Мақал - мәтел: Жұрт, қауым, халық, әлеумет, жамағат, халайық, ел
Жігіттің жақсылығын
Жұрты білер.
Жұрты білер.
Қарты бардың жұрты бар,
Кемпірі бардың құрты бар.
Кемпірі бардың құрты бар.
Көшермен болса жұрт жаман,
Кетермен болса қыз жаман.
Кетермен болса қыз жаман.
Күйінбеген жұрт күйдірген кезінде,
Құтқарады өзгені де, өзін де.
Құтқарады өзгені де, өзін де.
Ауыл болсаң - қауым бол.
Ат алсаң, ауылыңменен ақылдас,
Қатын алсаң, қауымыңменен ақылдас.
Қатын алсаң, қауымыңменен ақылдас.
Ауыл болсаң, қауым бол,
Көрші болсаң, тату бол.
Көрші болсаң, тату бол.
Жұтаған ел — жұртын мақтайды,
Ашыққан ел — құртын мақтайды.
Ашыққан ел — құртын мақтайды.
Ынтымақ қосып ел болып
Жұрт жасаған тірлікті айт!
Жұрт жасаған тірлікті айт!
Ел батылын жасқамайды,
Момынын жұртқа тастамайды.
Момынын жұртқа тастамайды.
Жұртты жеген жарымас.
Жібек мінезді жігіт
Жұртқа жағады.
Жылан мінезді жігіт
Жұртта қалады.
Жұртқа жағады.
Жылан мінезді жігіт
Жұртта қалады.
Жұрт көргендей қалаң болсын,
Жұт білгендей балаң болсын.
Жұт білгендей балаң болсын.
Жігіттің үш жұрты бар:
Бірінші — өз жұрты,
Екінші — нағашы жұрты,
Үшінші — қайын жұрты.
Бірінші — өз жұрты,
Екінші — нағашы жұрты,
Үшінші — қайын жұрты.
Жұртпен жүрген жүдемес.
Ел-жұртыңның қадірін
Іс түскенде білерсің
Сары тонның қадірін
Қыс түскенде білерсің.
Іс түскенде білерсің
Сары тонның қадірін
Қыс түскенде білерсің.
Жұртқа қолыңды жайғанша,
Жұрттан жұрқа терген артық.
Жұрттан жұрқа терген артық.
Жарамды жігіт
Жұртына олжа салар.
Жарамсыз жігіт
Жұртына қауға салар.
Жұртына олжа салар.
Жарамсыз жігіт
Жұртына қауға салар.
Жұрттың жүргені басылмай
Иттің үргені басылмас.
Иттің үргені басылмас.
Жұрт өтірік айтпайды,
Жоқ өтірік айтады.
Жоқ өтірік айтады.
Азат елін сүйген ұл — бақытты,
Жаңа жұртын сүйген қыз — бақытты.
Жаңа жұртын сүйген қыз — бақытты.
Қыз - жат жұрттық.
Ел дегенде езіліп,
Жұрт дегенде жұмылып істе.
Жұрт дегенде жұмылып істе.
Жалғыз тары ботқа болмас,
Ботқа болса, жұртқа болмас.
Ботқа болса, жұртқа болмас.
Өз жұрттың - күншіл,
Нағашы жұрттың – сыншыл,
Қайың жұрттың міншіл келеді.
Нағашы жұрттың – сыншыл,
Қайың жұрттың міншіл келеді.
Тентек — жұртқа теріс, өзіне дұрыс.
Жұрт жаманға қалды,
Жүк тайлаққа қалды.
Жүк тайлаққа қалды.
Көшкен жұрттың қадірі қанғанда өтер,
Ер жігіттің қадірі өлгенде өтер.
Ер жігіттің қадірі өлгенде өтер.
Ердің күйін сұрама,
Жұрттан сауын сауған соң.
Малдың күйін сұрама,
Қоынысынан ауған соң.
Жұрттан сауын сауған соң.
Малдың күйін сұрама,
Қоынысынан ауған соң.
Көшкен жұртыңның парқын
Қонған жұртыңда білерсің.
Қонған жұртыңда білерсің.
Биің алаң болса,
Жұртың ылаң болар.
Жұртың ылаң болар.
Көшкісі келген жұртын жамандайды.
Баспас ат, өтпес пышақ – жұрт айтады.
Жігітті осы екеуі қартайтады.
Жігітті осы екеуі қартайтады.
Аспандағы бұлтқа қарама,
Жердегі жұртқа қара.
Жердегі жұртқа қара.
Әдепсіз үйге кіріп болмас,
Әкімсіз жұртта тұрып болмас.
Әкімсіз жұртта тұрып болмас.
Әкім тура болмаса, жұрт бұзылар,
Саудагер жаман болса, нарық бұзылар.
Саудагер жаман болса, нарық бұзылар.
Бағбан еңбектің қиыншылығын көрмесе,
Жұрт жемістің дәмін татпас еді.
Жұрт жемістің дәмін татпас еді.
Балаңа байқап сөйлесең, ақылыңа көнер,
Байқамай көп сөйлеген, жұрт ішінде өлер.
Байқамай көп сөйлеген, жұрт ішінде өлер.
Бұрын айтылмаған білімді
Жұрт сөзіңнен таниды.
Жұрт сөзіңнен таниды.
Білікті адам жұрт тынғанда сөйлейді.
Жақсылық қылсаң халыққа,
Бір қайырымын аларсың.
Жамандық қылсаң халыққа,
Жапанда жалғыз қаларсың.
Бір қайырымын аларсың.
Жамандық қылсаң халыққа,
Жапанда жалғыз қаларсың.
Қаланған кірпіш кәдеге асқаны,
Қағылған шеге — орнын тапқаны,
Жігіттің халыққа жаққаны
Шырақ жаққаны.
Қағылған шеге — орнын тапқаны,
Жігіттің халыққа жаққаны
Шырақ жаққаны.
Халық қорғамаған басыңды
Қалпақ қорғай алмайды.
Қалпақ қорғай алмайды.
Мақала ұнаса, бөлісіңіз:
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Іздеп көріңіз: