Қазақша шығарма: Ұлтшылдықтың кепілі - патриоттық сезімде
Байбекетова Ақерке
8 сынып, №2 жалпы білім беретін орта мектебі
Жетекшісі: Азирбаева Г.К.
8 сынып, №2 жалпы білім беретін орта мектебі
Жетекшісі: Азирбаева Г.К.
Қазіргі уақытта патриотизм тақырыбы Қазақстан Республикасында өзекті мәселелердің бірі болып тұр.Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев өзінің жолдауында да оқу саласының тәрбиелік мәнін күшейту жөнінде ерекше атап көрсетті. Тәрбиелік мәніне патриотизм де жатады. Ең бастысы, біз патриоттық сезімнің не екенін біліп алуымыз керек!|Патриоттық сезім неден басталады?
Біріншіден,өз ана тілімізді,яғни қазақ тілін білуіміз керек.Қазіргі қазақ жастары көбінесе шетелдіктерге еліктеп бара жатыр. Бұл дақиын мәселелердің бірі. Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев қазақ бір-бірімен қазақша сөйлесуі керек деген болатын.Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев ана тілімізге арнап үлкен тебіреніспен айтқан “Тіл- біздің анамыз өйткені, ол- ұлтымыздың анасы.Қазақ тіліне қамқор жасау менің перзенттік те, президенттік те парызым” деген ұлағатты сөзін айтқан болатын. Біз мейлі дана болайық, ақын болайық ,кім болсақта тіліміз бен елімізден биік емеспіз. Сол себептен тіліміздің алдындағы адамдық борышымызды адал атқарайық!Қадыр Мырза Әлиев айтқандай:
демекші өзге тілдерді де білген жөн .Бірақ өз тіліңді құрметтеуің тиіс.Тілін білмеген түбін білмейді ғой, - депті Ғабит Мүсірепов. Сондықтан тілімізді құрметтейік!
Екіншіден,патриоттық сезім отбасынан басталады.Бірақ қазіргі уақытта ата-аналардың балаларға көп көңіл бөлмеушілігі,уақыты жоқтығы қатты әсер етеді. Менің ойымша, балаларға ата-аналар кішкене болса да уақыт бөлу керек. Әсіресе сабағына қатты көңіл бөлгені дұрыс. Себебі, қазіргі жастар көбінесе агентте,интернетте, Watsap, контактіде айта берсең таусылмайтын осындай әлеуметтік желілерде көп отырады. Сол себептен баланың миы соған дағдыланып кетеді.Егерде балалар сабағын жақсы оқыса өздеріне де жақсы. Өйткені әрбір бала -ертеңгі күннің болашағы. Ертеңгі күннің болашағы-мықты болуға тиіс.Тек қана біліммен ғана шектеліп қалмай сегіз қырлы, бір сырлы болуға тиіс.Мұның бәрі де патриоттық сезіммен тікелей байланысты.
Үшіншіден,өз халқыңның тарихын білу, кешегі қаһармандарын білу,оларды ұлықтау патриоттық сезімнің дамуына көп әсер етеді. Еліміздің барлық орта мектептерінде де,жоғары білім беретін мектептерде де «Қазақстан тарихы» сабағы өтіледі. Кешегі қаһармандардың, елі үшін, жері үшін жан пида еткен батырлардың есімдері ұлықталып жатыр. Бірақ осының өзі жастарға жетіспейтін сияқты. Менің ойымша,жастарды қызықтыру қажет сияқты. Жастарды қалай қызықтыруға болады? Бұл сұрақтың жауабын мен төмендегі кесте түрінде көрсеткім келді.
Төртіншіден,жастарға патриоттық сезім қалыптастыруда әскери мектептің рөлі зор деп ойлаймын.Білім беру ұйымдарында қазіргі заманғы қазақстандық қоғамға , балалар мен жастарға арналған, олардың санасында патриоттық сезімді, өз Отанына деген сүйіспеншілікті оятуға , өз Отанына пайда келтіру ұмтылысын тудыруға әскери мекетептердің рөлі зор.
Бесіншіден, патриоттық сананы қалыптастыратын мекеменің бірі – жоғарғы оқу орындары мен мектеп.Мектеп оқушыларын,студенттерін патриоттық тәрбиеге бейімдейтін мекемелердің бірі- осы.
Мектептерде балаларға не үшін сынып сағатын өтеді дейсіздер? Жай уақыт бөлу үшін бе? Жоқ,ол ертеңгі болашақ ұрпақты тәрбиелеу мақсатында,елін,жерін сүйетін патриоттық азамат қалыптастыру үшін және де осы заманға сай денсаулығы мықты,рухани дүниесі бай азаматтарды тәрбиелеу үшін дұрыс бағыт-бағдар көрсету.Бұл біздің -басты мәселеміз.
Алтыншыдан,тағы да айта кететін жәйт ол-ата бабамыздан мұра ретінде келе жатқан салт-дәстүріміз. Біз оларды сақтай отырып, қадірлеп, қастерлеуіміз қажет.Өзіміздің ұлтымызға кір келтіретін жайттар жасамау керек.
Жетіншіден,балаларды спортқа бейімдеу керек. Келешекте еліміздің даңқын асқақтататын,әнұранымызды шырқататын, қазақ ұлтын әлемге танытатын ұрпақ тәрбиелеу үшін.Қазіргі балалардың жартысының уақыты жоқ. Өйткені уақыт бөлмейді. Спортқа қатты қызыға бермейді . Оларды интернеттен босатып,спортқа еліктірер,спортқа қызықтыратын бір қызықты жоба болса деймін және сол жобаны құрастыру өз ойымда бар. Мені таң қалдыратын жәйт, осы адамдардың жаман әдетке көп бой алдырып, жақсы әдеттерден аулақ жүруі неліктене?
Медицина саласынан да алып қарасаң спорт денсаулыққа өте пайдалы. Спортпен айналысқан адам мықты болады. Ал егерде интернетте отырсаң, көзің нашар көретін болады. Бірақ біздің Қазақстан азаматтары еліміздің намысын қорғап басқа елдерден орын алып келгендері де аз емес.
Ойланып қарасам бұрынғы ата-бабаларымыз патриоттық сезімді неден алған, қалай оятқан? Себебі, олар Жұрт дегенде жұмылып, ел дегенде егіліп өмір сүрген адамдар.Олар Отанын өз жанынан да артық жақсы көрген. Міне,басты себебі осы деп ойлаймын.
Сегізіншіден: Өз Отанын құрметтеу, өз Отанының патриоты болу үшін ең алдымен елінің рәміздерін , ән ұранын жатқа біліп , құрмет тұта білу керек. Қазақстан Республикасының Туы маған ыстық және теңдесі жоқ туым. Тудың көк түсі - ашық көк аспанымыздың, тыныштығын бейнелеп тұрса,ал нұрын, сәулесін шашқан күні және өзі жүйрік, еркіндік сүйгіш, қазақ халқының жан дүниесінің кеңдігін паш ететін, қанатын жайған қыран құс , бар нәрсенің бастауындай,билік,айбындылық белгісін бейнелеп тұр. Қазақтардың, Қазақстанның символы ою-өрнегіміз «Қошқар мүйіз» туды одан сайын әрлендіре, ерекшелендіре түскен тәрізді .1992 жылдың 4 маусымында Қазақстан Республикасының Туы туралы заңға қол қойылғаннан бастап туымыз Ақ Орданың төбесіне мәңгі желбіреп тұратын болды. Егер де, маған басқа елдің тұрғыны, жоқ тіптен президенті келіп, алтынмен апталған, күміспен қапталған туын беріп, осыны мойында, құрметте десе де, мен өзіміздің жақсы бір маөалын, Пәлен жерде алтын бар,өз еліңдей қайда бар деп, ешқашан мойындамас едім. Бөтен жердің гүлінен, Туған жердің тікені артық, - демекші, мен үшін елімнің әрбір тасы, қыбырлаған жәндігі қымбат.
Тұрғыдан Қазақстан Республикасының мемлекеттік елтаңбаның негiзi
— шаңырақ. Ол — елтаңбаның жүрегi. Шаңырақ — мемлекеттiң түп-негiзi — отбасының бейнесi. Шаңырақ — күн шеңберi. Айналған Күн шеңберiнiң қозғалыстағы суретi iспеттi, шаңырақ — киiз үйдiң күмбезi көшпелi түркiлер үшiн үйдiң , ошақтың, отбасының бейнесi.Түндік — таза көк аспанын бейнелейді. Үш-санды айқыш-ұйқыш келген күлдреуіштер қазақтың үш жүздің бірлігі бекемдігін көрсетеді.Шаңырақтан шыққан уықтар күн арайларын, сәулесін еске салады.Бес бұрышты жұлдыз елтаңбаның тәжi iспеттi. Әрбiр адамның жол нұсқайтын жарық жұлдызы бар. Тұлпар — дала дүлдiлi, ер-азаматтың сәйгүлiгi, желдей ескен жүйрiк аты, жеңiске деген жасымас жiгердiң, қажымас қайраттың, мұқалмас қажырдың, тәуелсi здiкке, бостандыққа ұмтылған құлшыныстың бейнесi. Қанатты тұлпар — қазақ поэзиясындағы кең тараған бейне . Ол ұшқыр арманның, самғаған таңғажайып жасампаздық қиялдың, талмас талаптың, асыл мұраттың, жақсылыққа құштарлықтың кейпi. Қанатты тұлпар Уақыт пен Кеңiстiктi бiрiктiредi. Ол өлмес өмi рдiң бейнесi. Бiр шаңырақтың астында тату-тәттi өмiр сүретiн Қазақстан халқының өсiп-өркендеуiн, рухани байлығын, сан сырлы, алуан қырлы бет-бейнесiн паш етедi.Төменде таспа белдігінде ірі әріппен «ҚАЗАҚСТАН» деген жазуы бар.
Жандарбек Мәлібеков және Шотаман Уәлиханов аталарымыз дәл осылай етіп елтаңбамызды салғанда, терең мағынамен, елден ерекше етіп жасады. Мен елімнің патриотымын деп айқайлап айта алам.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны Отанды,Атамекенді,мемлекетті,тарихи оқиғалар мен олардың батырларын мадақтайтын поэзиялық-музыкалық шығарма.Қазақстан республикасының рәміздерінің бірі .Қазақстан Республикасының жаңа әнұраны 2006 жылы қабылданды.1950 жылдардан бері Қазақстанның бейресми әнұраны атанған Шәмші Қалдаяқовтың "Менің Қазақстаным" әні болса, мәтіні аз кем өзгертілді. Мәтін авторы ретінде Н.Назарбаев өз ұсыныстарын енгізді.
2006 жылы 7 қаңтарда халық санасына сіңіп, жүрегіне жылы ұялаған Шәмші Қалдаяқовтың әніне, Жұмекен Нәжімеденовтің сөзіне жазылған "Менің Қазақстаным" әні әнұран болып бекітілді. Ол алғаш рет Елбасын ұлықтау рәсімі кезінде орындалды.
Мен елім үшін не істе десе де, соны істер едім. Кейде патриоттық сезімім арнасынан шығып, асып-тасып кетеді. Әсіресе әлемдік олимпиадаларда жүлделі орындарды алып, еліміздің намысын қорғағанда мен үйде отырып, телеарнадан тамашалап байыз тауып отыра алмаймын. Арыстандай ағаларымыз бен ер мінезді апкелерімізді мақтан тұтып әрқашан да қолдап отырамын. Бұл сезімді бір-екі ауыз сөзбен жеткізу мүмкін емес . Өз елімнің басы болмасам да, Сайының тасы болып жүргенімнің өзі мен үшін үлкен ғанибет.
Біріншіден,өз ана тілімізді,яғни қазақ тілін білуіміз керек.Қазіргі қазақ жастары көбінесе шетелдіктерге еліктеп бара жатыр. Бұл дақиын мәселелердің бірі. Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев қазақ бір-бірімен қазақша сөйлесуі керек деген болатын.Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев ана тілімізге арнап үлкен тебіреніспен айтқан “Тіл- біздің анамыз өйткені, ол- ұлтымыздың анасы.Қазақ тіліне қамқор жасау менің перзенттік те, президенттік те парызым” деген ұлағатты сөзін айтқан болатын. Біз мейлі дана болайық, ақын болайық ,кім болсақта тіліміз бен елімізден биік емеспіз. Сол себептен тіліміздің алдындағы адамдық борышымызды адал атқарайық!Қадыр Мырза Әлиев айтқандай:
Ана тілің арың бұл,
Ұятың боп тұр бетте.
Өзге тілдің бәрін біл,
Өз тіліңді құрметте,-
Ұятың боп тұр бетте.
Өзге тілдің бәрін біл,
Өз тіліңді құрметте,-
демекші өзге тілдерді де білген жөн .Бірақ өз тіліңді құрметтеуің тиіс.Тілін білмеген түбін білмейді ғой, - депті Ғабит Мүсірепов. Сондықтан тілімізді құрметтейік!
Екіншіден,патриоттық сезім отбасынан басталады.Бірақ қазіргі уақытта ата-аналардың балаларға көп көңіл бөлмеушілігі,уақыты жоқтығы қатты әсер етеді. Менің ойымша, балаларға ата-аналар кішкене болса да уақыт бөлу керек. Әсіресе сабағына қатты көңіл бөлгені дұрыс. Себебі, қазіргі жастар көбінесе агентте,интернетте, Watsap, контактіде айта берсең таусылмайтын осындай әлеуметтік желілерде көп отырады. Сол себептен баланың миы соған дағдыланып кетеді.Егерде балалар сабағын жақсы оқыса өздеріне де жақсы. Өйткені әрбір бала -ертеңгі күннің болашағы. Ертеңгі күннің болашағы-мықты болуға тиіс.Тек қана біліммен ғана шектеліп қалмай сегіз қырлы, бір сырлы болуға тиіс.Мұның бәрі де патриоттық сезіммен тікелей байланысты.
Үшіншіден,өз халқыңның тарихын білу, кешегі қаһармандарын білу,оларды ұлықтау патриоттық сезімнің дамуына көп әсер етеді. Еліміздің барлық орта мектептерінде де,жоғары білім беретін мектептерде де «Қазақстан тарихы» сабағы өтіледі. Кешегі қаһармандардың, елі үшін, жері үшін жан пида еткен батырлардың есімдері ұлықталып жатыр. Бірақ осының өзі жастарға жетіспейтін сияқты. Менің ойымша,жастарды қызықтыру қажет сияқты. Жастарды қалай қызықтыруға болады? Бұл сұрақтың жауабын мен төмендегі кесте түрінде көрсеткім келді.
Төртіншіден,жастарға патриоттық сезім қалыптастыруда әскери мектептің рөлі зор деп ойлаймын.Білім беру ұйымдарында қазіргі заманғы қазақстандық қоғамға , балалар мен жастарға арналған, олардың санасында патриоттық сезімді, өз Отанына деген сүйіспеншілікті оятуға , өз Отанына пайда келтіру ұмтылысын тудыруға әскери мекетептердің рөлі зор.
Бесіншіден, патриоттық сананы қалыптастыратын мекеменің бірі – жоғарғы оқу орындары мен мектеп.Мектеп оқушыларын,студенттерін патриоттық тәрбиеге бейімдейтін мекемелердің бірі- осы.
Мектептерде балаларға не үшін сынып сағатын өтеді дейсіздер? Жай уақыт бөлу үшін бе? Жоқ,ол ертеңгі болашақ ұрпақты тәрбиелеу мақсатында,елін,жерін сүйетін патриоттық азамат қалыптастыру үшін және де осы заманға сай денсаулығы мықты,рухани дүниесі бай азаматтарды тәрбиелеу үшін дұрыс бағыт-бағдар көрсету.Бұл біздің -басты мәселеміз.
Алтыншыдан,тағы да айта кететін жәйт ол-ата бабамыздан мұра ретінде келе жатқан салт-дәстүріміз. Біз оларды сақтай отырып, қадірлеп, қастерлеуіміз қажет.Өзіміздің ұлтымызға кір келтіретін жайттар жасамау керек.
Жетіншіден,балаларды спортқа бейімдеу керек. Келешекте еліміздің даңқын асқақтататын,әнұранымызды шырқататын, қазақ ұлтын әлемге танытатын ұрпақ тәрбиелеу үшін.Қазіргі балалардың жартысының уақыты жоқ. Өйткені уақыт бөлмейді. Спортқа қатты қызыға бермейді . Оларды интернеттен босатып,спортқа еліктірер,спортқа қызықтыратын бір қызықты жоба болса деймін және сол жобаны құрастыру өз ойымда бар. Мені таң қалдыратын жәйт, осы адамдардың жаман әдетке көп бой алдырып, жақсы әдеттерден аулақ жүруі неліктене?
Медицина саласынан да алып қарасаң спорт денсаулыққа өте пайдалы. Спортпен айналысқан адам мықты болады. Ал егерде интернетте отырсаң, көзің нашар көретін болады. Бірақ біздің Қазақстан азаматтары еліміздің намысын қорғап басқа елдерден орын алып келгендері де аз емес.
Ойланып қарасам бұрынғы ата-бабаларымыз патриоттық сезімді неден алған, қалай оятқан? Себебі, олар Жұрт дегенде жұмылып, ел дегенде егіліп өмір сүрген адамдар.Олар Отанын өз жанынан да артық жақсы көрген. Міне,басты себебі осы деп ойлаймын.
Сегізіншіден: Өз Отанын құрметтеу, өз Отанының патриоты болу үшін ең алдымен елінің рәміздерін , ән ұранын жатқа біліп , құрмет тұта білу керек. Қазақстан Республикасының Туы маған ыстық және теңдесі жоқ туым. Тудың көк түсі - ашық көк аспанымыздың, тыныштығын бейнелеп тұрса,ал нұрын, сәулесін шашқан күні және өзі жүйрік, еркіндік сүйгіш, қазақ халқының жан дүниесінің кеңдігін паш ететін, қанатын жайған қыран құс , бар нәрсенің бастауындай,билік,айбындылық белгісін бейнелеп тұр. Қазақтардың, Қазақстанның символы ою-өрнегіміз «Қошқар мүйіз» туды одан сайын әрлендіре, ерекшелендіре түскен тәрізді .1992 жылдың 4 маусымында Қазақстан Республикасының Туы туралы заңға қол қойылғаннан бастап туымыз Ақ Орданың төбесіне мәңгі желбіреп тұратын болды. Егер де, маған басқа елдің тұрғыны, жоқ тіптен президенті келіп, алтынмен апталған, күміспен қапталған туын беріп, осыны мойында, құрметте десе де, мен өзіміздің жақсы бір маөалын, Пәлен жерде алтын бар,өз еліңдей қайда бар деп, ешқашан мойындамас едім. Бөтен жердің гүлінен, Туған жердің тікені артық, - демекші, мен үшін елімнің әрбір тасы, қыбырлаған жәндігі қымбат.
Тұрғыдан Қазақстан Республикасының мемлекеттік елтаңбаның негiзi
— шаңырақ. Ол — елтаңбаның жүрегi. Шаңырақ — мемлекеттiң түп-негiзi — отбасының бейнесi. Шаңырақ — күн шеңберi. Айналған Күн шеңберiнiң қозғалыстағы суретi iспеттi, шаңырақ — киiз үйдiң күмбезi көшпелi түркiлер үшiн үйдiң , ошақтың, отбасының бейнесi.Түндік — таза көк аспанын бейнелейді. Үш-санды айқыш-ұйқыш келген күлдреуіштер қазақтың үш жүздің бірлігі бекемдігін көрсетеді.Шаңырақтан шыққан уықтар күн арайларын, сәулесін еске салады.Бес бұрышты жұлдыз елтаңбаның тәжi iспеттi. Әрбiр адамның жол нұсқайтын жарық жұлдызы бар. Тұлпар — дала дүлдiлi, ер-азаматтың сәйгүлiгi, желдей ескен жүйрiк аты, жеңiске деген жасымас жiгердiң, қажымас қайраттың, мұқалмас қажырдың, тәуелсi здiкке, бостандыққа ұмтылған құлшыныстың бейнесi. Қанатты тұлпар — қазақ поэзиясындағы кең тараған бейне . Ол ұшқыр арманның, самғаған таңғажайып жасампаздық қиялдың, талмас талаптың, асыл мұраттың, жақсылыққа құштарлықтың кейпi. Қанатты тұлпар Уақыт пен Кеңiстiктi бiрiктiредi. Ол өлмес өмi рдiң бейнесi. Бiр шаңырақтың астында тату-тәттi өмiр сүретiн Қазақстан халқының өсiп-өркендеуiн, рухани байлығын, сан сырлы, алуан қырлы бет-бейнесiн паш етедi.Төменде таспа белдігінде ірі әріппен «ҚАЗАҚСТАН» деген жазуы бар.
Жандарбек Мәлібеков және Шотаман Уәлиханов аталарымыз дәл осылай етіп елтаңбамызды салғанда, терең мағынамен, елден ерекше етіп жасады. Мен елімнің патриотымын деп айқайлап айта алам.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны Отанды,Атамекенді,мемлекетті,тарихи оқиғалар мен олардың батырларын мадақтайтын поэзиялық-музыкалық шығарма.Қазақстан республикасының рәміздерінің бірі .Қазақстан Республикасының жаңа әнұраны 2006 жылы қабылданды.1950 жылдардан бері Қазақстанның бейресми әнұраны атанған Шәмші Қалдаяқовтың "Менің Қазақстаным" әні болса, мәтіні аз кем өзгертілді. Мәтін авторы ретінде Н.Назарбаев өз ұсыныстарын енгізді.
2006 жылы 7 қаңтарда халық санасына сіңіп, жүрегіне жылы ұялаған Шәмші Қалдаяқовтың әніне, Жұмекен Нәжімеденовтің сөзіне жазылған "Менің Қазақстаным" әні әнұран болып бекітілді. Ол алғаш рет Елбасын ұлықтау рәсімі кезінде орындалды.
Мен елім үшін не істе десе де, соны істер едім. Кейде патриоттық сезімім арнасынан шығып, асып-тасып кетеді. Әсіресе әлемдік олимпиадаларда жүлделі орындарды алып, еліміздің намысын қорғағанда мен үйде отырып, телеарнадан тамашалап байыз тауып отыра алмаймын. Арыстандай ағаларымыз бен ер мінезді апкелерімізді мақтан тұтып әрқашан да қолдап отырамын. Бұл сезімді бір-екі ауыз сөзбен жеткізу мүмкін емес . Өз елімнің басы болмасам да, Сайының тасы болып жүргенімнің өзі мен үшін үлкен ғанибет.
Мақала ұнаса, бөлісіңіз:
Ұқсас мақалалар:
» Шығарма: 1 Желтоқсан - Тұңғыш президент күні (Менің Елбасым)
» Шығарма: Патриоттық тәрбие-отаншылдық кепілі
» Шығарма: Менің тұңғыш президентім
» Шығарма: 1 Желтоқсан - Тұңғыш президент күні (Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев)
» Шығарма: Қазақстандық патриотизм – еліміздің тұрақты дамуы мен гүлденуінің негізгі
» Шығарма: 1 Желтоқсан - Тұңғыш президент күні (Менің Елбасым)
» Шығарма: Патриоттық тәрбие-отаншылдық кепілі
» Шығарма: Менің тұңғыш президентім
» Шығарма: 1 Желтоқсан - Тұңғыш президент күні (Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев)
» Шығарма: Қазақстандық патриотизм – еліміздің тұрақты дамуы мен гүлденуінің негізгі
Іздеп көріңіз: