Мақал - мәтел: Ақылды және ақымақ
Ақыл - Алланың сыйы.
Ақыл жасқа қарамайды, басқа қарайды.
Ақыл - дария, алсаң да таусылмайды.
Жер - қазына, қазсаң да таусылмайды.
Жер - қазына, қазсаң да таусылмайды.
Ақыл - жас ұланнан,
Жүйрік - тай, құнаннан.
Жүйрік - тай, құнаннан.
Ақылды өтірік шаршатады.
Ақылды жігіт атқа да қонар,
таққа да қонар.
таққа да қонар.
Ақылдассаң - шешерсің,
Ақылдаспасаң - кем кесерсің.
Ақылдаспасаң - кем кесерсің.
Ақылдының сөзі қысқа,
айтса нұсқа.
айтса нұсқа.
Кешкі ой - нақыл,
Таңғы ой - ақыл.
Таңғы ой - ақыл.
Ашу асыққанда ақыл басу айтар.
Ақылдының алдымен жүр,
Ақымақтың артымен жүр.
Ақымақтың артымен жүр.
Ашуың келсе, аузыңды жап.
Ақылды ісіне сенеді,
Ақымақ түсіне сенеді.
Ақымақ түсіне сенеді.
Үгітті ұққанға, ақылды жұққанға айт.
Ақылды шалалығын байқатпайды,
Оқыған балалығын байқатпайды.
Оқыған балалығын байқатпайды.
Ақыл айтсаң, мақұл айт.
Ақылдының сөзінен енші алып қал.
Ақылды аузын жауып, ділін ашар.
Ақылдыға ар қымбат,
Ақымаққа жан қымбат.
Ақымаққа жан қымбат.
Адамның тізгіні - ақыл.
Ақылдының алды,
Ағып жатқан дария.
Сараң адамның алды,
Қу тақыр, шөл жазира.
Ағып жатқан дария.
Сараң адамның алды,
Қу тақыр, шөл жазира.
Ақылды мақтанса, іс тындырар,
Ақымақ мақтанса, аяғын сындырар.
Ақымақ мақтанса, аяғын сындырар.
Арзымасқа ақылыңды тауыспа.
Ашу тасады, ақыл басады.
Көкіректе ақыл болмаса,
Көз - шалбардың жыртығы.
Көз - шалбардың жыртығы.
Ақылсыз сұрақ беріп,
Ақылды жауап күтпе.
Ақылды жауап күтпе.
Ашу арындайды,
Ақыл артынан аяңдайды.
Ақыл артынан аяңдайды.
Ашу - пышақ, ақыл - таяқ,
Жона берсең, таусылар.
Жона берсең, таусылар.
Адам ақылымен бай,
Жер дақылымен бай.
Жер дақылымен бай.
Киім ауыр болмайды,
Азық ауыр болмайды,
Ақыл ауыр болмайды.
Азық ауыр болмайды,
Ақыл ауыр болмайды.
Ақылды ердің ішінде,
Алтын ерлі ат жатар.
Ақылды әйел ішінде,
Алтын бесікті ұл жатар.
Алтын ерлі ат жатар.
Ақылды әйел ішінде,
Алтын бесікті ұл жатар.
Көзі жоқ, құлағы саудың ақылы толады,
Құлағы жоқ, көзі саудың ақылы солады.
Құлағы жоқ, көзі саудың ақылы солады.
Өз ақылың ақыл-ақ,
Кісі ақылы шоқырақ.
Кісі ақылы шоқырақ.
Жау төнгенде батыл бол,
Дау төнгенде ақыл бол.
Дау төнгенде ақыл бол.
Ақ Еділдің өзі болмасақ та, бұлағымыз,
Ақылды бастың өзі болмасақ та, құлағымыз.
Ақылды бастың өзі болмасақ та, құлағымыз.
Жетең жаман болмаса,
Жете жарлы болмассың.
Жете жарлы болмассың.
Малдан айырылсаң да, ақылдан айырылма.
Ертеңгі ақыл түске жарамас,
Түскі ақыл кешке жарамас.
Түскі ақыл кешке жарамас.
Ақылды десе болар, сұрамай білгенді,
Жомарт десе болар, сұратпай бергенді.
Жомарт десе болар, сұратпай бергенді.
Ақымақтың ақылы білегінде,
Ақылдының ақылы жүрегінде.
Ақылдының ақылы жүрегінде.
Кісі ақылымен бай болғанша,
Өз ақылыңмен жарлы бол.
Өз ақылыңмен жарлы бол.
Көп ақылды жиналса,
Қиын істі бітірер.
Көп ақымақ жиналса,
Оңай істі бүлдірер.
Қиын істі бітірер.
Көп ақымақ жиналса,
Оңай істі бүлдірер.
Ата-ананың ақылы
Сайрап жатқан жолмен тең.
Ақылдының ақылы,
Сарқылмайтын көлмен тең.
Сайрап жатқан жолмен тең.
Ақылдының ақылы,
Сарқылмайтын көлмен тең.
Жетесі асыл арланбас,
Жеті атасына дарымай.
Жеті атасына дарымай.
Ақымақ тойынса, туысқанын танымайды
Ақылды тойынса, тәубесінен жаңылмайды.
Ақылды тойынса, тәубесінен жаңылмайды.
Әйелдің ақылы көркінде,
Еркектің көркі ақылында.
Еркектің көркі ақылында.
Жаманға айтқан ақыл
Жапанға атқан оқпен тең.
Жапанға атқан оқпен тең.
Ас тасыса, қатығы төгілер,
Ашу тасыса, ақыл төгілер.
Ашу тасыса, ақыл төгілер.
Ашу егестен шығады,
Ақыл кеңестен шығады.
Ақыл кеңестен шығады.
Ақылды мен ақылды,
Ақыл жәйін кеңесер;
Ақылсыз бен ақылсыз
Ақыл таппай егесер.
Ақыл жәйін кеңесер;
Ақылсыз бен ақылсыз
Ақыл таппай егесер.
Ақылды қателессе,
Басынан көреді.
Ақымақ қателессе,
Досынан көреді.
Басынан көреді.
Ақымақ қателессе,
Досынан көреді.
Адамды адамгершілікке сүйрейтін - ақыл,
Адамды жамандыққа ұрындыратын - ашу.
Адамды жамандыққа ұрындыратын - ашу.
Ақылдының соңына ер, жолың болар,
Тиянақтының ісін көр, көңілің толар.
Тиянақтының ісін көр, көңілің толар.
Ақылдыға айтқан сөз жөнін табар,
Ақымаққа айтқан сөз далада қалар.
Ақымаққа айтқан сөз далада қалар.
Ар-ұят пен ақыл - мінез сауыты.
Сұлу сұқтануға жақсы,
Ақыл жұптануға жақсы.
Ақыл жұптануға жақсы.
Ашу шабыстырады,
Ақыл табыстырады.
Ақыл табыстырады.
Ақыл қалмас қашқанда,
Дегбір қалмас сасқанда.
Дегбір қалмас сасқанда.
Ақылдымен сөйлессең,
Ақылыңа ақыл қосылар.
Ақымақпен сөйлессең,
Өз ақылың тосылар.
Ақылыңа ақыл қосылар.
Ақымақпен сөйлессең,
Өз ақылың тосылар.
Естіге айтқан ақыл сөз,
Шыңға тіккен тумен тең,
Ессізге айтқан ақыл сөз
Құмға сіңген сумен тең.
Шыңға тіккен тумен тең,
Ессізге айтқан ақыл сөз
Құмға сіңген сумен тең.
Алдаспан құрал емес,
Ақыл құрал.
Ақыл құрал.
Естілердің ақылын ескерген де есті.
Мақала ұнаса, бөлісіңіз:
Іздеп көріңіз: