Қазақ әдебиетінен сабақ жоспары: Мұрат Мөңкеұлы «Үш қиян» өлеңі 5-сабақ (8 сынып, II тоқсан )

Пән: Қазақ әдебиеті
Бөлім атауы: Көркем әдебиет және эпикалық сарын
Сабақтың тақырыбы: Мұрат Мөңкеұлы «Үш қиян» өлеңі 5-сабақ
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаты: 8.1.2.1- әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу.
Сабақтың мақсаты: Шығарма идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашады.
Сабақ барысы:
Қызығушылықты ояту
«Жорға сұрақтар»
1. Көркем шығарманың кіріспесі қалай аталады? (пролог)
2. Ақын қай өлкені «Үш қиян» дейді? (Батыс өлкесін)
3. «Майлы қиян» қай жер? (Маңғыстау бойы)
4. Көркем шығарманы қорытындылайтын компонент (эпилог)
5. Азапқа толы аяқ жетпейтін жер? (қиян)
6. «Көрші» сөзінің синонимі? (қоңсы)
Мағынаны тану
1-тапсырма. Ж.
Оқушыларға ноутбуктер таратылады. Олар төменде көрсетілген сайттан М.Мөңкеұлы шығармашылығы бойынша тест тапсырмаларын орындайды.
Орындауға мүмкіндік болмаған жағдайда төмендегі кестені толтырады.
«Дұрыс-бұрыс» кестесін толтырыңыз.
Сөйлемдер дұрыс бұрыс
Мұрат Мөңкеұлы 1843 жылы қазіргі Атырау облысы, Қызылқоға өңірінде туған +
«Үш қиян» толғау-дастанында ақын «Үш қиян» деп үш өзен салаларын айтады. Олар: Батыс Қазакстан өлкесі, Атырау аңғары, Ойыл, Қиыл, Жем, Сағыз өзендерінің айналасы. +
Мұрат Мөңкеұлы патша үкіметі тарапынан жүргізілген реформаны жақтайды. +
«Үш қиян» толғау-дастанында ақын Асанқайғы, Қазтуған, Орақ, Телағыс сынды ірі тұлғалардың өскен жерінен айырылғаны туралы айтылады..
Өлеңде үш қиянның отаршылдардың колында кеткені, елдің өрісінен айырылып торыққаны жырланады. +
Оқушылар жауаптарының дұрыс-бұрыстығын тексереді.
2-тапсырма. Ж.,ЖЖ.,ТЖ.
«Ой күмбезі»
«Ой қазығы» - «Үш қиянда» айтылған ойдың негізгі сөзін табыңыздар;
«Ой желісі» - негізгі сөзден өрбитін ой-пікірді жұпта талдап, ментальді карта толтырыңыздар;
«Ой өрімі» - жұптағы оқушылардың пікірлері мен ой түйіндерінтопта жинақтаңыздар.
«Ой күмбезі» - негізгі ойдың маңызы мен мәнін ашып, оның қажеттілігі мен орнына баға беріп, ой күмбезін тұрғызыңыздар.
Топтар жұмыстарын бір-бірінің жұмыстарын алмасып оқып танысады. Сынып барлық топтың жұмысын жинақтап, бір үлкен күмбез тұрғызады.
3-тапсырмаТЖ.«Жағдаятты бірігіп шешу»
Ақынның «заман сүреңін жаратпауының»
мәні неде?
Мәселеге мүдделі тараптар
Әрбір мүдделі тараптардың көзқарастары
Берілген көзқарастардың болжамдары
Берілген көзқарастардың бүгінгі ақиқаты
Бағалау парағы
Бағалау критерийі Дескриптор
Шығарма идеясымен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашады. Мәселеге мүдделі тараптарды анықтайды;
Әрбір мүдделі тараптардың көзқарастарын ашып көрсетеді;
Берілген көзқарастарға мәтінге сүйеніп болжам жасайды;
Берілген көзқарастардыңбүгінгі таңдағы ақиқатын дәлелдейді.
4-тапсырма.«TeD әңгімелері» ЖЖ.,ТЖ.,Ж.
Сынып оқушылары жұппен «Мен қауіп еткеннен айтамын» тақырыбында екі минуттық шешендік сөз дайындайды. Шешендік сөз жұпта, топта тыңдалады. Топ мүшелері үздік деп таныған оқушы сөзі «Автор орындығында» тыңдалады. .....