Сабақ жоспары (ұмж): Екі жазықтықтың өзара орналасуы 1-сабақ (Геометрия, 10 сынып, I тоқсан)

Пән: Геометрия
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Стереометрия аксиомалары. Кеңістіктегі түзулер мен жазықтықтардың өзара орналасуы.
Сабақ тақырыбы: Екі жазықтықтың өзара орналасуы 1-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 10.2.5 - жазықтықтардың параллельдігі мен перпендикулярлығының белгілерін білу және оларды есептер шығаруда қолдану
Сабақ мақсаттары: - жазықтықтардың параллельдігінің және перпендикулярлығының белгілерін білу;
- жазықтықтардың параллельдігінің және перпендикулярлығының белгілерін есеп шығаруда қолдану;

Ұйымдастыру.
Бастапқы білімді еске түсіру.

Оқушыларды сабақ тақырыбымен, сабақ мақсатымен және бағалау критерийлерімен таныстыру.
Жаңа тақырыпты түсіндіру
Оқушылармен кеңістіктегі екі жазықтықтың өзара орналасуын талқылау(«екі жазықтық кеңістікте қалай орналасуы мүмкін»).

Оқушылардға сызбаларды пайдаланып жазықтықтардың параллельдігіне, перпендикулярлығына анықтама беруді ұсыну. Слайдтар арқылы анықтамаларды талқылау.

Жұптық жұмыс
Есептерді талқылау және шығару үшін оқушыларды жұптарға бөлу. Оқушыларға төмендегі тұжырымдарды екі топқа бөлу керек: ӘРҚАШАН және КЕЙДЕ орындалатын тұжырымдар.
І. Төмендегі тұжырымдардың номерін ӘРҚАШАН орындалатын тұжырымдарды бірінші бағанға, КЕЙДЕ орындалатын тұжырымдарды екінші бағанға жазыңыз:
1. Егер параллель екі жазықтық үшінші жазықпен қиылысса, қиылысу түзулері параллель болады.
2. Егер бір жазықтықта жататын түзу екінші жазықтықта жататын түзуге параллель болса, онда жазықтықтар параллель болады.
3. Егер бір жазықтықта жататын және қиылысатын екі түзу екінші жазықтықта жатқан екі түзуге сәйкесінше параллель болса, онда екі жазықтық өзара параллель болады.
4. Екі жазықтық үшінші жазықтыққа перпендикуляр болса, онда олар өзара параллель болады.
5. Егер бір жазықтықта жатқан екі түзу екінші жазықтықта жатқан екі түзуге параллель болса, онда жазықтықтар параллель болады.
6. α жазықтығы β жазықтығына перпендикуляр. α жазықтығында жататын түзу β жазықтығына перпендикуляр.
7. Параллель түзулердің параллель жазықтықтардың арасындағы бөліктері(кесінділер) тең болады.
8. Егер бір жазықтық екінші жазықтыққа перпендикуляр түзу арқылы өтсе, онда жазықтықтар перпендикуляр болады.
ІІ. Бұл тұжырымдардың қайсысы екі жазықтықтың параллельдігінің (перпендикулярлығының) белгісі болады?

Тапсырманы орындаудың нәтижелерін талқылаңыз. Екі жазықтықтың параллельдік, перпендикулярлық белгілерін анықтаңыз.

Презентация арқылы жазықтықтардың параллельдік, перпендикулярлық шарттарының тұжырымдарын көрсетіңіз.

Оқушылармен есептер шығару
Оқушыларға тапсырмаларды карточкалармен таратыңыз. Барлығы 5 карточка. Тапсырмаларды тарату кезінде дифференциацияны ескеріңіз. 5-ші номердегі карточканы жоғары деңгейлі оқушыларға беріңіз.
Есептерді шығарғаннан кейін номерлері бірдей карточкар таратылған оқушылар бір топқа бірігеді және есепті шешу жолы мен жауабын талқап, топтағы оқушылар сынып алдында презентация қорғайды. Осындай жұмыс нәтижесінде оқушылар карточкалармен таратылған есептердің барлығымен танысады.

Жеке жұмыс
Тақырыпты бекіту үшін оқушыларға келесі сұрақтарды ұсыныңыз:
1. Тұжырымдар дұрыс па?
1) Жазықтықтан тыс жатқан нүкте арқылы осы жазықтыққа параллель жалғыз жазықтық өтеді.
2) Егер бір жазықтықта жататын және қиылысатын екі түзу екінші жазықтықта жатқан екі түзуге сәйкесінше параллель болса, онда екі жазықтық өзара параллель болады.
3) Жазықтықтан тыс жатқан нүкте арқылы осы жазықтыққа параллель болатын шексіз көп түзулер өтеді.
4) Егер екі жазықтықтың бірі қиылысатын және екінші жазықтықта жатқан екі түзуге параллель болса, онда жазықтықтар параллель болады.
2. AB және CD кесінділері сәйкесінше  және  жазықтықтарында жатады(2 сурет). AC және BD түзулері өзара қалай орналасуы мүмкін? Олар параллель болуы мүмкін бе?.....