Шығарма: Табиғат және біз
"Б.Нұрлыбеков атындағы жалпы орта мектебі"
7 "Ә" сынып оқушысы: Амантаева Балнур Ермаханқызы
Жетекшісі: Шиндалиева Баян
7 "Ә" сынып оқушысы: Амантаева Балнур Ермаханқызы
Жетекшісі: Шиндалиева Баян
Табиғат тылсым дүние, ол біді өзіне баурап алады. Табиғат өте әдемі оның көркіне көз тоймайды. Оның мөлдір бұлағы, ну орманы, сарқырап аққан тау суы ақының шабытын оятатын, суретшінің суретіне жан бітірітін осы бізді қоршап тұратын табиғат. Біздің табиғатымыз ол Жер – Ана, туған жер. Туған жер қасиетті кіндік қаның тамған қасиетті жер. Шыр етіп жерге түскен минутыңнан–ақ туған жердің исін сезе бастайсын. Туған жерді сан жылдардан бері ата-бабамыз біліктің күшімен, найзаның ұшымен анталаған жаудан қорғап ұрпаққа аманат етіп қалдырған. Туған жердің табиғатын қорғау біздің парызымыз.
Асан Қайғы бабамызды алғашқы қазақтың тұнғыш эколыгы және табиғат жанашыры деуге болады. Ол желмаяға мініп алып «Жер ұйықты іздеуі, қазақ жерінің кең байтақ жерін,өзен-көлдерін аралап жүріп Сыр бойындағы шөлді алқапты көзі шалып, аңызақ желіне кеудесін айқара ашып былай деген екен.
Шөлге көшіп келесің
Қиындыққа көнесің
Өсіп-өнесің
Арықпен су әкеліп,
Тегістеп қырат белесің
Ағаш-бұта егесің
Жердің төсін емесін
Ерінбесең ертен -ақ
Несібеңді шөптен тересің деген екен.
Туған жердің табиғатына не жетсін шіркін. Табиғат бұл қоршаған орта. Табиғаттың керемет құблыстарын ғалымдар күні бүгінге дейін зеріктеуде. Қазіргі кезде табиғат қорлары азайып бара жатыр. Оның негізгі себебі адамдардың табиғатқа немқұрайлы қарағандығынан болады. Судың да сұрауы бар демекші әр заттың сұрауы болады. Табиғатымыз ластанып бара жатыр мысалы: көліктердің түтіні, мұнай завоттарының қалдықтары, қоқыстар бұның барлығы экалогияның ластануына алып келеді. Алайда қазіргі кезде «Жасыл экалогия» бағдарламасын қолға алуда. Қазіргі кезде қоқыстарды қайта өңдеу завоттары жұмыс жасап жатыр.
Табиғаттың өзі адамзаты еңбек етуге итермелеген яғни адазат табиғаттан үйренген. Қазіргі кезде өсімдіктер мен жануарлардың түрлері жойылуда. Өсімдіктер мен жануарлардың құрып бара жатқан түрлерін "Қызыл кітапқа" енгізеді. Табиғаттағы аң–құстарды қазіргі кезде қорықтарға, қорғау орындарына қамқорлыққа алып жатыр. Біз адамдар аңдарды аулап терісін сатып, етін азық етіп өз қажеттілігімізге пайдаланып келеміз. Ал өсімдіктердің мал азықтық өсімдіктер және дәрілік өсімдіктердің гүлін тамырын алып дәрі–дәрмек жасап пайдаланып өсімдіктерге зиян келтірудеміз. Өсімдіктердің тамырымен қопарғаннан соң өсімдіктің тіршілігін жойылуына алып келеді. Өсімдік тұқымы жойылмау үшін жас өркендерін отырғызып табиғат тепе-теңдігін сақтауға болады. Өсімдік пен жануарлардың жойылған түрін немен толтырамыз. Табиғат қорларының азайып кетпеуіне сіз болып біз болып ат салысып табиғатты қорғап қалуымызға болады. Табиғат келешек ұрпақ жалғасы егер біз табиғатты қорғауға алмасақ табиғит қорларымыз азайып жойылып кетеді. Табиғатты аялайық, қастерлеп келешек ұрпаққа мұра етіп қалдырайық.
Асан Қайғы бабамызды алғашқы қазақтың тұнғыш эколыгы және табиғат жанашыры деуге болады. Ол желмаяға мініп алып «Жер ұйықты іздеуі, қазақ жерінің кең байтақ жерін,өзен-көлдерін аралап жүріп Сыр бойындағы шөлді алқапты көзі шалып, аңызақ желіне кеудесін айқара ашып былай деген екен.
Шөлге көшіп келесің
Қиындыққа көнесің
Өсіп-өнесің
Арықпен су әкеліп,
Тегістеп қырат белесің
Ағаш-бұта егесің
Жердің төсін емесін
Ерінбесең ертен -ақ
Несібеңді шөптен тересің деген екен.
Туған жердің табиғатына не жетсін шіркін. Табиғат бұл қоршаған орта. Табиғаттың керемет құблыстарын ғалымдар күні бүгінге дейін зеріктеуде. Қазіргі кезде табиғат қорлары азайып бара жатыр. Оның негізгі себебі адамдардың табиғатқа немқұрайлы қарағандығынан болады. Судың да сұрауы бар демекші әр заттың сұрауы болады. Табиғатымыз ластанып бара жатыр мысалы: көліктердің түтіні, мұнай завоттарының қалдықтары, қоқыстар бұның барлығы экалогияның ластануына алып келеді. Алайда қазіргі кезде «Жасыл экалогия» бағдарламасын қолға алуда. Қазіргі кезде қоқыстарды қайта өңдеу завоттары жұмыс жасап жатыр.
Табиғаттың өзі адамзаты еңбек етуге итермелеген яғни адазат табиғаттан үйренген. Қазіргі кезде өсімдіктер мен жануарлардың түрлері жойылуда. Өсімдіктер мен жануарлардың құрып бара жатқан түрлерін "Қызыл кітапқа" енгізеді. Табиғаттағы аң–құстарды қазіргі кезде қорықтарға, қорғау орындарына қамқорлыққа алып жатыр. Біз адамдар аңдарды аулап терісін сатып, етін азық етіп өз қажеттілігімізге пайдаланып келеміз. Ал өсімдіктердің мал азықтық өсімдіктер және дәрілік өсімдіктердің гүлін тамырын алып дәрі–дәрмек жасап пайдаланып өсімдіктерге зиян келтірудеміз. Өсімдіктердің тамырымен қопарғаннан соң өсімдіктің тіршілігін жойылуына алып келеді. Өсімдік тұқымы жойылмау үшін жас өркендерін отырғызып табиғат тепе-теңдігін сақтауға болады. Өсімдік пен жануарлардың жойылған түрін немен толтырамыз. Табиғат қорларының азайып кетпеуіне сіз болып біз болып ат салысып табиғатты қорғап қалуымызға болады. Табиғат келешек ұрпақ жалғасы егер біз табиғатты қорғауға алмасақ табиғит қорларымыз азайып жойылып кетеді. Табиғатты аялайық, қастерлеп келешек ұрпаққа мұра етіп қалдырайық.
Мақала ұнаса, бөлісіңіз:
Іздеп көріңіз: