Қазақша мақал - мәтел: Өсек
Түймедейді түйедей етеді.
Аузы ыңғайсыз жерден тесілген.
Аш құлақтан тыныш құлақ.
Тыйылмаған ауызда пәле бар.
Қатты жүрсең «қазық аяқ» дер,
Ақырын жүрсең «маймақ аяқ» дер
Ақырын жүрсең «маймақ аяқ» дер
Сенімен қосыла жамандасқан
Сені сыртыңнан да жамандайды.
Сені сыртыңнан да жамандайды.
Көлгірге сенбе, былжырға ерме.
Қаңқу сөздің қоспасы көп.
Асыға айтсаң да, асыра айтпа.
Өз аузына өзі ие бола алмаған: астындағы түйесінен айырылар, жетегіндегі биесінен айырылар.
Ауызына сөз тұрмастың,
Бір жерде өзі тұрмас.
Бір жерде өзі тұрмас.
Жел тұрмаса, шөптің басы қимылдамайды.
Мақтаған жеткізер, шаққан өлтірер.
Ат аяғынан, адам құлағынан семірер.
Өз басындағы отты көрмей,
Біреудің басындағы шоқты көрер.
Біреудің басындағы шоқты көрер.
Бүйректен сирақ шығарады.
Өзінің боғын көрмей,
Біреудің шоғын көреді.
Біреудің шоғын көреді.
Шабына түртіп, шамына тиеді.
От алып, ораққа түскен.
Оттан алып, суға салады.
Күншіл - күнәмшіл.
Күншілдің күні күйбеңмен өтер.
Ішіне шынашақ айналмайды.
Күншілге өлімнен өзге ем жоқ.
Күншілдің күнін итке берсін.
Аяғы жаман төрді былғар,
Аузы жаман елді былғар.
Аузы жаман елді былғар.
Аузына әлі жетпегеннің,
Қолында масқарасы бар.
Қолында масқарасы бар.
Аузына ақ ит кіріп, қара ит шығады.
Өсектің өртінен дерті жаман.
Өсекшінің тілі қышып тұрады.
Ішек, қарын ет болмайды,
Өсекшіде бет болмайды.
Өсекшіде бет болмайды.
Итке төсек не керек,
Естіге өсек не керек?
Естіге өсек не керек?
Жаптым жала, жақтым күйе.
Жамандауға шебер болғанша,
Мамандауға шебер бол.
Мамандауға шебер бол.
Тілін тісіне жаниды.
Әзілде кек жоқ, өсекте шек жоқ.
Өгіз оғы, бұзау боғы.
Өсектің уыты уақытында.
Тырнақ астынан кір іздеген.
Ішің күйсе, тұз жала.
Сиыр сушыл,
Пасық адам күншіл.
Пасық адам күншіл.
Бақсы бақсыны,
Жақсы жақсыны көре алмайды.
Жақсы жақсыны көре алмайды.
Сынаманың сұлу сөзі,
Су түбіне кетірер.
Қыздырманың қызыл тілі,
Сүйгеніңнен кетірер.
Су түбіне кетірер.
Қыздырманың қызыл тілі,
Сүйгеніңнен кетірер.
Сөз бергеннің сөзіне ерсең,
Басыңа бейнет болады.
Басыңа бейнет болады.
Бөз бергеннің бөзін алсаң,
Үстіңе көйлек болады.
Үстіңе көйлек болады.
Өсекшінің аузын бассаң,
Арты жыбырлайды.
Арты жыбырлайды.
Өз отына қан құйған,
Кісі отына май құйған.
Кісі отына май құйған.
Жол қуған қазынаға жолығады,
Сөз қуған пәлеге жолығады.
Сөз қуған пәлеге жолығады.
Игілік істі өсек бұзады.
Өсек сөз өгізді де өлтіреді.
Өсекке керең бол,
Ойға терең бол.
Ойға терең бол.
Дауасы жоқ ауызға,
Сылдыраған сөз бітеді.
Сылдыраған сөз бітеді.
Күлін шашып, күмәнін ашады.
Желбегейге жел үйір.
Бұралқы сөз — бұтыма.
Оңбаған — өсекшіл.
Күншіл адам күні бойы ренжиді.
Күншіл күнде күңіренеді.
Арадағы бозбайтал (өсекші): андағыны мұнда айтар, мұндағыны анда айтар.
Озбыр олжа үшін өледі,
Күншіл күндеумен өледі.
Күншіл күндеумен өледі.
Күншілдің күні қараң.
Тіл сырласар,
Өсек сыбырласар.
Өсек сыбырласар.
Мақала ұнаса, бөлісіңіз:
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Іздеп көріңіз: