Қазақша өлең: Ақылбек Шаяхмет (Парыз)

Бозбала да, көп көрген қария да
Келтіргенмен тілдерін кәлимаға,
Қайық-сынды толқында қалтылдаған
Өмір деген телегей дарияда.

Жаратушы қолдаса, дем берер деп,
Тіршіліктің қисығы жөнделер деп,
Неше мәрте күн сайын құлшылық қып,
Жайнамазға жығылған пенделер көп.

Өсек-аяң айтқанды сөкет көріп,
Нәпсі деген дұшпанға төтеп беріп,
Мұсылмандар аз емес ұмыт қылмай,
Әр жыл сайын тұратын зекет беріп.

Ауыз ашса ұсынып адал асын,
Ұстағандар аз емес оразасын.
«Қабыл болсын ниетің, иншалла!» – деп,
Іштің дертін әуелі тазаласын.

Барғандар бар қажыға қажып-талып,
Қатарынан, әрине, озыпты анық.
Кейбіреуі демеуші қаржысымен
Барғандығы жатады анықталып.

Өткізсе де өмірін шүкірлікте,
Әр сөйлемге қойса да үтір, нүкте,
Парызымды түп-түгел орындадым
Деген пенде ұрынар күпірлікке.

Мұсылманның артқанда мәртебесі,
Игіліктің болмайды ерте-кеші.
Бес парызбен құтылдым деп ойлама,
Одан кейін қалады отыз бесі.

Бола бермес үнемі ойыңдағы,
Еңбек етпей болмайды дайын бағы.
Күні-түні құлшылық қылсаң-дағы,
Таусылмайды парызың мойындағы.

Ойың болса жұмақты көрем деген,
Еш қылығың қалмайды еленбеген.
Қайыр жаса, білім ал, жақсылық қыл,
Қызмет қыл еліңе төбеңменен.

Сақтай білсең жүректің тазалығын,
Баптай білсең дәстүрін қазағыңның,
Әміріне Алланың мойынсұнсаң,
Өкінбейсің жеткенде қаза күнің.



Сөз бастап қадірлі деп, құрметті деп,
Әйтеуір, жаратады дүрмекті көп.
Кісіні өлгеннен соң сөз қылады
«Өмірге текке келіп, құр кетті» – деп.

Жалғанға тыр жалаңаш келген кісі –
Өткінші тіршіліктің бір белгісі.
Ешкімнен атақ, құрмет дәметпейді
Көрге де жаяу жүріп кірген кісі.

Құрметті дәметеді тасып-толған,
Айнадан өзін көріп, ғашық болған.
Білмейді ол бар екенін қияметтің
Алдында ақиретте тосып тұрған.

Қаншама кенелсе де ас пен баққа,
Пайда не қараспаса басқа жоққа.
Ендеше қызмет қыл жан аямай,
Еліңе пайдаң тисін, босқа жатпа!



Төрт саусағым жұмылды,
Бас бармағым қайқайды.
Біреулер бас шұлғиды,
Біреулер бас шайқайды.

Қиналсаң да елеме
Күн қабағын түнерген.
Толғанбай ой келе ме?
Ойды босат шідерден.

Өткен іске өкінген
Тәубаменен тазарған.
Ішті сақта түтіннен,
Сыртты сақта тозаңнан.

Дүние жисаң адалдан,
Аулақ жүрсең арамнан,
Бойды сақта күнәдан,
Көзді сақта харамнан.

Түскен кезде ортаға,
Жанасқанда кіл епті.
Шаң қонбасын қолқаға,
Кір шалмасын жүректі.



Кетті бәрі...
Батырлар да өр кеуде,
Отырған да өмір-бақи кіл төрде.
Қайда барсаң, көрі дайын Қорқыттың,
Өтті бәрі...
Тығылса да бункерге.

Тақта отырып көрсетсе де айбынын,
Сайранменен өткізсе де ай, күнін,
Өздерімен алып бірге кеткен жоқ
Бұл фәниде жинап алған байлығын.

Жақсылардың ісі қалды артында,
Ақындардың сөзі қалды халқына.
Ісің, сөзің жаққан болса еліңе,
Бәлкім, түбі кешірілер бар күнә.



Мекен қып биік көкті
Тұрған бұлт иіп кетті.
Алланың жиған нұрын
Алқапқа құйып кетті.

Болғандай ел тілегі,
Жүректер елжіреді.
Қонған су жапыраққа
Не деген мөлдір еді?!

Тамшылар жерге сіңген,
Көлді де тербетуде.
Шабақтай асыр салып
Ойнайды су бетінде.

Жұтамын таза ауасын,
Тәнімді тазаласын.
Жаратқан!
Мұсылманның
Қабыл қыл оразасын!



Жүргендер шөніктей боп талыстай боп,
Жүргендер күшіктей боп барыстай боп,
Алса да тағдыр желі қатты соқса,
Қалмай ма морт сынатын қамыстай боп.

Қаншама сақтасаң да мал-жаныңды,
Фәниден тапқан сонда олжаң, кәні?!
Жеткізбей, ұстай алмай қор боласың,
Алыстан көріп тұрып арманыңды.

Жаятын жапырағын жас шағыңдай,
Дәуренің кетеді өтіп қас қағымда-ай.
Өзіңді өзің байла ой-қазыққа,
Қызығын тіршіліктің босқа қумай.