Кеңестер

Сұрақ: Сәресіге тұрдым, сәресіні ішіп болып, ораза ұстауға ниет етіп жатып қалдым. Таңертең тұрғанымда аузымның берік екенін ұмытып, кешке дейін ішіп-жеп жүрдім. Ауыз ашар уақытында есіме түсті. Оразам сахих болды ма?
Жауап: Иә, сахих болды, өйткені ұмытып ішіп-жеу.....

2 маусым күні елімізде Ұлттық бірыңғай тестілеу басталды. Осыған орай тест тапсыру орталықтарында сынақ аяқталғаннан кейін де нәтиженің жариялануын күтіп жүрген адамдарды көруге болады. Олар түлектердің нәтижелерін ҰБТ-ның ресми сайты арқылы үйде отырып-ақ оңай әрі жылдам білуге.....

Осы сұрақты әрбір түлек  өзіне қоятын шығар. Мен де бір жыл бұрын ҰБТ туралы барлық сайттарды ақтарып,  баспасөздегі мақалалардың бірін қалдырмай оқып, өзімнен бұрын оқып кеткен достарымнан, туысқандарымнан сұрай беретінмін. Кішкене қауесет тараса, соған сеніп, министрге хат жазуға дейін....

Рамазан айында сәресіне тұрмаған кісі сол күнгі оразасына ниет етіп, ештеңе жеместен ауыз бекітеді. Себебі, Пайғамбарымыз (с.а.у) «ашура күні»[1] жаршыға былай жария етуді бұйырды: «Кім бір нәрсе жеп....

Сәбиге ат қою — нәресте дүниеге келгенде оған берілетін есімді таңдау дәстүрі, ата-анасының жауапты міндеттерінің бірі. Сәби туылмай жатып та оған қойылатын есімді таңдауға болады. Қазақ халқы Ислам дінін ұстанғандықтан мұсылманша ат қою (азан шақырып ат қою) дәстүрі кеңінен тараған. Қазақ халқының салты бойынша балаға үш күннің ішінде ат қойылуы керек.

Сәби дүниеге келген отбасында немесе үлкен әулетте үлкен ата-әжелер болса, есімді солар таңдайды. Үлкеннің айтқанына қарсы келмейтін жастар қаласа да, қаламаса да келісіп жататын кездер.....

Бимен шұғылдану арқылы дене бітімді сымбатты ұстауға болатыны қашаннан белгілі. Бірақ, би үйзелістен шығудың бірден бір жолы екенін сіз білесіз бе? Ол сондай-ақ, көңіл күйіңізді көтеріп, миыңыздың қарқынды жұмыс істеуіне де жол ашады.

Би миыңыздың қызметін қалай жақсартады? Бұл сауалға биомедицина мен медицина-әлеуметтік зерттеулер саласының маманы Алмаз Шарман жауап берді. Ғалымның айтуынша, би билегенде адам қас қағым сәтте....

Бүгінгі кеңестер бесінші пән ретінде әдебиет пәнін таңдаған түлектерге арналады. Әдебиетке дайындалу – біреулер үшін ләззат, ал екіншілерге – азап, басқалары жалқаулықты жеңе алмай әбігерге түседі. Себебі, бұл пән өзін сүйіп оқығанға ғана қолжетімді. Егер, әдебиетті жақсы көрмесеңіз, жоғары балл аламын деуіңіз бекершілік. Мейлі, ҰБТ-ны ойдағыдай тапсырдыңыз делік, онан кейінгі оқу-білімнің барлығы да шығармашылықпен, көркем туындылармен байланысты болғандықтан, үлкен жетістіктерге жетуіңіз екі талай. Келісесіз бе? Ендеше, сізді бұл пәнді жан қалауыңызбен таңдады деп ойлаймыз. Ары қарай "Әдебиетке қалай дайындаламын?, "Дайындықты неден бастаған дұрыс?", "Жоғары балла жинау мүмкін бе?" деген сауалдарыңызға жауап.....

Ислам дінінде адамның шамасы жетпейтін, орындалуы мүмкін емес нәрсе жоқ. Себебі – Алла Ұлы, Құдіретті, Күшті және мұндай ұлылықты жаратылысынан талап етпейді. Құранда бұл туралы: «...Ол сендерді таңдады әрі Ол сендерге дінде ешбір қиындық жасамады» («Хаж» сүресі, 78-аят) делінеді.

Тақырыбымызға арқау болып отырған «сапар» ұғымына артық анықтама қажет емес секілді. Өйткені, сапарға шықпайтын адам кемде-кем. Сол себепті бұл әркім үшін маңызды тақырып болып отыр. Хадисте: «Сапар—азаптың бір бөлігі, ол біріңді ішіп-жеуден және ұйқыдан тосады, егер (кісі) шаруасын тындырса, отбасына асықсын» (Муслим) делінуі адам үшін сапардың қолайсыз рәсім екендігіне нұсқау бар. Осындайда шариғатымыз мұсылманның өмірін барынша жеңілдетуге тырысады.