Курстық жұмыс: Бағдарламалау | Мәліметтер базасындағы Футбол командалары

Мазмұны

1 Кіріспе бөлімі .......................................................................................4
1.2 Жалпы түсінік...........................................................................5
Програмадағы шарттары мен орындау жолдары
2.1 Есептің қойылымы және алгоритімі..........................................6
2.2 Database Desktop көмегiмен кесте құру.....................................7
2.3 BDE Administrator......................................................................13
Қорытынды..........................................................................................15
Қолданған әдебиет..............................................................................16
Қосымша А ........................................................................................17
В..........................................................................................22
КІРІСПЕ
Әртүрлі ұйымдардың табысты жұмыс жасауы үшін ақпаратты жүйенің дамығанын талап етеді. Сонда сол деректермен автоматтандырылған жинауды, өңдеуді және монипуляциялауды іске асырады.
Мәліметтер базасы деп, деректердің электрондық сақтаушысын айтады. Оларға қатынас, бір немесе бірнеше компьютерлер көмегімен іске асады. Әдетте деректер базасы деректерді сақтау үшін жасалады.
Мәліметтер базасы – ақпаратты сақтауды және де мәліметтерге ыңғайлы, тез кіруді қамтамасыз етеді. Мәліметтер базасы өзінен белгілі бір ережелерге сай құрылған деректер жиынтығын құрайды. Деректер базасындағы ақпарат :
• қайшылықсыз
• артықсыз
• тұтас
болуы керек.
Мәліметтер базасын басқару жүйесі деректер базасын құруға, толтыруға, жаңартқанға, жоюға арналған программалық жабдық болып табылады.
DELPHI жүйесі деректер базасын басқару жүйесі болып табылмайды, егер сөздің тура мағынасын алатын болсақ, бірақ толық МББЖ ( мәліметтер базасын басқару жүйесі) мүмкіндіктеріне ие. Ұсынылып отырған DELPHI құралы локальдік және тораптық деректер базасын құрып, және оның ішінде жұмыс істеуге және кез-келген деректер базасымен жұмыс істей алатын қолданба құруға мүмкіндік береді .
Локальді МББЖ барлық бөліктері қолданушы компьютерінің деректер базасында орналасады. Егер бір мәліметтер базасына бірнеше қолданушылар бір мезгілде қатынас жасаса, әрбір қолданушының компьютерінде өзінің локальді МББЖ-нің көшірмесі болуы керек.
Тораптық МББЖ-ге файл-серверлік, клиент-серверлік, бөлінген МББЖ-лар жатады. Осы жүйенің негізгі атрибуты болып, торап саналады. Торап−бірнеше компьютерлерді байланастырып, бір дерекпен бірнеше қолданушылардың корпоративті жұмысын қамтамасыз етеді.
Көпқолданбалы МББЖ ақпараттық жүйе құруға мүмкіндік береді. Көпқолданбалы МББЖ-леріне: Oracle,Informix, SyBase, Microsoft SQL Server,
InterBase және т.б жатады.
DELPHI-ді кәдімгі МББЖ деп айтуға, оның өзінің кестелік форматының болмауы ( деректерді сипаттау тілі ) бөгет жасайды. Сондықтан ол басқа МББЖ кестелік форматын қолданады. Мысалы: dBase , Paradox , InterBase .
Бұны бірақ та жетіспеушілігі деп те айтуға болмайды, себебі аталған форматтар өздерін жақсы қолданушылық қабілетін көрсетті. Сонда да DELPHI мүмкіншіліктері арнайы МББЖ мүмкіншіліктерінен қалыспайды, кей-кезде олардан асып та тұрады.
Жалпы түсінік
Біздің кәзіргі кездегі қолданып жүрген программалар тілінің бірі: Turbo Pascal,Borland Delphi, C++,Visual Basic, Q-Basic болып табылады. Оның ішіндегі Delphi-ді қарастырамыз. DELPHI алғашында бірінші рет 1992 жылы шықты.
Қазіргі кезде DELPHI құралының мүмкіншіліктері күннен – күнге артуда. Бүгінгі күні DELPHI – дің көмегімен деректер базасын интернетте де жариялауға болады . DELPHI TurboPascal–мен салыстырғанда басқа басқару жүйлрінен тиімді, әрі қазіргі кезде кеңінен қолданылады.
Гради Буч зерттеу жұмыстарының алғаш схемасы
Гради Буч (Grady Booch), Rational Software корпорациясының бас зерттеушісі. Бүкіл халқаралық қоғамдастық жасап шыққан бағдарламалық жүйелрмен қамтамасыз ету обьектік бағыттық методтарымен кіріспе жұмыстарының негізін алғаш қалаушы. Ол обьектік-бағыттық жобалау және бағдарлама жасау туралы жұмыстардың тұрақты авторы.
Есептің алгоритмі
1.BDE Administrator – ды ашып, біздің мәліметтер базасына керекті драйверді таңдаймыз (STANDART). Диалогтық терезенің оң жағында PATH параметріне құрылған каталогтың жолын көрсетеміз.
2.Деректер базасын құру үшін ең алдымен Database Desktop арқылы бізге керекті кестелерді құрамыз. Сонымен қатар, бас кестенің қосымша кестелермен байланыстыру үшін бас кестеде екінші индекстерді тағайындау керек. Бас кестені қосымша кестелермен байланыстыру керек. Барлық құрылған кестелерді BDE Administrator – да көрсетілген каталогқа сақтау керек.
3.Содан кейін Delphi – ге кіріп, кестелер және менюі бар жаңа форманы жасаймыз, сақтаймыз.
4.Delphi – де кестелерді байланыстыру үшін DataModule – ді құрамыз, сақтаймыз.
5.Әр бір кестеге формаларды жасаймыз, проектте сақтаймыз.
6.Кестені және SQL тілін пайдаланып, құжаттар мен есеп беруді құрастырамыз.
7.Жаңа формаларға инструкцины және автор туралы мәліметтерді енгіземіз.
8.Барлық жасалған формаларды проектің ішіне сақтаймыз.
Есептің қойылымы.
Бұл курстық жұмыстың мақсаты−деректер базасын құру және онымен жұмыс істеу. Delphi программалық жүйесінде бір топтың ойын күнтізбесінің базасына курстық жұмысты жасадым.
Кіру құжаттары
Жоба бір кестеден тұрады. Ол кестенің жалпы құрлымы төменде анықталған.
Реттік номері Кесте өрісінің аты Кесте өрісінің шамасы
1 Key (Реттік номер. Кілттік өріс) AutoIncrement (сандық шама)
2 Name (Команданың аты) Alpha (мәтіндік шама)
3 Strana (Мемлекет) Alpha (мәтіндік шама)
4 Capitan (Капитан) Alpha (мәтіндік шама)
5 Sostav (құрамы) Memo( көп жолдық мәтіндік шама)
6 Photo (Суреті) Graphic (графика)
7 Flag (Ту) Graphic (графика)
8 Statistic (Статистика) Memo( көп жолдық мәтіндік шама)
Кесте футбол командалары туралы жалпы ақпаратты жинақтайды.
Database Desktop көмегiмен кесте құру
Database Desktop – ты ашып, File – New командасын таңдаған кезде мынадай менюді көреміз:
QBE Query Визуалды сұраныстарды құру және оларды файлға жазу.
SQL File SQL-де сұраныстар жасау және оларды файлға жазу.
Table Жаңа кесте құру.
Table алғаннан кейін бізге мынадай сұхбат терезесі ашылады. Сырғымалы тізімнен МҚБЖ таңдап алуға болады, содан кейін Paradox7-ні таңдап алдым.
Жоғарыдағы кестеде программаны іске қосудың жалпы кестесі көрсетілген. Яғни ең алдымен Delfi-6 Borland – Tools – Database Desktop- File – New – Table арқылы жаңа кесте құрамыз. Содан кейін келесі кестені толтырамыз. Ол үшін берілген есептің шарты бойынша керекті мәліметтерді жинаймыз.
Төменгi суретте көрсетiлгендей кестенiң құрлымын құрушы терезе ашылады.
Құрылып жатқан кестенің әрбір өрісіне бір жазба сәйкес келеді. Field Name бағанына өріс атын, Type – символ, өрісте сақталынатын мәліметтердің типін анықтайды. Size бағанына – сан қойылады, өрістің ұзындығын анықтайды, Key – “*”символы, егер бұл өріс бойынша біріншілікті кілт қою керек болса.
Әр өріске ең алдымен ат (Field Name) беріледі. Өріс идентификаторы. Ол 255 символдан тұрады. Осыдан кейін біз типін анықтаймыз.
Validity Checks - бұл қасиет кестенің мәндерінің дұрыстығын тексереді. Бұл бөлімнің оң жақ терезесі кестеде көрсетілген және өрістік типіне қарай өзгеріп отыруы мүмкін:
Required Field Бұл идентикаторда әрбір жазбада керекті жолдар белгілену керек.
Minimum мәннің минимумы. Бұл қасиетті сандық өріске берген тиімді.
Maximum Мәннің максимумы. Бұл қасиетті сандық өріске берген тиімді.
Default Бұл қасиетті сандық және логикалық өрістерге, ал кейбір жағдайда символдыққа қолдану тиімді.
Picture Енгізілетін мәннің түрін көрсетуге болады. Мысалы, телефон номерінің шаблоны ( ##-##-## ).
Assist Бұл батырма Picture түрін құруға көмектесетін диалогтық терезені шақырады.
Table Lookup – көру терезесi.
Келесi бөлiм кестедегi бiр өрiстi келесi бiр кестедегi екiншi өрiспен байланыстырады. Table Lookup таңдап алғанда терезеде Define – анықтау кнопкасы ғана көрiнiп тұрады. Осы кнопканы басып келесi терезенi ашамыз:
Delphi-де мәліметтер базасын қарастырамыз
Paradox 7 кестесінің өрістік типі тізімі берілген
Тип Тұрақты Таралым мазмұны
Alpha A Символ жолы.1-255Диапазондағы жатқан жол ұзындығы
Number N Диапазондағы сан 15 белгілеген сан
Money $ Ақшалы форматтағы сан Ақшалық бірлік таңбасы осылай енгізіледі.
Short S Диапазонда бүтін сан –Қысқа сандар тізбегі
Long Integer I Диапазондағы нақты сан, Ұзын сандар тізбегі
Date D Күн мерзімі, мезгілді көрсетеді
Time T Милисекунтпен белгіленген түн жарымдағы уақыт
Time stamp @ Уақыт және күн мерзімі
Memo M Символдар қатары
Formatted Memo F Символдық қатар.Мемо-дан айырмашылығы, қатар құрамында форматталған текст болады
Graphic G Графика
Logical L Логикалық мағына,өріс “Шындық ” “Өтірік ” (True) (False)
Bytes Y Екілік мәлімт.Жолдағы типтер қолданады сақтау мәліметтері болу мүмкі емес
Binary B Екілік мәлімет
AutoIncrement + Бүтін сан таблицаға қосқан кезде.....