Жұмыстан келгенімде, жұбайым Жанар кешкі ас дайындап жатыр еді. Қасына жақындап «Маңызды нәрсе айтуым керек…» дедім. Қасыма отырды. Айтар сөзім оның жүрегін ауыртатынын түсініп тұрдым. Бірақ, қанша қиын болса да айтуым керек. «Ажырасайық…» дедім. Ашуланбады, қарсы сөз де айтпады. Себебін сұрады. Ешнәрсе айта алмағаныма ашуланды. Басқа әйелді жақсы көретінімді айта алмадым…

Ол түнімен жылап шықты. Бірге өткізген 20 жылдан кейін — ажырасу қиын болатыны түсінікті. Оның алдында өзімді кінәлі сезінгенім үшін, оған — Көлік, Үй және компаниямның 30% үлесін беретін келісім шарт дайындап қойдым. Бірақ, ол оған бір қарады да, жыртып тастады. Екеуміз мүлдем бейтаныс адамға айналдық. Оның маған жұмсаған уақыты мен күш жігеріне жаным ашыды. Бірақ, жүрекке әмір жүрмейді, қазір басқа жанды, Ләззатты жақсы көремін…

Келесі күні үйге кеш келдім. Әйелім үстел басында бір нәрсе жазып отыр екен. Ешнәрсе айтпай, бөлмеме барып ұйықтадым. Ертеңіне маған өз шартын ұсынды. Менен ешқандай материалдық зат қаламайтынын, тек ажырасатынымызды 1 айға дейін ешкімге айтпай, жасырын ұстауымды сұрады. Осы уақыт ішінде жақсы отбасына ұқсап өмір сүруімізді сұрады. Бұған себеп — жалғыз ұлымыз Асқардың 1 айдан соң университетке түсетіндіктен, қабылдау емтиханы кезінде отбасы ішіндегі мәселелер оған кедергі болмасын деген ниет екен. Келістім. Екінші шарты да бар. Үйленген күні, есіктен үйге оны қолыма алып кіргенімізді есіне түсіріп, 1 ай бойы оны қолыма алып бөлмемізден есікке дейін апарып жүруімді сұрады. Басында «Есінен ауысқан ба?» деп ойладым. Бірақ, өткен жылдардың құрметіне келістім.....

- Ой, ағаларым қайда кеткен? Үйде ешкім жоқ қой.Ескертіп қойып едім ғой,-деп ренжігендей түр
байқатты.Әрі қарай сөзін жалғастырып – Міне,жаным қарашы еш ұмытпаған екен,босқа ашуланыппын.Дастархан жасап қойыпты.Дүкенге шығып кеткен шығар, әйтпесе есікті ашық қалдырмас еді ғой.Кел, мұнда отыр,- деді Қанат
Аяулым ойында ешнәрсе жоқ отырды,күтті әлі де болса күбірлеп қалай сөйлессем екен деп қобалжып отыр.Арада 40 минут өтті.Қанат телевизор қарап отыра берді.Бірде Аяу
- Жаным, көп уақыт өтті ғой ол кісілер қайда?
- Білмеймін ғой өзімде түсінбей отырмын.
- Қоңырау шалып көрерсің мүмкін
- Звандадым жеңгем көтермейді, ағам телефоны сөніп тұр.Қайда жүр а? айттық қой келеміз
деп.Құрсынш өзіміз отырып шәй ішіп алайықшы қарным да ашып кетті.
- Мақул кәзір
Аяулым асханаға келді.Үй әп-әдемі жиһаздар жап жаңа.Тек көрпе-төсек, ыдыс-аяқтар жоқ екенТаң қалды қыз. «Сонда қалай өмір сүреді?» деп күмбірледі де қойды.Асханадан сіріңке әзер тапты шәйнекті газға қойып,сүт бар ма екен деп тоңазытқышты ашып еді, ең қызығы онда 5-6 түйір жұмыртқадан басқа ештеңе жоқ екен.Тағы да аң-таң.Қанаттың жанына барып отырды. «Қазір әжетханаға барып келейін деп» Қанаты тұрып кетті.Ойында артық ештеңе жоқ Аяу асханаға шәйнегіне қарауға бара жатқанында Қанат сыртқы есікті іштен кілттеп кілтті шкафтың жоғарғы жағына қойып жатқандығын көріп қалды.Үндемей кіріп кетті.Шәйнекті қайнатып алып келіп дастарханға отырып үн-түнсіз бір-бір кеседен шәй ішіп алды. Қанат аздап қыздың жанына жақындап отырды.Аяулым өз жігітінен қорқа бастады.Осы үйге келгелі 1 жарым сағаттай болды.Аға-жеңгесі әлі жоқ.Қанат сөз бастады.....

Оқу жылы аяқталып қалған болатын. Аяулым бүгін бір ерекше көңілді еді.Себебі барлық сабағын өте жақсы деген бағаға аяқтап сүйікті ата анасынан сүйінші сұрауға асығып бара жатқандай.Үлкен ағасы Ерілікке де балмұздақ,шоколад алып бер деп еркелеп мойынына асылатын болдым деп қуанышы басылар емес.Бірақ Аяулымның бұл қуанышы ұзаққа бармады.Себебі, ол үй ауласына жақындағанында есік алдындағы бөтен,топырлаған адамдарды көріп кілт тоқтай қалды. Есін жинай алмай абдырап тұрғанын жанына жедел жәрдем көлігі келгенде ғана байқады.Жалма-жан ішке қарай беттеді.Өз көзіне өзі сене алар емес.19 жыл өмірінде ол кісілерден артық, ол адамдардан жақыны болмап еді ғой.Тіпті ағайын туыстарымен деп жөнді араласпайтын үйдің ерке қызы не жыларын не күлерін білмей қалды.Мәпелеп өсірген әкетайы мен анасы ана өмірге аттанып кетіпті.Қалай дейсіздер ма?Аяулым ешнәрсе білмегенімен әкесіның үлкен көлемде қарызы болған көрінеді.Жанкесер жауыздар сол қарызының өтеміне Ауялымды тұл жетім етіп зар еңіретіп жылатып қалдырған екен.Басқа салса көнесің демекші.Күндер өтті, айлар өтті.Әке-шешесін жер қойнауына тапсырып Аяулым жалғыз қала берді.Ал ағасы Ерлік сол үлкен қазадан кейін көрінген жоқ.Ағасы қайда?не істеп жүр?неге келмейді? Аяулым бұл сұрақтарға жауап таба алмады.Оқуды тастап кетті.Ата-анасынан қалған кішкентай шағын үйде жалғыздан жалғыз тұра берді.Туған туыстар тек 40 күндік намазысын берісімен алыстап кетті. Осылай жүріп 4 ай уақыт өтті.Ауялым үйінен тәтті нан, шелпек пісіріп вокзалға барып сатып, солай ақша тауып күн көрді.Күн жексенбі еді.Аяулым ол күні жұмысына бармады.Үйін тазалап, кілемдерді қағып біраз тазалықпен айналысты.Кеш бата дүкенге шығып қайтар жолда.Жанына бір шетел иномаркасы келіп тоқтады.
- Сәлем қарындас. Қайдар деген кісінің үйін іздеп жүр едім.Осы маңда деп түсіндіріп
еді.Жол көрсетіп жібермес пе екенсіз?.....

Мұнан жиырма жыл бұрынғы бір жәйт есіме түсіп отыр. Бір танысым алты қыздан кейін ұлды болып, бесіктойға бардық. Сондағы әкенің қуанышын сөзбен айтып жеткізу қиын. Торсық шеке ұл сүйген ананың да бақыттан басы айналып жүргені анық. Осы отбасының мұнан бір жыл бұрын шаңырағы ортасына түсуге шақ қалғанын біреулер білсе, ендігі біреулер тіпті күмәнданбас. Оның тарихы былай.

Жанармай құятын стансада оператор болып істейтін. Тимурмен 90-шы жылдардың басында танысқам. Сол тұста жанармай құятын станцияда танысың болмаса, көлігің жүрмей қалатынын мұндайды басынан кешкендер жақсы біледі. Екеумізді таныстырған сол мұқтаждық еді десем, өтірік емес.
Бір күні бекетке барсам, Тимур ішіп отыр екен. Әйелімен ажырасатынын айтты. «Кім кінәлі?»
- Мен кінәлі, - дейді.
- Не бүлдірдің?
- Көзіне шөп салдым… - Тимурдың алты қызы барын білетінмін. Келіншегі де бір аяулы жан.
- Не болды? Қалай болды? Түсіндіріп айтсаңшы, - деймін қапелімде ыңғайсыз күйге түсіп.
Оның әңгімесінен ұққаным – бекеттің жанындағы бір үйде күйеуі қайтыс болған келіншек тұрады екен. Сол әйел шелегін көтеріп, бекеттегі колонкадан су алуға жиі келіп тұрады. Сөйтіп жүріп, бұл екеуінің таныстығы достық шеңберінен шығып кетеді. Күйеуінің жұмыста көңілдесі бар екенін «жанашыр» адамдар Тимурдың әйеліне жеткізеді. Ол айғайға басып, күйеуін үйден қуып шығады.
- Енді қайтпексің?.....

Алмас екеуміз көктемнің күздей сүркейлі бір күнінде таныстық. Ол біздің үйге келді. Өзі сымбатты әрі өнерлі жігіт екен. Маған ән салып берді. Мен оны алғаш көргеннен-ақ ұнатып қалдым. Ұнатып емес-ау ғашық болып қалдым. Арада көп өтпей біз үшін мәңгі оралмайтын махаббат күндері басталды. Бірак ол да ұзаққа созылмады. Біз айырылыстық. Мен оны қимадым, соңғы сәтке дейін мойнына асылып тұрып кетпеуін өтіндім. Бірак ол кетті, мәңгіге кетті. Мен үшін ол күндер тозақпен пара-пар еді. Үнемі оны сағынатынмын, ешкімге көрсетпей жылайтынмын. Екеум із бірге баратын сол тауға ылғида жалғыз баратынмын. Өткен күндерді еске алатынмын. Ол күндер менің өмірімдегі ең бақытты сәттер еді ғой.

Алайда мен оның алдына қайтып бара алмадым. Себебі...
Арада 3жыл өтті, дәлірек айтсам 2жыл 7ай уақыт өтті. Мен мектепті бітіріп,атағы Алатаудай Шығыстағы ең беделді оқу орнына түстім,оқып жатқан мамандығымда екінің бірінің қолы жете бермейтін аты ерекше мамандық. 1курстың бірінші семестрін бітіріп,үйге барып қайтқаннан кейін көрші қаладағы апайымның үйіне бардым. Ол жерден Алмастың телефон номерін тауып алдым. Екі-үш күннен кейін хабарластым. Ар жағынан өзіме әбден таныс үн құлағыма келді. Ал көз жасымды тоқтата алсамшы,екеуміз ұзақ сойлестік. Енді өткен істі бастамайтын, дос болып қал атын болдық. Алайда сол күндерді еске аламыз, ол ештеңені де ұмытпапты, бәрі есінде екен. "Сен өзгердіңбе?.....

Біз екеуіміз жүргенімізге 2 жылдай болды.Сол 2 жыл аралығында көптеген оқиғалар болды. Біз екеуміз менің сінілім арқылы таныстық. Сол күннен бастап екеуіміз телефон арқылы сөлесип жүрдік. Сосын ол Астанага кетіп қалды біраз уақытқа. Сөйтіп сөйлесіп жүргенде екеуіміз бір-бірімізге ғашық болып қалдық. Ол Астанадан келгеннен кейін маған жүруге ұсыныс жасады. Мен жақсы көргеннен кейін келістім. Ол мені шын сүйетін шығар деп ойлағам. Шын мәнінде олай емес екен. Ол менің сыртымнан басқа қызбен жүріп жүрген екен. Ол мемен наурыздан бастап жүрді и ол қызбенда жүріп жүрген.

Ол кыздың туған күні маусым айында екен. Мемен жүріп жүрседе сол қызға туған күнінде үйленуге ұсыныс жасаған екен. Бірақ ол қыз оған жоқ дегеннен кейін маған көп мəн бере бастады. Ол маған көп өтірік айтатын. Мен жақсы көргеннен кейін оны кешіре бердім. Ол менің ак көңілдігімді жие пайдаланатын.Ол кайда баратының менен жасырмайтын......

Бұл әңгімені маған біздің ауылдағы Нәсіп шешейдің аузынан жазып алған болатынмың. Біздің ауыл Жаңа қала деп аталады. Онда қырық – елу шақты үй бар, - деп бастады Нәсіп шешей әңгімесің. Кешкұрым жастар көшеге шығып, ауыл шетіндегі көл жағасында ән салатынбыз. Менің ең жақын достарымның бірі Ерке еді. Ерке бір күні маған:
- Нәсіп, саған бір нәрсе айтсам, ешкімге айтпайсың ба? – деді.
- Жоқ, де дім. Ол қойнынан бір парақ қағаз алып, қолыма ұстатты. Қағазды ашсам Еркеге жазылған “ғашық хат” екен. Мен қатты таңғалдым:
- Мәссаған, хат жазған кәдімгі 11 сыныпта оқитын сұлу жігіт, барлық қыздың арманы болған Асан ба? – дедім.
- Иә, деді Ерке жүзі бал – бұл жанып.
Сөйтіп, Ерке Асанмен дос болып жүрді. Бәрі бұл екі ғашыққа сүйсініп, қызығатын. Екеу кешке көшегі шығып, табиғатта серуендейді, сырласады. Болашақты армандайтын ол бірде “біз келешекте неше сәби сүйетінімізді де ойластырып қойдық” дегені. Мен қызығып “нешеу?” дедім. Ол “он” деп барлық саусағын көрсетті. Екеуміз мәз болысып күлдік. Осылый ең қызықты да бақытты күндер зымырап өтіп жатты.
Бір күні Асанның сыныбына басқа қаладан Нағима атты бір қыз оқуға келді. Қалада өскен қыз өте еркін еді. Үнемі Асанның қасынан қалмайтың.
8 – наурыз болаттын. Мектепте би кеші болды. Асан Ерекмен биледі. Бәріміз екі жұпқа қызыға қарап тұрып қалдық. Сол кеште Асан мерекемен құттықтап, Еркеге әдемі сағат сыйға тартқан. Би кеші аяқталып, үйімізге тарап бара жатқанбыз. Бір кезде “ Асан, бері келші” деген Нағиманың дауысын естідік. Бәріміз таңырқап, жалт қарастық. Асан “мен қазір” деп жүгіріп кетті. Аз уақыттан соң қайтып келіп:
- Кшірініздер мен Нағиманы үйіне апарып тастайын. Қасым, сен қыздарды үйлеріне жеткізіп саларсың, - деді де кетіп қалды.....

Қалаға 2005 жылы көшіп келдім,қалаға көшіп келгенімде көршілеріммен тез тіл табысып кеттім,бірақ ата-ажемді достарымды сағынатынмын.Сағынып жылап отыратынмын.Күндер өте келе маған қаланың пагодасы жақпады,сондықтан маған алергия шығып кетті.Көшеге шыққанымда,бәрі мені сұрақтың астына алатын еді.Мен күнде отырып жылайтынмын.Неге мені Аллам осылай жаратты,жап жас боп алып қиындық көрудемін,бұлай өмір сүргенімше өлгенім жаксы деп.

Ем іздеп бармаған жерім жоқ.Уақыт өте келе мен 5сыныпқа өттім мектепте маған не шығады саған деп оқушыларда,мұғалімдерде сұрайтын.Сол кезде не істерімді білмей,жерге қарап тұратынмын,жылағымда кеп тұратын еді.Мені оқушылар мазақтап,күлетін еді сондада шыдап келдім.Мектепте отырып жылапта алатын болды.Сыныбымда балдар қызыл бет деп мазақтайтын,менімен араласатын достарым бар мені жақтап оларға ұрсып беретін еді.5ші сыныпта 4ші тоқсан басталғанда мен барлығы мазақтаудан,маған жұғама жұқпайма неге келесін сабаққа деген сұрақтардан мезі болып кеттім де сабаққа бармай қойдым ата-анам сабаққа неге бармай жүрсің дегенде сабаққа барғым келмейді деп жауап беретін болдым.....

Мектепті ауылдан бітіріп, үлкен қалаға оқуға түстім. Қалада туысқандарымыз болмағандықтан, пәтер жалдауға тура келді. Пәтерақыны ауылдағы ата-анам ай сайын салып тұрды, ал мен шәкіртақыма күн көріп жаттым. Осындай күндердің бірінде сабақтан келе жатсам, жаныма бір ақ джип тоқтайды. Джиптан сымбатты бір аққұба жігіт басын шығарып: "Қарындас, қайда барасыз? Жеткізіп тастайын" деді таза қазақша. Мұндай көріністі кинодан ғана көрген мен бейбақ не істерімді білмей тұрып қалдым. Өзім қарапайым отбасыдан шыққанмын, бір жағынан өмірімде осындай қымбат көлікке мініп көрейін деп ойладым. Біздің таныстығымыз осылай басталды.

Оның есімі Нұрғожа екен. Алматыда 2 қабатты үлкен коттеджде ата-анасы, қарындасы төртеуі тұратынын айтты. Шынымды айтсам, ертегі әлеміне тап болғандай болдым. Ешқашан мұншалықты бай жігітке жолығам деп ойламаппын. Нұрғожамен кездесуіміз жиілей берді. Ақшаны уыстап ұстайтын десем, артық айтқаным емес. Қазір ойлап қарасам, әр кездесуімізде айтатын сөзі - байлық туралы болыпты. Ауылдан келген қарапайым студент қыздың бәрін саралауға енді ғана ақылы жетіп отырған жайы бар. Аузым ашылып, әңгімесін тыңдай беретінмін. Келе-келе ол мені қатты қадірлейтінін айта бастады. Өйткені оның сөзімен айтсақ, "мен сияқты қыз бүкіл әлемде жоқ". Басты себеп - өздеріңіз де түсініп отырғандай, менің жігіт атаулысымен жақындаспағаным. Ал мен оның тәтті сөздеріне сене бастадым. Оны көрген құрбыларым: "сені пайдаланып кеткісі келіп жүр" дегенде, ешкімге құлақ аспайтынмын. Сол кезде құрбыларым шырылдап, "мені құтқарғысы келген екен-ау" деп қазір ғана ойланамын. Амал қанша, оның әрбір сөзіне құлай сеніп, еш күмән келтірмедім. Оның үстіне ол суреттен ғана көрсететін 2 қабатты зәулім үйде келін боп жүргенім елестегенде, қуанышым қойныма сыймайтын......

Қыз — өте әдемі, ибалы, әдепті және білімді мектеп оқушысы еді. Оны бәрі мақтайтын, озат оқитын, үй шаруасына да жақсы. Анасынан басқа ешкімі жок, әкесі — анасы екеуін тастап кеткен. Әкесінің түрін де көрмеген. Анасының айтуынша, әкесі оны тастап, өзге әйелмен басқа жерге кеткен екен. Қыздың анасы — қарапайым сатушы, балалар үйінен шыққан, қалада пәтер жалдап екеуі ғана тұрады. Қыз 11-ші сынып оқиды, жақында грантқа оқуға түспек арманы бар. Анасы оған сый деп «Ұялы телефон» алып берді. Қыз — ортасымен тең болып, қатты қуанды. Ол енді интернетке кіріп, әр түрлі желілерге тіркеле бастады.

Осылай күндер өтіп жатты. ҰБТ-ға дайындалып және ғаламторға кірумен күндер жалғасты. Қыз бір күні бір студент жігітпен ВКОНТАКТЕ арқылы танысып, көп ұзамай кездесіп сырласып жүрді. Жігіт — қызбен жасты. Колледжде оқиды. Сүйкімді, сұлу, бойы ұзын, өте керемет жан. Күндер зулап, жігіт қызға сезімін айтып, ұсыныс жасады. Қыз да жақсы көріп, қабыл алды. Солай екеуі жүріп жүрді. Қыздың анасы бұл туралы біліп, қызына артық кетпей жүруін ескертті.

Міне, қыз мектеп бітіріп, жігіті қасынан табылды. Ақыры ҰБТ болды. Қыз өзіне сеніп, жақсы ұпай алды. Бұған анасы мен сүйген жігіті қатты қуанды. Енді, ол — Алматыға, оқуға тапсырды. Оған да түсті.

Жаз... Шілде айы. Жігіт оған үйленгісі келетінін айтты. Қыз келісімін бергінімен, анасынан рұқсат сұрау керектігін айтты. Ал анасы — жігіттің ата-анасы қарсы болмаса, ақ батасын беретіндігін айтты. Апта соңында жігіт қызды үйіне әкеліп, ата-анасымен таныстырды. Олар өте бай адамдар екен. Оларға болашақ келіндері ұнады. Жігіттің әкесі қызға сұрақтар қойып, танысып жатыр.....