Олимпиадалық тапсырмалар: Қазақстан тарихы (7 сынып)
Орындалу уақыты – 150 минут
Максимальді балл саны – 50
I. Жазба жұмысы. Алтын Орда
1. Мемлекетті сипаттандар. Территориясы мен ру-тайпалық құрамын көрсетіндер.
2. Мемлекетті басқару жүйе ерекшелігінің мінездемесін беріндер. Мемлекеттегі салық жүйесі.
3. Еуразия, Қазақстан тарихындағы саяси, этникалық, әлеуметтік-экономикалық және мәдени өмірінде мемлекет ролін анықтаныз.
II. Мемлекет пен оқиғалардын сйкестігін белгілеңіз (дөңгелек ішіне сандарды жазыңыз) (5 балл):
1. Қарлуқ кағанаты
2. Карахан мемлекеті
3. Шығыс-Түркі кағанаты
4. Түркеш кағанаты
5. Қыпшақ хандығы
Жер төлемі, салық жинауға ханмен берілген– иқта, иқта иесі– иктадар
XI-XIIIғғ. Алтай мен Дунайға дейінгі территорияны мекендеген тайпалар .
«Олардын жерін өту үшін 20 күндік жол жүру керек» және «оларда 25 қала болды…»
Құльтегін, Білге-Қаған жазбалары
VIII ғ. басында Суяб қаласында қағандар өз ақшаларын басып шығарды.
III. Оқиғаларды хронологиялық кезеңімен қойыңыз:
I. Талас шайқасы
II. Түркі елшісі Маниах Византяға жетті
III. Карахандықтер ислам дінің мемлекттік дін деп жариялады
IV. Ұлы Жібек жолы жұмысын бастады.
V. Махмуд Қашгари «Диуани лұғат ат-түркі» шығармасын жазды
А) V, II, IV, III, I
В) II, I, V, IV, III
С) IV, II, I, III, V
D) V, IV, II, III, I
Е) IV, V, II, I, III
VI. Аталғандардын қайсысы Абу Райхан Бируниға тиесілі:
I. Еңбек «Өткен заман ескерткіштері»
II. Трактат «Ғылымдардын классификациясы жайында сөз»
III. Жер Күнді айналатыны жайында гипотезаны айтты
IV. Ғалымдар XI ғасыр оның ғасыры деп атады
V. Отрар қаласының тумасы
А) I, II, IV
В) II, IV, V
С) I, III, IV
D) III, IV, V
Е) II, III, V
V. Заполните таблицу:
Джабгу I.
Сюбаши II.
Құл Еркіндер III.
Атабек IV.
Инал V.
а) Оғыз мемлекетінің басшысы
b) мұрагер
c) кеңесші
d) Қамқоршы– мұрагер тәрбиелеуші
e) қолбасшы
А) I a, II c, III d, IV b, V e
В) I a, II e, III c, IV d, V b
С) I e, II c, III d, IV a, V b
D) I e, II c, III d, IV a, V b
Е) I c, II a, III e, IV b, V d
VI. Кестені толтырыңыз:
А) «Алтын қор»
В) Резервтік фонд
С) «Күміс дағдарысы»
D) Шыңғыс хан қоры
Е) Бұл тиын динар
VII. Бос орынға есімдерді қойыңыз
«Ұлы атамыз, ханшайымдарды қарсы алғанда үш киіз үйді қоюға бұйырды: алтын босағалы ақ орда үйін ________________ арнап, күміс босағалы көк орда __________________арнап, болат босағалы боз орда __________________арнап» – деп, XVI ғ. Өтеміс-қажы «Шыңғыснаме» жылнамаларында жазған.
Аталған үйлер кімге арнап қойылды, дұрыс кезегімен аталған есімдерді белгіле:
1. Бату, Жошы, Шейбан
2. Жошы, Бату, Орда-Еджен
3. Бату, Орда-Еджен, Шейбан
4. Жошы, Бату, Берке
5. Шыңғыс-хан, Жошы, Бату
VIII. Жетіспейтін сөздерді бос орынға қой:
1. Торғай облысының Сары түбек жерінде 28 қантардың 1873 ж. дүниеге келген. __________қаласында мұғалім мектебін, ал оған дейін торғайдағы екі класстық училищесін бітірген. Қостанайда мұғалім болып қызмет атқарды. 1905 ж. саяси іс-шараларға қатысып, 1913 ж. Орынборда «__________________» газетін шығара бастады. 1917 ж. «_________________» партияны құруға қатысты. Қазақ алфавитін ____________________ графикасының негізінде реформалады. Қостанай қаласында оның атымен аталған көше мен жоғарғы оқу орны бар, ол кім________________________________________.
2. 25 маусымда 1922 ж. Қостанай облысының Борис-Романовкада дүниеге келген. 1940 ж. бастап Қызыл Әскер қатарында болды. Мамандығы бойынша ол___________________. Батырлығы үшін оған ____________________атақ берілді. Қостанай халқы оған арнап соның атымен аталған ______________________ сыйға тартты. 1950ж жаңа техниканы сынақтан өткізгенде қаза болды. Қостанайда оның атымен аталған көше бер және қалалық ___________ оның мүсіні қойылған. Бұл біздін жерлесіміз____________________________.
Максимальді балл саны – 50
I. Жазба жұмысы. Алтын Орда
1. Мемлекетті сипаттандар. Территориясы мен ру-тайпалық құрамын көрсетіндер.
2. Мемлекетті басқару жүйе ерекшелігінің мінездемесін беріндер. Мемлекеттегі салық жүйесі.
3. Еуразия, Қазақстан тарихындағы саяси, этникалық, әлеуметтік-экономикалық және мәдени өмірінде мемлекет ролін анықтаныз.
II. Мемлекет пен оқиғалардын сйкестігін белгілеңіз (дөңгелек ішіне сандарды жазыңыз) (5 балл):
1. Қарлуқ кағанаты
2. Карахан мемлекеті
3. Шығыс-Түркі кағанаты
4. Түркеш кағанаты
5. Қыпшақ хандығы
Жер төлемі, салық жинауға ханмен берілген– иқта, иқта иесі– иктадар
XI-XIIIғғ. Алтай мен Дунайға дейінгі территорияны мекендеген тайпалар .
«Олардын жерін өту үшін 20 күндік жол жүру керек» және «оларда 25 қала болды…»
Құльтегін, Білге-Қаған жазбалары
VIII ғ. басында Суяб қаласында қағандар өз ақшаларын басып шығарды.
III. Оқиғаларды хронологиялық кезеңімен қойыңыз:
I. Талас шайқасы
II. Түркі елшісі Маниах Византяға жетті
III. Карахандықтер ислам дінің мемлекттік дін деп жариялады
IV. Ұлы Жібек жолы жұмысын бастады.
V. Махмуд Қашгари «Диуани лұғат ат-түркі» шығармасын жазды
А) V, II, IV, III, I
В) II, I, V, IV, III
С) IV, II, I, III, V
D) V, IV, II, III, I
Е) IV, V, II, I, III
VI. Аталғандардын қайсысы Абу Райхан Бируниға тиесілі:
I. Еңбек «Өткен заман ескерткіштері»
II. Трактат «Ғылымдардын классификациясы жайында сөз»
III. Жер Күнді айналатыны жайында гипотезаны айтты
IV. Ғалымдар XI ғасыр оның ғасыры деп атады
V. Отрар қаласының тумасы
А) I, II, IV
В) II, IV, V
С) I, III, IV
D) III, IV, V
Е) II, III, V
V. Заполните таблицу:
Джабгу I.
Сюбаши II.
Құл Еркіндер III.
Атабек IV.
Инал V.
а) Оғыз мемлекетінің басшысы
b) мұрагер
c) кеңесші
d) Қамқоршы– мұрагер тәрбиелеуші
e) қолбасшы
А) I a, II c, III d, IV b, V e
В) I a, II e, III c, IV d, V b
С) I e, II c, III d, IV a, V b
D) I e, II c, III d, IV a, V b
Е) I c, II a, III e, IV b, V d
VI. Кестені толтырыңыз:
А) «Алтын қор»
В) Резервтік фонд
С) «Күміс дағдарысы»
D) Шыңғыс хан қоры
Е) Бұл тиын динар
VII. Бос орынға есімдерді қойыңыз
«Ұлы атамыз, ханшайымдарды қарсы алғанда үш киіз үйді қоюға бұйырды: алтын босағалы ақ орда үйін ________________ арнап, күміс босағалы көк орда __________________арнап, болат босағалы боз орда __________________арнап» – деп, XVI ғ. Өтеміс-қажы «Шыңғыснаме» жылнамаларында жазған.
Аталған үйлер кімге арнап қойылды, дұрыс кезегімен аталған есімдерді белгіле:
1. Бату, Жошы, Шейбан
2. Жошы, Бату, Орда-Еджен
3. Бату, Орда-Еджен, Шейбан
4. Жошы, Бату, Берке
5. Шыңғыс-хан, Жошы, Бату
VIII. Жетіспейтін сөздерді бос орынға қой:
1. Торғай облысының Сары түбек жерінде 28 қантардың 1873 ж. дүниеге келген. __________қаласында мұғалім мектебін, ал оған дейін торғайдағы екі класстық училищесін бітірген. Қостанайда мұғалім болып қызмет атқарды. 1905 ж. саяси іс-шараларға қатысып, 1913 ж. Орынборда «__________________» газетін шығара бастады. 1917 ж. «_________________» партияны құруға қатысты. Қазақ алфавитін ____________________ графикасының негізінде реформалады. Қостанай қаласында оның атымен аталған көше мен жоғарғы оқу орны бар, ол кім________________________________________.
2. 25 маусымда 1922 ж. Қостанай облысының Борис-Романовкада дүниеге келген. 1940 ж. бастап Қызыл Әскер қатарында болды. Мамандығы бойынша ол___________________. Батырлығы үшін оған ____________________атақ берілді. Қостанай халқы оған арнап соның атымен аталған ______________________ сыйға тартты. 1950ж жаңа техниканы сынақтан өткізгенде қаза болды. Қостанайда оның атымен аталған көше бер және қалалық ___________ оның мүсіні қойылған. Бұл біздін жерлесіміз____________________________.
Мақала ұнаса, бөлісіңіз:
Іздеп көріңіз: