Рефераттар

Қобыз атасы, композитор, жыршы, ақын, музыкант, бақсылардың қамқоршысы. "Қорқыт ата кітабы" әдеби ескерткіштерінен ІХ-Х ғасырларда билік құрған оғыз тайпасынан шыққандығын білуге болады. Оны Ш.Ш.Уәлиханов қазақтың алғашқы шаманы, алғашқы ақыны деп атайды. Қорқыт жайындағы аңыз әңгімелер Ә.Науаи арқылы белгілі болып, түркі халықтары, әсіресе қазақтар арасында кең тарады.
Аңыздарда Қорқыт Қырмаш пен "жарық жүзді сұлудан" туылған делінеді. Оның есімінің өзінде магиялық мән бар. Уәлихановтық-потаниндік түсіндірме "қорқыт" сөзі — адамзат тұрмысының жағдайын көрсететін "қорқыту" сөзінен шыққан деп түсіндіреді. Өлімнен қорқу мен одан қашу — шаман халық аңыздарының жемісі.
Аңыздарда Қорқыт қобыз жасаған. Ол қобыздың музыкалық дыбысталуынан үшкіру, ауа, сиқыр өткізген.
Қорқыттың пайымдауынша, адамдар адамилық қасиеттерін сақтап қалу керек. Адам үшін ең қауіптісі — адамилықты жоғалту. "Қонақ келмес үйдің қирағаны жақсы, жылқы жемес шөртің шықпағаны жақсы, адам ішпес ащы судың ағысты жылғаларды кумағаны жақсы, атаның атын былғайтын ақылсыз ұлдың тумағаны жақсы". "Адам қанша қажетсінгенмен, ол өз үлесінен артық жей алмайды". Сол аңыздарда Қорқыт жер-жаһанды кезіп, "басқа елден әркімге өз елінде жақсы" деген ой түйіндегенін байқауға болады. Оның айнымас досы сиқырлы Желмаясы болды.
"Қорқыт ата кітабы" — кейіннен түркі халқының құрамына қосылған оғыз тайпасының эпикалық жазба ескерткіші, Кітап оғыздардың өмірі жайында баяндайды. Оғыз — қыпшақ тайпаларына ортақ тілде жазылған. Кітаптың араб әрпімен жазылған екі нұсқасы саққалған (Дрезден, Ватикан). Әр жырдың өзіндік сюжеті бар. Олардың әрбіріңде көріпкел, тайпа көсемі, ақылгөй Қорқыт ата бейнесі берілген. Әрбір жырдың соңы Қорқыт атаны мақтаумен аяқталады. Кітап ақыл-өсиет, мақал-мәтел, нақыл, шешеңцік сөздерге толы. ....

Жалпы жұқпалы аурулардың қоздырғышы- микроптардан табылуы Голландия ғалымы Левингуктың үлкейтіп көрсететін шыны линзасының жарыққа шығыуымен байланысты. Тұнғыш қарапайым микроскопты құрастырған және бірінші болып құжынаған микроптарды көрген де осы Анатолий Левинчук еді. Алғашқы микроскоп жарыққа шыққанан кейін бірқатар жұқпалы аурулардың қоздырғыштары табылды, сонымен қатар олардың емдеу жолын іздестіру мүмкіндігі де туды.
Дегенмен, жұқпалы аурулардың ішіндегі туберкулез қоздырғышын табу онай болмады. Көп жылдар бойы іздену барысында неміс ғалымы Роберт Кох 1882 жылы туберкулездің қоздырғышын тауып, қауіпті әрі жұқпалы ауларға қарсы нақтылы күрес жүргізу ісіне баға жетпес үлес қосты. Бірнеше есе үлкейтіп микроскоппен қарағанда туберкулез микробы сәл ғана иілген таяқша сияқты болып көрінеді. Бұл аурудың қоздырғышын алғашқы кезде “ кох таяқшасы” немесе “туберкулез” таяқшасы деп атап келгенімен соңғы уақытта мұны туберкулез деп атайтын болды.
Туберкулездің микробактериялары өте жұқпалы, уландырғыш әрі зәрлі келеді. Оның үстіне Олар өте өсім тал әрі төзімді , қандай суыққа да бой бермей бірнеше ай өмір сүре алады. Олардын тіршілік қабілеті топырақта бір-екі жыл, ал судын өзінде бірнеше айға созылады. Дымқыл, лас жерлерде тез өсіп-өнеді Микробактериялар қақырықта 2-3 айға дейін, шаң тозанда 4 айға дейін сақталады. Егер ылғалды, қаранғы жерлерге түссе 9-12 айға дейін өлмейді. ....

Біздің еліміздің болашағы –оның интелектуалды қоры, ғылым және инновация жетістіктерінде. Бұл сөздер Президент Н.Ә.Назарбаевтың халыққа арналған жолдауында айтылған болатын. Қазіргі таңда өкілеттілік пен ресурстарды тиімді пайдаланып, жоғарғы сапалы және ең соңғы ғылым жетістіктеріне сай техника мен технологияларды қолдана отырып экономиканы көркейтіп, халық өмірін жақсартуға қабілетті - шағын инновациялық кәсіпорындар болып табылады. Сондықтанда, ғылымға , ғылыми-техникалық және инновациялық саясатқа ерекше көңіл бөлінуі тиіс.
Инновация(жаңартпалар) дегеніміз - тауар мен қызметтердегі, технология мен өндіріс факторларындағы қандай болмасын өзгерістер, жаңа өнімдер.
Көптеген экономикалық,әлеуметтік және саяси мәселелерді шешуге қабілетті болғандықтан шағын инновациялық кәсіпкерліктің экономикадағы маңыздылығы зор. Себебі, өнімнің жаңа сапасы мен түрлеріне жаңашылдық енгізу арқылы инновациялық кәсіпорындар өз бәсекелестеріне қарағанда іскер топтың біріне айналып, екпінді оқшауланады.
Нарықтық экономикада өз алдына жүйелі түрде қызмет ететін шағын инновациялық кәсіпкерлік экономиканың даму қарқынын жоғарғы деңгейге жеткізері анық
Өткен ғасырдың соңғы он жылдығында Қазақстан ғылыми-техникалық потенциалы қиындықтар мен қақтығысын түбірімен өзгеріске ұшырады. Тек 1999 жылдан бастап қана ғылым жетістіктері мен инновацияларды игеру, ғылыми- өзгеріс тізбегін дамыту маңыздылығын мойындай бастадық. Нарықтық экономика тұсында ғылыми жаңалықтарды инновациялық компаниялар игеріп өндіріске енгізіп отыр. Бұл сатыда шағын инновациялық кәсіпкерлік айтарлықтай үлес қосады.
Шағын кәссіпкерлік кез келген мемлекет экономикасының негізгі саласының бірі. Шағын және орта кәсіпкерлікке кез келген нарықтық экономикасы дамыған елдерде 10 кәсіпорынның 9-ы кіріп отырады. Егер Европа елдерінде әр мың тұрғынға шаққанда 45-50 шағын кәсіпорын болса, онда АҚШ-та ол көрсеткіш 75 кәсіпорын шамасында, ал Қазақстанда не бары 7-8 кәсіпорын ғана құрайды екен. ....

Екінші дүниежүзілік соғыс аяқталғаннан кейінгі экономикасы көтерілді. Экономиканы қалпына келтіру қажеттілігі капитал қорының көп бөлігін өнеркәсіпке жіберуді қажет етті. Бұл елдің өнеркәсіптік даму ырғағын жеделдетті. 1948 жылы Франция өнеркәсібінің саны соғысқа дейінгі деңгейден өтті. Ауыл шаруашылығы бұл деңгейден 1950 жылы өтті.
1950 жылы әлеуметтік жанжалдар өрши түсті. Жұмысшы қозғалыстары бірқатар мақсаттарын орындады. Ұжымдық келісім туралы заң қабылда-нып, еңбек ақы көбейтілді, кепілденген еңбекақы минимумы енгізілді. Шаруа-лар салық мөлшерін төмендетуді талап еткен болатын. 60 жылдары Франция жаппай қару шығаруды бастады, өздерінің ядролық- зымырандық бригадасын құрды.
1960 жылы жаңғырту ісінің үлкен жобалары болды.Нәтижесінде Франция жылдам ұшатын "Конкорд" аэробусын, "Ариан" зымыранын, жүйрік пойыздар жасауға кірісті. Сондай- ақ АҚШ пен Жапония деңгейінде ұшақ, ғарыштық және электронды есептеу техникалары, байланыс құралдары өнді-рісін дамытты. Францияда бұрынығы аз жерлі шаруашылықтардан тауарлы фермерлік өндірістер құрылды, кооперативтер қозғалысы күшейді, мемлекет тарапынан ауыл шаруашылығына біршама көмек көрсетілді.
Ішкі жағдайы жақсы болмағандықтан, мемлекеттік шектеу бизнес пен еңбек қатынасына қысым жасады. Әлеуметтік салада құнсыздану, артта қалушылық байқалды.
1970 жылдары Франция Англияның жалпы нарыққа кіруіне ризалық білдірді. Әлеуметтік- экономикалық стратегия неолиберализмге, "нарықты қатынасты қалпына келтіруге" көшті.
1974-1981 ж.ж. дүниежүзілік экономикалық және құрылымдық дағдарыс басталды, ғылыми- техникалық революцияның жаңа кезеңі дамыды, халық аралық бәсекелестік және жаңа әлеуметтілік мәселелер шиеленісе бастады.1920 жылдары ең аз еңбек ақыны көбейту әрекеті жүргізілді, сайлау құқығы 20 жастан 18 жасқа төмендетілді.
80 жылдары еңбекпен қамтамасыз ету артты,төлемдік қабілетке сәйкес жалақының ең аз мөлшерін арттыру.
Қазіргі кезде Франция ең күшті дамыған елдердің қатарында.Жылдық ішкі өнім өндірудің көлемі жағынан дүние жүзі бойынша 4- ші орында.Жан- жақты дамыған көп салалы ауыл шаруашылығы халықтың 10%-ын жұмыспен қамта-масыз етуде. Еуропа аумағында бидай, ет, сүт, май, ірімшік өндірушілердің ал-дыңғы сапында келеді.Ұшақтар мен зымырандар жасау бағытында 1- ші орын-ға шыққан. Автомобиль жасау жөнінен 3- ші орында.
1981 жылы Франция Американың орта қашықтағы ядролық зымырандарын Батыс Еуропаға орналастыруына қолдау көрсетті.Францияның Батыс Еуропа елдерімен экономикалық қоғамдастық шеңберінде жүргізілді.Франция Қазақстан Республикасымен жақсы қарым- қатынас орнатқан....

Эмбриология (грекше embryon-ұрық,logos-ілім) -ұрықтың даму заңдылықтарын зерттейтін ғылым,Сүтқоректілер мен адамның эмбриональдық дамуын зерттеу, бұлардағы жалпы ұқсастықтарды байқауға,сонымен қатар адам ұрығының даму ерекшеліктерін анықтауға жол ашады.Ұрықтану,бөлшектену,имплантация,гаструляция процестерін,сондай-ақ планцентаның,ұрықтың тыс мүшелердің және ұрықтың ішкі мүшелерінің даму ерекшеліктерін білудің медицинада маңызы зор.Бұл жүктіліктің барысы мен ұрықтың дамуымен қатар жүретін биологиялық құбылыстардың бүкіл циклдерін ұғынуға және баға беруге мүмкіндік туғызады.Акушерлік және гинекология саласында жүкті әйелдерді тиімді бақылау,оларды босандыру,көптеген емдеу және профилактикалық шараларды жүзеге асыру эмбриологиядан терең білім ала алмаса,мүмкін емес.Эмбриология – биология ғылымының бір саласы.Баласын ішінен тірідей туатындарды ұрықтану кезеңінен бастап туу мерзіміне дейін,а жұмыртқадағы ұрықтың дамып,жарып шығуына дейінгі мезгілді зертейтін ғылым.Ұрықтың дамуын – эмбриогенез дейді.Ол онтогенездің алғашқы кезеңі.Жалпы эмбриология жануарлардың жалпы даму негіздерінің сатыларын зерттесе,ал жеке эмбриология – жануарлардың жеке түрлерінің дамуын зерттейді.Жеке эмбриологияның негізгі бөлігінің бірі- адам эмбриалогиясы.Жаңа организм үнемі жетілген өзіне ұксас жаннан паида болады,яғни сол түрге тән алдынғы ұрпақты ата-анадан дамиды.Жоғарғы типті жануарлар жыныстық жолмен көбейеді,олардың жыныс жасушалары жоғары дамыған.Ұрықтану процесінен соң зигота күрделі даму процессінен өтеді,бір жасушалы ұрық көп жасушалы ұрыққа айналады.
Медициналық эмбриология адам ұрығының даму заңдылыктарын зертеиді.Гисталогиялық эмбриология бөлімінде тіндердің дамуы мен шығутегіне,ана-плацента-ұрық жүиесінің метобалистік және функциональдық ерекшеліктеріне баса назар аударылған ,себебі қалыпты жағдайдан ауытқу себептерін анықтауға мүмкіндік береді және медицина практикасында маңызды рол атқарады.
Адам эмбриологиясын білу барлық дәрігерлерге,әсіресе акушерлік салада істейтіндерге аса қажет.Себебі бүл ана-ұрық жүйесі бұзылғанда диагноз қоюға,туа біткен кемтарлық пен балалардын туғаннан кейін ауру себептерін анықтауға мүмкіндік береді.
Қазіргі кезде адам эмбралогиясы жөніндегі білім- бедеулікті жою, «пробиркалық» балалардың туу себептерін анықтау және фетальдық мүшелерді трансплантациялау,ұрықтандырмайтын құралдар жасау және оны қолдану үшін пайдаланылады. Атап айтқанда,аналық жасушаларды егу, экстракорпоральдық ұрықтандыру және ұрықты жатырға қондыру проблемалары өзекті мәселелер болып отыр.....

ХХ ғасырдың 20 - жылдарында мемлекеттер арасында өткізу нарықтары үшін күрес, және Таяу Шығыстағы шикізат көзі үшін күрес басталды. Англия дипломатиясының мақсаты - Таяу Шығыс территорияларын бақылау және француздардың әсерінен босату болды. Англия француздарды Сириядан шығаруға тырысты. Сондай-ақ, Франция арабтардың Англияға қарсы болуын қолдап отырды. Оларды қолпаштап отырған болатын. Иракта өз мандатын сақтап қалу мақсатында Англия ағылшын - ирак келісіміне қол қойылуына қол жеткізіліп, 1924 жылы қабылданды. Келісім Англияның Орта Шығыстағы орталық ауданында үстемдігін берді. Ал Ирак Үндістанға, Мосул мұнайына және Мысырға өтер жолды жауып тұрды. 1922 жылы - ақ Англия Мысырдын тәуелсіздігін ресми түрде мойындады. Ал Суданда Египет - Судан мемлекетін құруды талап ететін шиеленіс болғанда, Лондонда Макдональд пеп Мысыр үкіметінің басшысы Загул-Паша арасында келіссөздер өткізіле бастады.

Мысырдың ағылшын әскерлерін өз территориясынан шығаруды талап етуі; ағылшын кеңесшілерінің төмендетілуі, Мысырдың сыртқы саясатындағы еркіндікті, Мысырдың Суданға құқығын мойындауды талап етулері толығымен ескерілмеді. 1924 жылы 6 қарашада Булупд үкіметіне Чемберленнің келуі ағылшын - мысыр қарым-қатынастармен мүлдем бұзып жіберді. Бұл кезде 1925 жылы Мароккода Риф облысында жаңа толқулар болды. Оның қатысушылары Риф мемлекетін өз еркімен құрды. Испандықтарға қарсы Риф тайпаларының соғысы ұзаққа созылып, экономикалық саяси дағдарысқа әкелді. Испания диктаторы Пимо де Ривьера Франциядан көмек сұрады. Мароккоға жіберілген француз әскері 1926 жылы көтерілісті басты. Ағылшын дипломатиясы Францияның ішкі істеріне араласпады. Әскери қимылдардың Танжерге ауыспағандығынан қорықты. Сол себепті ол Франциямен Мысыр және Таяу Шығыс мәселелерін шешуге асықты. Одан кейін Англия Рим мемлекетін отарлауға көмектесті. Бірақ Риф мемлекеті Испания астында қалды. Рифтермен бір уақытта Франция Сирия друздармен соғыс жүргізуге мәжбүр болды. Көп өтпей -ақ друздардың көтерілісі кең етек алып, бүкіл мемлекетке жайылып екі жылдай уақытқа 1927 жылдың күзіне дейін созылды. Англия Сириядағы соғысты Шығыста өз мәселелерін шешу үшін пайдаланды. 1924 жылы Ұлттар Лигасының отырысында Англия өкілі Эмери Ирак парламенті атынан Ирак үстіндегі мандатты ұзарту талабымен шықты. Келесі жылы Ұлттар Лигасы одағы Туркияның қарсылығына қарамастан Иракқа

Мусоль ауданын берді. 1927 жылы Ұлыбритания мен Ирак арасындағы келісім барысында,Иракты тәуелсіз мемлекет етіп мойындады.....

Мектеп жасына дейінгі баланың іс-әрекетінің негізгі түрлері. Айтылып өтілгендей, мектепке дейінгі шақта жетекші іс-әрекет ойын_ болып есептеледі. Оның жетекші іс-әрекет болуы, қазіргі " баланың өзінің көп уақытын ойынмеи алданып, үлкендердің еңбек әрекетіне аз немесе мүлдем араласпауына байланысты емес. Ойын баланың психикасында сапалы өзгерістер туғызады: онда мектеп жетекші болатын оқу әрекетінің негіздері қаланады. Балалардың ересек адамдармен бірлесіп өмір сүруге ұмтылуы бірлескен еңбек негізінде қанағаттандырыла алмайды. Бұл қажеттілігін балалар ойын үстінде қанағаттандыра бастайды, ойын арқылы өздеріне ересектер ролін алып, еңбектік өмірді ғана емес, сол сияқты әлеуметтік қарым-қатынасты да нақтылап көрсетеді. Ьаланың қоғамдағы осындай ерекше орны оның үлкендер өміріне араласуының айрықша түрі болып саналатын рольдік ойынның пайда болуының негізіне айналады. Ойын үстінде сәбиге адамдар арасында болатын объективті қарым-қатынастар тұңғыш рет ашылып, ол әрбір іс-әрекетке араласу адамнан белгілі міндеттерді орындауды талап ететінін және бірсыпыра праволар беретінін біледі. ....

Таңғыт Еңсеұлы (1879, Қытай, Тарбағатай аймағы, Дөрбілжін ауд. - 1952, сонда) - қоғам қайраткері, рубасы. Әкесі Еңсе үкірдай қажыға барарда Т-ты өз орнына найман елінің жұмық руына үкірдай етіп қойып кеткен. Ол осы орын- да 1897 жылдан 1936 жыл- га дейін болды. Т. өзінің әділдігімен, парасаттылығымен ел көңілінен шығып отырған. Халықтың оқу-білімін жетілдіру жағына баса назар аударды. Азамат соғысы жылдары .....

Табын ісі - ауыл шаруашылығын жаппай ұжымдастыру мен 1931-33 жылы ашаршылық кезінде бүрынғы Адай округіне қарасты Табына уд-нда (қазіргі Ақтөбе облысы Байғанин ауданы) кеңес өкіметінің саясатына қарсы көтеріліске шыққан шаруаларды жауапқа тарту. Табын ауданындағы көтеріліс Адай округінде 1930-31 жылы әртүрлі үзіліспен жалғасқан шаруалар көтерілісінің құрамдас бөлігі .....

Ферғана көтерілісі - 1875 жылғы жазда Ферғана өңірінде Ресейдің отаршылдық саясатына қарсы бағытталған халық қозғалысы. Оған Қоқан хандығының соңғы билеушісі Полат хан басшылық етті. Ол көтеріліске бүкіл Түркістан өлкесі халқын тарту мақсатында өзінің сенімді өкілдері арқылы қауырт үгіт-насихат жұмыстарын жүргізді. Нәтижесінде Ферғана .....