Сабақ жоспары (ұмж): Орбұлақ шайқасының әлемдік әскери өнер тарихындағы алатын орны қандай? (Қазақстан тарихы, 7 сынып, ІV тоқсан)

Пән: Қазақстан тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 6.4 A бөлім Қазақ хандығының XVI – XVII ғасырлардағы дамуы
Сабақ тақырыбы: Орбұлақ шайқасының әлемдік әскери өнер тарихындағы алатын орны қандай?
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): көшпелілердің әскери өнері жетістіктерін сипаттау;
Орбұлақ шайқасындағы қазақ жасағының әскери өнердегі шеберлігі мен ерлігін бағалау;
Сабақ мақсаттары: Тақырып арқылы XVII ғасырдың 40 жылдары қазақ жерінде болып өткен әйгілі тарихи шайқас Орбұлақ соғысының мазмұнымен танысу және жоңғар басқыншылығына қарсы қазақ сарбаздарының ерліктеріне тағзым ету.
Сәлемдесу. Сынып бойынша тексеру. Тақырыптың атын және мақсаттары мен бағалау критерийлерін таныстырып талқылау үшін оқушыларға тақтадан Найманбаевтың «Орбұлақ» атты картинасын көрсетемін. Сосын оқушыларға қызықты болуы үшін және оларды ойландыратын мынандай сұрақтар қоямын: нені байқадыңыз?, не сезіндіңіз?, не көрдіңіз? Оқушылардың жауаптары тыңдалып болған соң тақырып мақсаттарына түсінік беріледі.
Орбұлақ шайқасы көптеген тарихшы ғалымдар мен жазушыларды қызықтырған тақырыптардың бірі болғандықтан олардың пікірлері бар сюжеті қызықты бейнематериалды оқушыларға көрсетемін. Оқушылар бар зейінін қоя отырып көріп болған соң олардың сол әйгілі шайқас туралы түсінгендерін анықтау үшін мынандай сұрақтарды оқушыларға қоямын?
 Орбұлақ тауы Қазақстанның қай облысында орналасқан?
 Қазақ сарбаздарының қолбасшысы кім болды?
 Орбұлақ шайқасында қазақ жасағы тарапынан қандай ұтымды әскери тәсілдер қолданылды?
 Жеңіске жеткізген бірнеше себептерді атаңыз?
 «Жанкештілік» деген ұғымды қалай түсінесіздер?
Оқушыларды төрт топқа түстер арқылы бөліп аламын және оларға топтық тапсырмаларды беремін.
Топтарға арналған тапсырма:
1-топ. Орбұлақ шайқасының қысқа және ұзақ мерзімді себептерін анықтап, сипаттау
2-топ. Қазақ жасақтарының ерліктерін баяндау
3-топ. Әлемдік шайқастардың бірі Фермопил шайқасымен Орбұлақ шайқасын салыстырып айту
4-топ. Орбұлақ шайқасында қолданылған әскери тактикалық өнердің ерекшеліктерін талдау
Сынып алдында әрбір топ өз жұмыстарын таныстырып, өзіндік ой-қорытындылайды. Топтар бір – біріне сұрақ қояды.
Рефлекция
Бес жол өлең
_________ (зат есім)
_________ ________(сын есім)
_________ ________ ________ (етістік)
________ ________ ________ ________
(тақырыпқа қатысты 4 сөз тіркесі)
__________ (синоним).....