Сабақ жоспары (ұмж): Жер шары Күнді айнала қозғалады деген Коперник теориясы қаншалықты дұрыс? (Дүниежүзі тарихы, 7 сынып, IV тоқсан)

Пән: Дүние жүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Ғылыми төңкеріс
Сабақ тақырыбы: Жер шары Күнді айнала қозғалады деген Коперник теориясы қаншалықты дұрыс?
Сабақ мақсатына жетуге көмектесетін мақсаттар: 7.2.4.2 жаратылыстану ғылымдарының ары қарай дамуы үшін кейінгі орта ғасырдағы әлемнің жаратылысы туралы ғылыми ашылулардың мәнін түсіну
7.2.4.1 Қоршаған орта жайында білудің адам өміріндегі маңызы
Сабақтың мақсаты: 16-17 ғасырлардағы Әлемнің құрылуы туралы жаңа көзқарастардың жайдан-жай пайда болмағанын дәлелдеу. Птоломеу мен Коперниктің әлем құрылысын салыстыру. Неліктен Коперниктің ғылыми жаңалығы ұлы ашылулардың бірі болып саналады?
Оқушылардың гелицентриялық теорияны түсінуі үшін анимация, плакат немесе күн жүйесінің моделін көрсету. Коперник өз теориясын жариялаған кезінде үлкен тәуекелге барды ма, түсіндіріңіз. Римдік Католиктік шіркеулерге түзу көзқарастағы Европа елдерінде жаңа идеялар үшін ғалымдар жазаланатын жағдайлар да кездескен. Ондай жазалаулардың бірі – отқа жағып жіберу.

Г Оқушыларды жұпқа бөліп, Коперникке дейінгі және Коперник кезіндегі кейбір әлеуметтік топтардағы ғылым деңгейін зерттеу керектігін түсіндіру.
- Мин династиясына дейінгі Қытай;
- Мұсылман әлемі;
- Үндістан;
- Ежелгі Грекия.
Оқушылардың Күн, жер және ғаламшарлар туралы кез келген қоғам ойлайтындығы турасында, Күннің жерді айнала қозғалатындығы турасында баяндама жасағанына көз жеткізу. Ғылыми жаттығулар оқушылардың санасында ғылымның бір кезеңмен немесе бір ортамен шектелмейтіндігін, басқа кезең мен өзге халықтарда да жоғары деігейде дами алатыны жайында ой салу керек. Десек те, гелиоцентриялық теорияны Аристарх пен көне грек философы Селевк қана жақтаған. Аристарх туралы Коперник өз еңбегінде көрсетіп те кеткен. Ол өз ойлау жүйесінде мұсылман ғылымының математикалық методикаларын қолданған секілді. Бірақ оған нақты ғылыми тұжырым жоқ.
Уақыт бітісімен жұптарға өзге жұптармен өз жаңалықтарымен 2 минут ішінде бөлісуін өтініңіз. Әр жұп өзге жұптармен түгел қарым-қатынасқа түсіп, барлығы да бір-бірінің ойымен бөлісуі қажет.
К Коперниктің бірқилылығы турасында оқушылармен ауызша талдау жасау керек. (Шынына келсек, ең алғаш Жердің Күнді айналатындығы турасында теорияны үсынған көне грек философы Аристарх еді. Бірақ ол ешқандай қолдау таппай, теориясы танылмай қалды. Ал Коперник теорияны жариялау арқылы танымал болды. Сонан соң Коперник Ескерткіші турасында сұхбатымызды жалғастырамыз.).....