Өлең: Байжігітті әйелінің жоқтауы (Қазақ ауыз әдебиеті)

Асығыс айтып саспайын.
Бұлаңдап жүрген бұлғыным,
Қысқа болды-ау өмірің,
Аяққа құйған астайын.
Құдай қосқан қосағың,
Зарлап қалды жастайын.
Бес атаның баласы,
Мына бір сөзге қарашы,
Сенген жақсың кеткен соң,
Кімге сеніп жүрсіңдер?
Алыстап бара жатыр ғой
Ағайынның арасы.
Артықша туған арыстаным,
Мақшарда біткей жарасы.
Әуедегі жұлдызым,
Су ішінде құндызым!
Ай қасында шолпаным,
Хан қасында сұлтаным!
Суытып қойған тұлпарым,
Тұғырдағы сұңқарым!
Ақ бөкендей ер далым,
Көзіне киген жырғалым!
Төрге шықса төбедей,
Төбеге шықса төредей!
Сарғая кеп шақырсам,
Келер ме екен қормалым?!
Тарбағатай, Алатау
Асуындай бел ме еді?
Көз жеткісіз дариядай,
Айдыны терең мол еді.
Садаққа салған саржа оқ,
Жебесіндей ер еді.
Садаққа салған саржа сым,
Тартпай да шаппай бүлінді.
Жаумай да шашпай, жарандар,
Басыма тұман ілінді.
Бір мен емес жылаған,
Қадірің жұртқа білінді.
Бес байыстың баласы,
Тағы мына сөзге қарашы:
Қос қалқаң қалды артыңда—
Көзінің ағы мен қарасы.
Нағашың сенің Шаянбай,
Қайын атаң аты Баянбай.
Бес атаның қамқоры,
Өзің сапар шеккен соң,
Жұртына тықыр таянды-ай.
Аңырап қалды артыңда,
Таңдап алған зайыбың.
Байжігіттің ішінде,
Баянбай еді қайының.
Алтыннан ер боятып,
Жібектен таққан айылын.
Жылаудан жұртым пайда жоқ,
Артының берсін қайырын.
Бас, бас өлім, бас өлім,
Бәрін де алған осы өлім.
Арғын, найман жиылса,
Суырыла шыққан көсемім.
Жыладың деп сөкпеңдер,
Қанеки, менің еселім?!