кадмийдің әсерін басқа ауыр металдармен салыстырғанда, өсімдік тіршілігіне қажеттілігі және оның топырақтан өсімдікке тасымалдануы, ұлпалардағы локализациясы әлі толық дәлелденбеген \6\. Сондықтан, біздің зерттеуімізде бұл химиялық қосылыстың (CdCl2) жұмсақ бидай сорттарына әсері зерттелді және осы химиялық қосылыстың әсерінен болған сандық және сапалық өзгергіштіктерге талдау жасалынды.....

«Жұлдызша» ІІ кіші тобында ұйымдастырылған ашық оқу қызметінің технологиялық картасы
Тәрбиеші: Нуредилова Н. К.
Білім беру саласы: «Шығармашылық» «Таным» «Коммуникация»
Бөлімі: Сурет салу
Тақырыбы: Қысқы ағаштар
Мақсаты: Балалардың қыс мезгілі туралы білімдерін кеңейту. Табиғат құбылыстарының сұлулығын сезіну. Табиғатты қорғап, аялауға тәрбиелеу. Ағаштардың бейнесін тіс пастасымен дұрыс бейнелеу. Ойлау, сөйлеу, саусақ бұлшық еттерін дамыту.
Қолданылатын көрнекі құралдар: қыс мезгілінің. Қысқы ағаштардың суреттері, қысқы ағашының салу үлгісі, дидактикалық ойындардың көрнекіліктері, тіс пастасы, жарма, жапырақтар, ұлпақарлар.
Оқу қызметінің кезеңдері Тәрбиешінің қызметі Балалардың қызметі
Мотивациялық қозғаушы Жұмбақ жасыру.
Аяз қысып, өрнек сызып,
Терезені торлайды.
Кейде, ұлып, кейде ысқырып,
Ұйтқып боран соғады.
Айтыңдаршы балалар,
Бұл қай кезде болады?
- Балалар, бұл қай кезде болады? .....

Құртқым келмейді ешкімді,
Не дейді маған осы жұрт?
жер бетінен көшіріп
не жазықсыз өшігіп,
жек көргем жоқ еш тілді.
Отырып көрмедім көсіліп,
не деп шулайды осы жұрт?
Түйрейді оғын кесірлі үн,
ешбір нәсілдесімнің ....

Пән: Қазақ әдебиеті
Бөлім атауы: Дананың сөзі - ақылдың көзі
Сабақтың тақырыбы: Шалкиіз жырау «Би Темірге бірінші толғауы» 5-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме) 8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
Сабақ мақсаттары:
Оқушылар:
• толғау мазмұнындағы мәдени құндылықтарды бүгінгі өмірмен байланыстыра отырып салыстырады, жаңашылдығын бағалайды......