Компьютер эрасының басында программистер есептеу машинасының құлы болған етін.
Сол кездердегі программа құрушылар өздерінің командаларын тек қана бір тілде жазуға мәжбүр болды, яғни тек қана екілік код түрінде жазды, сонымен программистер нөл мен бірліктің ізбасары ретінде көрінді. Уақыт өте келе алгоритмдерде күрделіне түсті, сонымен бірге программалауға көп көңіл бөлу қажет болды. Осылайша көптеген қиындықтарды бастан кешіре келе өмірге Фортран, Бейсик, Паскаль сияқты өте әйгілі, жоғарғы сатылы тілдер пайда болды.
ХХІ – ғасыр адамзат дамуының жаңа сатысы – ақпаратты қоғамға өтумен сипатталады.
Қазіргі ақпарат заманында информация ағымын компьютер информацияны жеделдетіп өңдеудің негізгі құралы болып табылады. Инженерлік – техникалық, экономикалық есептерді шешу және мәліметтерді компьютер арқылы автоматтандырып өңдеу мықты программаларды талап етеді.
Психологтар адамның бір мезгілде ондаған бірліктің аумағымен бірдей ақпататты қабылдай алатынын бұрыннан көрсеткен. Сөйтіп, программалық қамтамассыз етуді дайындағанда программиске көрінетін компоненттерінің санын кішірейтуге талап қойылады. Адамзат бірнеше өте тиімді декомпозиция жолдарын, яғни үлкен есептерді шағын есептерге бөлуді ойлап шығарған . Модульдік тәсіл көптен бері қолданып келеді, онда үлкен программалар бөлек дербес модульдерге бөлінеді. Программалар көптен бері «Жоғарыдан төмен » және құрылымдық декомпозицияны қолдану арқылы жасалынады. Осы тәсілге негізделген әдістердің ортақ сипаты болады: олардың ішінде деректер және оларды өңдейтін код бір – бірінен бөлек тұрады.
70-80 жылдары Норвегияның қарулы күштерінде қолданылған Sumila тілі класс түсінігінде құрылған өте алғашқы тіл болып табылды.
Шамамен сол жылдары жаңа программалау тілдерінің стандарты болып бекітілген, үлкен қуатты иеленетін, эффективті және бейімді атағына ие болған С тілі пайда болды. Бұл тіл ең жоғарғы сатыдағы және компьютерде жұмыс істеуге өте тиімді тіл болып табылды. Мысалы: мәліметтермен алмасуды іске асыратын, және тағы басқа. ....

.Ақпараттандыру – елдің өмір салтын елеулі түрде өзгертуге бағтталған күрделі әлеуметтік процесс. Ол компьютерлік сауатсыздықты жою жаңа ақпараттық техналогияларды пайдалану мәдениетін қалыптастыру сияқты бағыттарда көп күш сынауды талап етеді.
Ақпараттандыру ісін қолға алу АҚШ-та өткен ғасырдың 60-шы жылдарында басталса, ол 70-жылдары – Жапонияда, 80-жылдары-Батыс Европада етек ала бастады....

Факультативтік сабақтармен тығыз байланысты сыныптан тыс жұмыстардың бірі информатика пәні бойынша өтетін олимпиада. Олимпиада білімді оқушыларды анықтау мақсатында ұйымдастырылғанымен, оның басты мақсаты - аса қабілетті және даярлығы күшті 2-3 оқушыны табу ғана емес, мектеп оқушысының басым көпшілігінің информатика пәніне деген ынта, ықыласын арттыру.
Оқушыларды олимпиадаға дайындау барысында олимпиадалық есептерді талдаған дұрыс. Себебі, мұндай талдау оқушылардың олимпиадалық есептердің түрлерімен таныс болып, оны шығарудағы өз күшіне деген сенімін арттырады.
Информатикалық олимпиада - оқушыны информатикалық білім алуға ынталандыратын ойларының дамуына себеп болатын жарыс болып есептеледі. Информатика олимпиадасы мектеп ішілік, аудандық және қалалық, облыстық, республикалық, халықаралық деңгейлерге бөлінеді.
Мектепте өткізілетін олимпиада екі кезең бойынша жүргізіледі:
1. кезеңде барлық үлгеретін оқушылар қатысады. Бұл кезеңнен «4-5» алған оқушылыр келесі кезеңдегі олимпиадаға қатысады.
2. Кезеңде қияндығы жоғары тапсырмалар ұсынылады. Осы кюезеңнің жеңімпаздары алдыңғы олимпиадаға жіберіледі.
Факультатив сабақтарды, олимпиадалық есептерді шығарудың әдіс – тәсілдерін талдау практикасына ацйналдарған тиімді. Мектептік үздік информатика аудандық, облыстық, республикалы, халықаралық олимпиадаларға қатысуға мүмкіндік алу үшін оқушылар мектеп информатика пәнін жүйелі игеру қажет ....

"Ақпарат" (информация) термині латынның түсіндіру, баяндау, білу деген үғымынан туындаған ағылшынның information сөзінен шыққан. Ақпаратты біз ауызша немесе жазбаша түрде, қимыл не қозғалыс түрінде бере аламыз. Кез келген керекті ақпараттың мағынасын түсініп, оны басқаларға жеткізіп, соның негізінде белгілі бір ой түйеміз.
Біз бәріміз бала кезімізден бастап ақпарат алмасу процесіне қатысамыз. Кітап, газет және журнал оқығанда, радио тыңдап, теледидар көргенде, мұғаліммен, ата-аналармен, достарымызбен әңгімелескенде әртүрлі ақпарат аламыз. Адамдардың үйде, мектепте, жұмыста және көшеде бір-бірімен сөйлесуі де ақпарат түрлерінің: сөздердің, ойлардың, хабарлардың, мәліметтердің алмасуына мысал бола алады. Адамдардың араласуы мен бірге жүруі - жұмыс істеу, оқу және ойнау – ақпарат алмасуынсыз жүзеге аса алмайды. Берілген ақпараттар өзімізге, заттарымызға қатысты айтылып, айнала ортамызда болып жатқан оқиғалармен тығыз байланыста болады.
Ақпаратты жазу мүмкіндігі пайда болғаннан бастап, ақпарат алмасу тек ауызба-ауыз айтумен немесе әртүрлі қимылдармен ғана емес, оқу-жазу арқылы да беріле бастады. Оқи білу және ойын жазып жеткізе білу - адамзаттың сауаттылығының белгісі бола бастады. Ойды жазып қалдыру тек мағлұмат пен хабар алмасу ғана емес, адамзаттың ізгі қазыныларын үрпақтан ұрпаққа жеткізу мүмкіндігін берді.
Ақпарат алу дегеніміз - бізді қоршаған қүбылыстар мен нысандардың өзара байланыстары, қүрылымы немесе олардың бір-біріне қатысуы жөнінде нақты мағлүматтар мен мәліметтер алу деген сөз.
Қазіргі қоғамда ақпараттық қоғам деп атау жиі қолданылып жүр, себебі қоғамда айналымда жүрген ақпарат мөлшері үлкен жылдамдықпен артуда. Сонымен қатар мол ақпарат мөлшерін сақтап , өңдеп, тасымалдап және оларды тиімді пайдалану үшін қажетті техникалық құралдардың күннен-күнге жаңарып , өсуі де кем қолмайды.
Ақпараттың осындай жылдамдықпен айналуы қоғамдағы барлық өндіріс орындарында, әлеуметтік салада, экономикалық және саяси өмірде жақсы көмегін тигізеді. Сонымен қатар адамзаттың білімінің деңгейін көтеру талабын қойып отыр.
Компьютерлік техника мен ақпараттық технологияның жылдам дамуы. Ақпаратты пайдаланушы ақпарат қоғамның дамуына зор әсерін тигізуде ....

«Информатика мен есептеуіш техника негіздері» курсының бірінші бөліміндегі ең маңызды ұғым – тиімді алгоритм ұғымы, ал негізгі талап- есеп шешімін алгорм түрінде өрнектеп, алгоритмдік тілде жаза білуі. Осыған байланысты алгортмнің мәнін нақты, терең түсінуі, оның қасиеттерін, алгоритмдік тілдің негізгі құрылымының жазылу ережесін білуі, шамалардың типтерін жеке ажыратуы, сондай-ақ мәндер таблицасын пайдаланып, алгоритмнің атқарылуын бақылай білуі тиіс.
Тиімді алгоритмдерді құру және оның құрылымына талдау жасау кезінде алгоритм схемаларын қатты көңіл бөлінді, ал алгоритмнің атқарылу процесінде мәндер таблицасын пайдалануға баса назар аударылады.Сөзі мағынасы жағынан нұсқау, жарлық, рецепт, ереже, тәртіп, заң, жоба сөздеріне синоним болып келеді.
Тиімді алгоритмді белгілі бір дәрежеде жасампаздық, ойлап – тапқыштық процесс болып табылады. Сонымен бірге өнертапқыштық стандартты емес және дәстүрлі емес ыңғаймен есептерді шешуді талап етеді.Көптеген жағдайларда қанағаттанатын нәтижені тез ала алмаймыз, сондықтан, тиімді алгоритмді құруда жасау және қатені түзету әдісіне келтіріледі және нәтиженің соңғы вариантын алу үшін талдау және нақтылау бағытында бірнеше қадамдар жасау талап етіледі.
Мақсаты тиімді алгоритмдерді айтылған ережелерге келтіріп, ретімен, орналасу тәртібімен, берілген есептін мәніне қарай шарт қойып, есептін дұрыс жолын, шешімін, нәтижесін табу....

Соңғы жылдарда біздің елімізде жоғары оқу орындарында, мектептерде студенттердің және оқушылардың білім деңгейін тексеріп, бақылауда кеңінен таралып жүрген әдіс -тест әдісі.Бұл әдістің басқа бақылау әдістөрінен артықшылығы мынада: негізгі ұғымдар мен тұжырымдар туралы қандай біліктілігінің бар екендігін аңғаруға болады. Оқушы тестегі әрбір жауапты бір бірімен салыстыра отырып талдау жасайды, яғни белсенді ойлау процесі жүреді де, оқушының ойлау қабылетінің дамуына мүмкіндік туғызады.
Тест (байқау, тексеру) - оқушының білімін, біліктілігін және дағдысын тексеретін стандартталған тапсырмалар жиынтығы. Тестілеу әдісінің кеңінен таралуына, тестілеу нәтижелерін мейлінше тез және сапалы түрде өңдеп шығаруға компьютерлердің үлкен септігі тиері сөзсіз. Тестілеуде компьютерді қолдану біріншіден, уақытты үнемдеуге мүмкіндік береді, екіншіден тексеру нәтижесі неғұрлым объективті болып, оқушылардың материалды игеруі және білім дәрежесін талдауға мүмкіндік береді, қызметтік жаңалығына байланысты оқушылардың білім деңгейін сырттан бақылауды және олардың өзін-өзі бақылауын қамтамассыз ету мақсатында қолданылады .Қазіргі кездегі компьютерлер бұл салада өте жоғарғы мүмкіндіктерге ие болды, бірақ әлі де программалық базаның әлсіздігі сақталып отыр. Сондықтан да компьютерді программамен қамтамасыз ету саласында тестік программа құруға мүмкіндік беретін программаға сұраныс пайда болды. Бір жағынан жаппай компьютерлендіру негізінде тестілеу программасына үлкен сұраныстың болуы, екінші жағынан, тестер (тестілеу прграммасы) құру технологиясының айтарлықтай дамымауы қазіргі кезде білімді тексерудің әмбебап жүйесін құруды ең өзекті мәселеге айналдырып отыр. Ұсынылып отырған жұмыста білімді тексеру жүйесінің әдістемесі мен теориясы қарастырылады және соған орай "білімді тексеру жүйесінің программалық қабықшасы" деп аталатын программалық құрал жобасы беріледі ....

1. программасын іске қосамыз;
2. Бағандардың енін кішірейтеміз:
2.1. Бүкіл Лист1 парағын ерекшелейміз. Ол үшін А бағананың сол жағындағы (сурет 1) сұр тіктөртбұрышта тышқанды шертеміз. Сонда бүкіл Лист1 парағы ерекше
Сурет 1
2.2. Ұяшықтардың енін 2-ге тең етіп аламыз. Ол үшін кез-келген баған атында тышқанның оң жақ батырмасын шертеміз. Ашылған контестік мәзірден «Ширина столбца» қатарын таңдаймыз (сурет 2). Сонда ашылған сұхбат терезенің «Ширина столбца» өрісіне 2 мәнін береміз де ОК батырмасын шертеміз (су
Сурет 2
Сурет 2 Сурет 3

3. Сөзжұмбаққа сөздер енгізу:
3.1. Тігінен кілттік сөз жазамыз;
3.2. Кілттк сөздің әрбір әрпіне мағыналас көлденең сөздер жазамыз;
3.3. Көлденең сөздерді нөмірлейміз (сурет 4);
3.4. Құрылған сөзжұмбақ аймағын ерекшелейміз.
Ерекшелеу үшін Ctrl пернесін пайдаланамыз (сурет5) ....

Қазіргі кезеннің ерекшелігі, үлкен көлемдегі материалдық және шикізаттық қорларға негізделген индустриалды экономикадан ақпараттың негізгі қоры болып есептелінетін “ақпараттық экономикаға” ауысу болып отыр. Осы айтылып отырған ақпараттың қоғамда алатын орнының зор екендігін ақпарат мамандары растауда. Бұған дәлел ретінде Республика парламентінің “Қазақстан Республикасының ақпараттандыру Заңын ” қабылданғанын жатқызуға болады.
Ғылымның қандай салалары болса да, зерттеу барысы мен іс жүзінде біртекті әдістерді қолдана бермейді. Ғылыми ойларды дамытудың жаңа әдістеріне қолданбалы математика, ақпарат теориясы, кибернетика секілді ғылым түрі себеп болады. Мысалы, біз ақпараттық жүйе ұғымын былай айта аламыз: Ақпарат- латынның informatio деген сөзінен шыққан, яғни істің жай – күйі немесе біреудің іс- әрекеті туралы ақпарат, мәлімдеме немесе қандай да бір нәрсе туралы мәліметтер жиыны.
Дегенмен, мәліметтерді ақпаратпен теңестіруге болмайды. Ақпарат тек бізді қызықтыратын істердің нақты емес жақтарын азайтатын мәліметтерді ғана қамтиды. Ақпарат жүйесі (АЖ)- қандай да бір объектіні басқаруға қажетті ақпаратты жинау, сақтау, жаңарту, өңдеу, іздеу және шығарып беру жүйесі деп қарастырылады. Әр бір ақпарат жүйесі (АЖ) ақпараттық объектілердің бірігуін қамтитын қандай да бір ақпаратты кеңістікке бейнелейтін пәндік саланы иемденеді.....

Менің курстық жұмысымның тақырыбы Кітап қоймасының деректер қоры деп аталады. Бұл деректер қоры басқа да бағдарламалар секілді Delphi тілінде жасалады . Delphi тілі мен Access бағдарламасының көмегімен жасалған.
TurboPascal-ды жетілдіре отырып Borland фирмасы көптеген жетістіктерін ұсынды.Паскаль тілі бағдарламаны оқыту тілі ғана болды. Кейіннен паскаль қиын да қызықты бағдарламалар мен басқа ида жетістіктерге жетті . Техникалық эвалюция кезегімен жеке компьютерлердің көптеген жетістіктері OC-MSDOS жүиесіндегі Windows бағдарламавларының көмегімен өте қызықты әрі жетілдірілген программалық жүиелер шыға бастады .
1993-жылы MicroSoft- фирмасы ең бірінші қарапайым бағдарламалау тілі VisualBasic Жүйесін шығарды. Borland өзінің өнімін шығарды оның аты Delphi.
Delphi-бұл Windows жүиесінде жұмыс жасай алатын бағдарлама. Delphi-дің бірінші версиясы Windows 3.1.жүиесінде жұмыс жасайтын. Windows95 жүиесі шыққаннан кейін Borland фирмасы 16-разрядтық версиясын шығарды Delphi 2 , одан кейін заманға сай 32-разрядтық Delphi 3, кейін келе Delphi 4.., 5,.. 6,7...шыға бастады.
Delphi көптеген элементерден тұратын бағдарламалау жүиесі . Delphi кәсіпқой программистер жұмыс істеуге арналған . Студенттердің алдында Delphi – ді Widows жүиесі бойынша жұмыс құру , және соны оқып білуге мақсат қояды ....

1993 жылы эксперттер тобы Европалық Одақ тапсырысы бойынша Европа және Ғаламдық ақпараттық қоғамдастық атты материал дайындады.Бұл материал ақпараттық және комунникациялық технологиялар-жаңа өндірістік революцияны алып келді деп айтылады.Бұл революция ақпарат негізінде ,ал технологиялық мүмкіндіктер адамның иетелектуалдық мүмкіндіктерін ұлғайтады және адамзат қауымдастғының байланысы мен өміріне, біріккен жұмысына өзгеріс енгізеді. Мінездемелерде мұндай технологияларға мысал ретінде Іnternet компьютерлік жүйесінің ғаламдық қауымдастығын келтіруге болады.
Бүгінгі күнде естілуі ұқсас екі термин қолданылады-іnternet және Іnternet.іnternet термині-TCP/ІP хаттамалатобы тобы негізгі пайдаланылатын мәліметтерді алмасу технологияларын түсіндірсе, ал Іneternet-Әлемдік тораптардың ғаламдық қауымдастығы,олар мәліметтер алмасу үшін іnternet-ті пайдаланады.Іnternet өз бастауын көптеген жаңа технологиялар сияқты, АҚШ-тың қорғаныс жүйесінің тұрақтылығын нығайтуға бағытталған әскери бағдарлама ретінде басталды.
Ядроллық қаруды тәжірибеден өткізген елге мәліметтерді берудің сеімді жүйесі қажет болды.1964 жылы RAND өзінің ұсыныстарын жариялады,оның мазмұны мынадай: 1) ол орталықтанған болмауы керек. 2) ол жеке сегменттерден тұрыу керек. Осылайша жүйенің әр-бір түйіні басқаларынан тәуелсіз болады және мәліметті қабылдауда немесе беруде өзі жауап береді. Ақпараттық алмасудың негізінде пакеттер коммуникациясы принципі жатыр.Әр-бір ақпараттық хабар пакет деп аталатын бөліктерге бөлінеді, әр-бір пакет адреспен қамтамасыз етіледі. Пакеттер торап арқылы беріледі және алушы-түйініндегі хабарға жинақталады. Пакеттердің қандай да біреуі жоғалып қалуы мүмкін, бірақ хабарламалар толығымен адресатын табуына мүмкіншілігі бар. Бастапқы кезден-ақ ақпаратты беру немесе қабылдау кезінде байланыстың түрлі каналдары пайдаланылуы мүмкін екндігі белгілі еді(радио, телефон,ажыратылған линиялар және т.б.). 60-ші жылдардың басында пакеттер коммуникациясы негізінде RAND,Масачусецтік Технологиялық Институт және Калифорниялық Университет бірікті. 1968 жылы АҚШ-тың қорғаныс министрлігінің перспективалық ізденістер Агенттігі қорғаныс,ғылыми немесе басқарушылық орталықтардың суперкомпьютерлерін бір жүйеге бірктіріп, оған ARPANET деген ат берді.1969 жылы жүйде төрт компьютер болса, 1971 жылы-он төрт, ал 1972 жылы-отыз жетіге жетті.
70-ші жылдар-Іnternet технологиясының өсу процесімен көзге түседі. Сонымен қатар тораптың негізгі салмағы есептеуге емес, коммуникациялық хабрларға кететіндігі мәлім болды(почта және хабарлар).Бұл электрондық почта және телеконференция жүйесінің дамуына алып келді. Осы жылдары мәліметтер алмасу технологиялары жетілдіріліп жатты жатты және APARNET-тің бірінші хаттамаларының орнына “ Transmіssіon Control Protcol” және ”Іnternet Protocol” деген жаңа стандарттар келді(1982 жыл). Біріншісі ақпараттық хабарламалардың пакеттер және оны тарату әдістерін көрсетсе, екіншісі жүйедегі адресацияны басқарады. Бұл екі хаттама жүйеаралық алмасу хаттамалар тобына Іnternеt шеңберінде жасалған-ТСР/ІР хаттамалар тобы деген ат берді ....