Өлең: Ілияс Жансүгіров (Игілік)

Самал жел, шалғын, жапырақ, балаусалы,
Ұшқан құс, жайылған мал, таудағы аңы.
Жапырлап қатар қонған халық пормы,
Ыңыранып жатқан мезгіл жайлаудағы.
Жайылған үйездемей қой мен қозы,
Жусаған құлын мен тай байлаудағы.
Таутеке, қоян, киік, қоймен бірге,
Қойшылар «қорықтық» қылған тау - таудағы.
Құс жырлап, су сылдырлап, күн шуақтап,
Қысырақ жусап тұрған салмаудағы.
Серуендеп бүлдіргенге қыз - келіншек,
Ындыны - бір - бірінен қалмау дағы.
Алыстан мұны күтіп жүрген де бар,
Діңкілдеп бұлақ өрлеп жарлаудағы.
Лүпілдеп жылы жүрек, буын босап,
Алақтап екі көзі барлаудағы.
Баладан қасындағы қыз жиіркеніп,
«Құбыжық бар, сен барма!» - деп алдаудағы.

II
Ығысып төмен таман қыз келмегі,
Бір соғып жылы жүрек «із» бермегі.
Құмартып, күйіп - жанып, ысып - суып,
Лебіне махаббаттың қыз да ермегі.
Қарызы сүйісудің бұл емес пе
Жан үзіліп бірін - бірі ізденбегі.
Көңілге кірген жерден қанат бітіп,
Тықыршып тұрмай үміт жөнделмеді.
Лекілдеп тамыр біткен күйіп - жанып,
Қолында елжірестің енді өлмегім.
Маңайдың тауы, тасы, табиғаты
Жым - жырт қосылғанын көргендегі.
Өткен күн, келер өмір, басқалармен,
Ажал да ұмытылды өлгендегі.
Айқасқан ақ білектер жарасып тұр.
Балықтай тасты судан өргендегі.
Қабақты қағып - күліп, езу тартып,
Елжіреп шыны бір күш жеңгендегі.
Екеуін егерлікпен ел айырса,
Ажалдай жан мен тәнді бөлгендегі.
Әділ ме тағдырдың да бұл мінезі,
Екеуін екі айырып көмгендегі.
Таңдаған, тапқан сүйіс тазалықпен
Жаратқан бір игілік пендеңдегі.

III
Қыр мұрын, қыпша белді, қиған қасы,
Ақ маңдай, қас бітісі қып - қиғашы.
Ақ жүзі, оймақ аузы, күлім көзі,
Білектей қап - қара боп өрген шашы.
Ақ иек, кірсіз тісі, кірпіктері,
Екі елі мөлдір көздің екі арасы.
Екі ұрты, екі жағы алмадай боп,
Бітімі бейне гүлді алма ағашы.
Ақ саусақ, әжімі жоқ, буыны жоқ,
Жылтырап тырнақтары тап - тазасы.
Тік иық, жазық жауырын, аққу мойын,
Толқытып, қос құлақты әм сырғасы.
Қайрақтай төсі жайдақ, шынтағы етті:
Жазылып бейне мамық қабырғасы,
Тар мықын, орта бойлы, түзу аяқ,
Бұралып тал шыбықтай белдің ашы,
Қолданып әдеп, үлгі жанды ерітіп,
Ақыл сөз, ақырын күлкі шын мирасы.
Жабдығын жақсы өмірдің жете біліп
Құрбысын құрметтеуде бар ынтасы.
Жетсе де бұған қолы, жетпесе де,
Әркімнің осыларда бар ынтасы