Шығармалар

Ерлік, Батырлық. Бұл сөзді естігенде елін, жерін қорғайтын тау – тұлғалары ер – азаматтар көз алдымызға елестейді.
Мен Өлеңді ауылында тұрамын. Менің ауылымда Ұлы Отан соғысына қатысқан ардагерлер, тыл ардагерлері бар. Олар жас болса да қиын өмірге араласып, ауыртпалықтарды бастан өткерді. Сондықтан біз оларды құрметтеп, тағзым етеміз. Біз сол ардагерлердің арқасында осындай бейбіт, тәуелсіз елде бақытты өмір сүріп жатырмыз. ..Ұлы Отан соғысы басталғанда Мұқаң не бары 13 жаста екен. Жастығына қарамай ағайындарымен өздерінің күнкөрісі үшін, бұғанасы қатпаса да өзінен кейінгі 3 бауырын жеткізу үшін, сөткесіне 20 сағат өгіз жегіп, соқа айдап, еңбек жасаған... Мен әңгімеме арқау еткелі отырған Беисов Мұқанбетқан ақсақал бүгін Қостанай облысы Науырзым ауданы, Өлеңді ауылының құрметті азаматы. Біз, мектеп оқушылары Мұқаң атамен кездесуге келгенде, ата тартымды әңгімесімен бізді баурап алды. Сөзінің соңында оқушыларға адамға 4 қасиет: оқу, білім, адамгершілік, ар – ұят керектігін баса айтып, Абай өмірін үлгі етуді және әдеби кітаптарды оқуды тапсырды. Қазақ құлағына сіңісті болып қалған қос батыр қыздың есімі кім? Әрине, Әлия мен Мәншүк. Арада алпыс жыл өткенде егіз есімге үшінші ұлы есім қосылады деп кім ойлаған? «Ешкім де ешқашан да ұмытылмайды», соғыс сарбаздарының жанында жатталған сөз де осы. Ердің де ері бар, сондай еңіреген елдерден кем түспеген қазақтың үш қызы бар, олар – Хиуаз, Мәншүк, Әлия. Әдеттегі әуелі екі есімге қаһарман Хиуаздың есімі қосылып тұр.
Хиуаз Доспанова – 2004 жылы Халық қаһарманы атағын ресми түрде алғаны болмаса, жұрт Хиуазды баяғыдан біледі, батыр ретінде біледі, батыл ретінде біледі, ұшқыш ретінде біледі. Хиуаз, Мәншүк, Әлия соғыс кезінде ұлтымыз үміт артқан үш бұрышты хаттардай... Үш қыздың қолымен келешекке жазылған ерлік хаты. Үшеуінің де ерлігі ел аузында. Хиуаз Доспанова – ұшқыш. Мәншүк Мәметова – пулеметші. Әлия Молдағұлова – мерген......

Адамдар тау сияқты: олардың да асқары мен аласасы, үлкені мен кішісі бар. Таулар адамдар тәрізді: олардың да өз тағдыры мен тарихы бар. Жайбарақат мүлгіген жай таулар мен жалын атқан жанартаулардың айырмашылығы: жанартаулардың жалын атуына Жер-Ананың қозғалысы әсер етсе, адам баласының адамзат бақыты үшін от болып жанып, найзағайдай жарқылдауына, қиын да қасиетті жолға түсуіне, Азамат атын биік ұстап өтуіне Ұлы Отан соғысының рухы ықпал еткені тарих беттерінен аян. Бұл – бүкіл әлемге өзіндік ауыр қасіретімен ізін қалдырған тарихтың ұлы сабағы.......

Қыс мезгілі маған өте қатты ұнайды. Қыста біз достарымызбен қар атысып ойнаймыз. Қыста мен жақсы көретін мереке болады. Ол жаңа жыл. Мектепте......

Ел дегенде езіліп,
Жұрт дегенде жұмылып істе.
Бауыржан Момышұлы
«Біздің болашағымыз – жастар. Біз жастарды жаңа өмірге бейімдей білуіміз керек» деп Елбасымыз «Қазақстан-2050» стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты атты жолдауында басты мақсат – Қазақстандық патриотизмге нақты тоқталған. Қазіргі таңдағы еліміздің өркендеуіне тек патриоттық тәрбие, патриоттық рух, патриоттық білім менпатриоттық сана арқылы ғана қол жеткізуге болады. Расында да қоғамның қай саласында табысқа жеткізсеңіз де тек патроитизм арқылы ғана жеткізесіз. Алдымен патриотизм дегеніміз не?......

Туған жер, атамекен әр адамның тағдырын құрайды. Тек одан барлық алғаныңды көңіл сүзгісінен өткізіп, бал жинаған арадай,жүрегіңе құя білуің шарт. Туған жерді сүю дегеніміз өмір бақи өз жеріңде байланып қалу емес. Әлемге назар аудармай,табандап отырып алсақ,ақпайтын көл секідді, өз-өзімізбен тұйықталып,әлемдік даму мен өркениеттен құр алақан қалар едік.Десе де, жер шарының қай ендігі,эквадордың қай белдеуінде жүрсең де,қайта саған, сағынышыңды басар темірқазығың-туған жер атты ұлы ұғым біреу.......

«Патриот - Отанға қызмет етуші адам,ал Отан дегеніміз,ең алдымен,
халық». Бұл кемелді пікірді данқты бабамыз,ел қорғаны Бауыржан Момышұлы айтқан екен. Шынымен де,Отанға қызмет ету,оны сүйіп,ардақтау Қазақстан Республикасында туған әр азаматтың ел алдындағы парызы мен азаматтығының белгісі.
Қазіргі таңда біз ата-салтымызды,рухани құндылық пен сан ғасырлық тарихымызды сақтап қалған кемелді,зайырлы мемлекетпіз.Тұғыры биік тәуелсіздігімізге қол жеткізгеннен кейін,осы аз ғана жиырма жылдың ішінде еңсемізді тік көтеріп,мемлекеттігімізді мақтан тұтып,тарих сахнасына беделді қазақ халқын таныттық.......

Менің алғаш қолыма қалам ұстатқан ұстазым - Жұбаева Ләззат Оңайқызы. Ұстазым бізге сабақты жақсы түсіндіреді. Біз көп нәрсені үйрендік.......

Патриот болу – өз Отаныңды шын жүректен сүю, өзіңе және өз халқыңа сеніп, қоғамға қызмет ету.Бірақ өзіңнің тарихынды, ана тіліңді, шығу тегіңді білмей нағыз патриот бола алмайсың» -деп елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев айтқандай еліміздің әрі қарай дамуына, көркеюіне өз септігімізді тигізуіміз керекпіз. Патриоттық сезімнің қайнар көзі туып өскен елің, кіндік қаныңтамған жерің, Отаның болып табылады. Ендеше, патриотизм дегеніміз – өз халқына деген сыйластық және өзіңнің Отаның үшін әр сәтте ерлік жасауға дайын тұрушылық. « Өз елім, өлең төсегім», « Өз елің – алтын бесік» деген мақалдарда әркімнің туған жері өзіне ыстық,өзіне қымбат.......

Қазақта «ас атасы-нан» деген сөз бар, яғни астың, дәмінің үлкені - нан. Бала ақ пен қараны ажыратып танымай тұрып-ақ оған оң қолына нан ұстауды......

1941 жылдың жазы. Таң алдында тәтті ұйқыда жатқан Отанымыздың шекарасынан ұрланып өткен жау оғымен адам баласының тарихында болмаған ғаламат соғыс басталды. Сол күні жау тәтті ұйқыны ғана бұзған жоқ. Зұлым жау бейбіт өмірге бүлік әкелді. Бойжеткен жігітімен, ана баласымен қоштасты. Қырда қойшы таяғын тастады, қолындағы таяғын винтовкаға айырбастады. Ойда диханшы трактордан түсіп, танкіге отырды. Ол кезде бүкіл ел солдат болды. Ұлы Отан соғысы халқымызға төнген ең ауыр күндер болды. Төрт жыл 1418 күн мен түнге созылған соғыста өз жері мен Отаны үшін, келешек ұрпақтың болашағы үшін жан қилы соғыс жүріп жатты. Бір күшке жиналған орыс пен тәжік, грузин мен белорус, қазақ пен украйна қарсы алдындағы жауға алынбас қамал болып жұмылды. Сол кездегі кеңес одағының басқа халқымен бірге жауды талқандап, жеңіске жету ісіне қазақ халқы да өзінің лайықты үлесін қосты. Қазақстандық жауынгерлер Брест қамалынан бастап Берлинге дейін барды. Олар Сталинград түбіндегі жертөлелерде, Днепр өткелінде, Москва мен Ленинград үшін болған шайқастарда батырлықтың тамаша үлгісін көрсетті. Украйнаны, Кавказды, Белоруссияны, Қырымды, Прибалтиканы азат етті. Польша, Румыния, Венгрия, Чехословакия, Болгария, Германия жерлеріндегі майдан жолдарында Жеңіс туын көтеріп өтті.
Қазақ қыздары да соғыс ауырпалығын ер азаматтармен бірдей көтерді. Соғыстың алғашқы күндерінен бастап соғысқа сұранып, әскери комиссариаттарға хат жазған қазақ қыздары өте көп болды. Мысалы, Қарағандының әскери комиссариатына соғысқа сұранып өтініш жазған арулар саны 10 мыңнан асқан. Семей қаласы бойынша соғыстың алғашқы күндерінде 3 мың өтініш түскен. Ал, Алматы қаласының тек Фрунзе ауданы бойынша 112 өтініш түсті. Майданға аттанған әйелдер мен қыздардың көбі медсанбаттар мен госпетальдармен борышын өтеген. Қазақ арулары түрлі әскери құрамаларда болып, ерен ерлік үлгісін көрсетті. Қолдарына қару алып, майданға аттанған қазақ жұлдыздары — Әлия мен Мәншүк Қазақстан даңқын әлемге паш етті. Авиация саласын меңгерген қазақ қызы – Х.Доспановаға Кеңес Одағының батыры М. Раскова басқарған әйелдер авиациясының құрамында авиация штурманы болып 300- ден астам мәрте әуеге көтерілді. 2004-жылы Президенттің жарлығымен Х.Д.Доспановаға Халық Қаһарманы атағы берілді. ....