Қазақстан Республикасының қазіргі уақыттағы экономикалық жағдайы, оның ішінде ақша – несие жүйесінде үлкен өзгерістер болып отыр. Несие экономикамен және оның жеке секторларымен тығыз байланысты. Сондықтан ел экономикасының дамуы мемлекеттің несие саясатымен тікелей байланысты. Осы жерден байқайтынымыз несие қазіргі уақыттағы экономиканың тірегі болып табылады.
Несие объективті қажеттіліктен туындаған және ол қоғамдық өндіріс үрдісінде маңызды роль атқарады. Несие ақшалай капиталдың қарыз алушылар арасындағы қарым–қатынасын білдіреді.
Несие – бұл несие капиталының қозғалысы. Несие капиталы – бұл қайтару талабымен пайызбен төленетін, меншік иелеріне несиеге ұсынылатын ақша капиталы.
Несие – кеңейтілген қайта өндіру мақсатында жеделдік, төлемдік, қайтару талаптарына сай ақшаны бөлу және xалықтың, экономиканың бос ақшалай қаражаттарының жұмылдырылуын қамтитын несие капиталының қозғалысы.
Несие заңды тұлғаларға ақшалық ссуда ретінде банктермен, несиелік-қаржылық мекемелермен беріледі. Банктік несие коммерциялық несиенің шекарасынан асады. Бос ақша капиталы кез-келген өндіріс кешенінде бөлінеді және банктік несие арқылы кез-келген бағытта жүре алады.....

КІРІСПЕ
Қазіргі уақытта болып жатқан нарықтық қатынастар кәсіпорындардың шаруашылықты жүргізуші субъект ретінде құқық жағдайларын едәуір нығайтып, олардың көптеген өндірістік және қаржылық мәселелерді өз бе-тінше шешуіне мол мүмкіншілік ашты. Атап айтқанда, ішкі және сыртқы рынокта білікті серікті таңдауға қол жетті, өйткені болашақтағы бірлескен іс-әрекеттің тиімділігі көбінесе осыган байланысты болады. Кәсіпорындар бұрынғыдай жоғаргы жақтың жөн сілтеуімен емес, контрагенттерді (жабдықтаушы, сатып алушы, мердігер, банк және т.б.) қазіргі кезде өз қалауы бойынша алады. Олардың өздеріне іскер серіктерді қаншалықты дәл және қатесіз таңдауымен нарықтық қатынастар негізінде мүмкіндігінше тез және дұрыс бағдар тауып, оны ұстануына қарай жұмыстарының тиімділігі әр түрлі болады. Басқаша сөзбен айтқанда, шаруашылықты жүргізуші субъектілердің қызметінің жетістіктері басқару деңгейіне, қабылданған шешімдердің объективтілігі, нақтылыгы, шұғылдығы мен ғылыми негізделуіне тікелей тәуелді. Үйлесімді шешімдердің қабылдануы, материалдық, еңбек және қаржы ресурстарын тиімді пайдаланып, еліміздің экономикалық өсуіне бағытталатыны белгілі.
Нарық жағдайында кәсіпорынның өміршеңдігінің кепілі мен жай-күйінің орнықтылығының негізі оның қаржы тұрақтылыгы болып табылады. ....

Кіріспе
Мемлекеттің бірден-бір басты институты болып, бюджет жүйесі табылады. Осынау мыңжылдықтардың өзінде мемлекеттің қаржы ресурстары бюджеттік жүйеге қосылуы арқасында мемлекеттік және жергілікті бөлімдерге өз міндеттерш атқаруға үлесін косты. Бюджеттік жүйе экономикалық және әлеуметтік процестердің қоғам мүддесіне байланысты шешілуін қадағалайды.
Бюджет ақша айналымы - ол мемлекет айнасы, экономикалық, әлеуметтік және саяси жағдайының өлшемі. Қоғамның әлеуметтік, экономикалық қүрылымында өте үлкен рөлді мемлекеттік басқару атқарады. Мемлекеттегі экономикалық және әлеуметтік саясатты жүргізудің бірден-бір механизмі қоғамдық қаржы жүйесі және оған кіретін мемлекеттік бюджет болып табылады. Тек осы мемлекеттік бюджет арқылы ғана мемлекет орталықтандырылған және қаржыларды қолдануға және білім беруге жүмсауға қолдана алады.
Мемлекеттік бюджет, мемлекеттің басты каржы жоспары бола отырып, әкімшіл органдарға экономикалық жүйелерді басқаруға мүмкіндік береді. Бюджет -экономикалық категория болып табылады......

Кіріспе
Банк ісінің пайда болуы Италиядағы орта ғасырлық айырбастаушылар қызметінен басталады. «Банк» сөзі итальянша «banco» сөзінен шыға отырып, «Айырбас үстемі» деген үғымды білдіреді. Банктердің алғашқы клиенттері ақша-сауда капиталының өкілдері болған. Алғашқы банктер тек қана саудаға қызмет еткендіктен, олардың клиенттері саудагерлер болып табылады. Сондықтан да, бүл банктерді «Коммерциялық банктер» деп атап кеткен. Қазіргі коммерциялық банктер - бүл тікелей кэсіпорынға, ұйымдарға, сондай-ақ халыққа қызмет ететін банктерді білдіреді.
Коммерциялық банктер қызметін жүзеге асыру барысында филиалдарын, өкілеттіктерін, сондай-ақ еншілес банктерін аша алады.
Банктің филиалы — филиал туралы ережеде немесе лицензияда көрсететін банктің операцияларды жүзеге асыруға қүқылы және өзінің дербес бухгалтерлік балансы бар заңды түлға болып табылмайтын банктік мекеме.
Банктің өкілеттігі - банктік операцияларды жүзеге асырмайтын яғни банктің тапсырмасымен жэне оның атынан эрекет ететін банктің орналасқан эсрінен тыс, заңды түлға болып табылмайтын банктің қүрылымдық бөлімшесі.
Еншілес банк - жарғылық капиталдың елу пайыздан астамы бас банкке тиесілі жэне өзінің дербес бухгалтерлік балансы бар, заңды тұлға. Қазіргі коммерциялық банктер банктік жүйенің 2-ші деңгейін білдіреді. Олар банктік ресурстарды шоғырландыра отырып, заңды жэне жеке түлғаларға кең көлемде банктік операциялар мен қаржылық жүзеге асырады.....

О жолдастар, жолдастар!
Асыл тастан шығады,
Ақыл жастан шығады.
Әділдіктің түрлері,
Әдемі заман гүлдеді,
Сталин соққан бесіктен
Өрбіп өскен кіл жастар. .....

Қазіргі кезеңде қазақ халқының өмірінде бұрын-соңды болмаған оқуға, еңбекке, қоғамдық өмірге ықыласы жоқ балалар саны күннен күнге артуда. Олар дөрекі, әдепсіз, барлық жарамсыз әдеттерге еліктеуге бейім келеді.
Бұл мәселені тудыратын себептердің бірі - отбасы тәрбиесіндегі ата-аналардың жауапкершілік сезімінің жоқтығы бала мінезінде мейірімсіздікті, қатыгездікті, дөрекілікті, өзімшілікті туғызады. Ал, тарихқа кез жүгіртетін болсақ, кең байтақ өлкемізде буыннан-буынға жалғасып ұяттылық, әдептілік, көргенділік, мейірімділік салтанат құрып үйлесімін тауып жатты. Міне, сол қымбат қасиеттердің бәрі отбасы, ошақ қасында бүршік атып, бұтағын жаяды.
Екінші себеп - бұл отбасындағы маскүнемдік, ұрыс-керіс, ата-аналарының және басқа жанұя мүшелерінің жеңілтек мінез-құлқы, ал бәрінен жаманы ажырасу яғни неке бұзу. Балалар тәрбиесінде ата-аналардың мінез-құлқы шешуші рөл атқарады. "Сіз өз балаларыңыздың тәрбиесін бастамастан бұрын өзіңіздің мінез-құлқыңызды тексеріңз... Сіздің жеке мінез-құлқыңыз нағыз шешуші нәрсе... Ата-аналардың өздеріне талап қоюы, олардың өз үйелменін қадірлей білуі, өзінің әрбір қадамын қадағалап отыруы - тәрбиенің ең бірінші және ең басты әдісі" деген болатын А.С.Макаренко.
Ал, ұлы ата-бабаларымыз "Ата-ананың тәрбиесі бала мінезінің іргетасы", "Үяда не керсе, ұшқанда соны іледі" деп түсіндіреді. Сондықтан балаға өмірінің алғашқі жылдарында адамгершілік сезімдерін егудің орны бөлек. Егер әке маскүнем болса, мектеп жасына дейінгі балалар жүйке ауруынан, жиі қояншық ұстамадан аза шегеді. Мұндай балалар енжар, тынымсыз, ашушаң келеді.
Үшінші себеп - ұл балаға үнемі жеткіліксіз көңіл аударылады. Кейбір отбасы баланың ішкі дүниесін, тілектерін, ойларын, қайғысын, қоршаған ортаға қатынасын жете біле бермейді. Бала тәрбиесіне ең әуелі оның өз ата-анасының еңбекқорлығы, ұстамдығы, кішіпейілдігі, ақыл-ойы, сана-сезімі, адамгершілігі әсер етпек. Ұрпақ тағдыры дегеніміз - ұлт тағдыры. Әрбір ұлттың болашағы, оның білім, де іскер, талантты да мәдениетті, адамгершілік асыл қасиеттерді бойына сіңірге тәрбиелі ұрпақтарының қолында. ....

Мұхамбет-Салық Бабажанов (1834-1871) – туған халқы және оның ар-абыройы мен теңдігі үшін қайрат-жігерін аямаған, әділдік жолдан таймаған аяулы, білімді, зерделі азаматтардың бірі, публицист, ғалым-этнограф әрі экономист.
Кеңес өкіметі кезінде мүлде атаусыз қалған М.Бабажанов есімі қазақ елі теңдік, азаттық алғаннан өз тұғырына қайта көтерілді.
М.Бабажанов – ХІХ ғасырдың орта кезінде Шоқанмен қатар шыққан белгілі ғалымдардың бірі. Ресей Географиялық қоғамына мүшелікке Шоқан мен Семенов-Тянь-Шанскийдің кепілдеме бергені оның ғалымдық дәрежесін айқындай түседі. Мұның сыртында ғылыми еңбектері үшін М.Бабажанов Ресей Географиялық қоғамының күміс медалімен Орта Азия және Қазақстан ғалымдары арасында тұңғыш алған қайраткер екенін де айтып өткен жөн. Ең алдымен айтар сөз сан қырлы саңлақ талант өз отанына, ел-жұртына деген ыстық та айнымас махаббатын ерекше қабілеті арқылы танытып та, дәлелдеп те берген ары биік, ойы терең, ақылы кемел азамат ретінде өмірден ерте өтті. Тағы бір ғажабы оның өмірі де, өнері де, өресі де, тіпті білім дәрежесі де Шоқанға өте ұқсас. Екеуі де текті атадан, екеуі де зиялы ортадан, екеуі де бір мектептен. Ең ақыры тағдыры да ұқсас болды, екеуі де өмірден ерте өтті. ....

Міндетті резервтеу саясаты жоғарыда айтылғандай, Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісінің басты міндеттерінің бірі, қарызгерлер мен клиенттердің муддесін қорғау.(«Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісі туралы» заңның 7 бабы) Осы міндетті орындау ушін және екінші дәрежелі банктердің өтемпаздығын сақтандыру мақсатында, Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісі арнаулы резервтік шотта сақталуға тиісті қаржының ең төменгі деңгейін белгілейді. Мұндай практикада барлық, экономикасы өскен елдерде қолданылады. Бірақ бұл әр елде,бұл резервтің құрылымы, амплитудасы, көлемі және процент төлеу өзіндегі әр турлі.
Резервтің ең төменгі деңгейі, ақша саясатының құралы ретінде, бір жағынан , ақша нарқында, екінші дәрежелі банктердің ағымдағы өтемпаздығын реттейді, екінші жағынан, олардың айналымға несиелік ақша шығаруын бақылайтын құрал. Резервтік міндеттемелер, тәртіп бойынша, банктердің міндеттемелерінің белгілі бір бөлігінің жагдайына байланысты, немесе, өсуіне байланысты белгіленеді.
Резервтік активтің ең төменгі деңгейін есептеудің негізгі бабы, банктің қызмет көрсететін шаруашылықтарының шоттарындағы қаржының қалдығы, жеке тұлғалардың депозиттері мен салымдары және банк аралық міндеттемелер.Негізінде қамтылған міндеттемелердің түрі көбейген сайын бұл құралдардың тиімділігі артады.
Резервтің ең төменгі деңгейінің көлемі есептеуде қамтылған міндеттемелердің сомасынан процент түрінде белгіленеді, және де бұл процент көрсеткіші әр елде әр түрлі. Мысалы: Испания мен Италияняң Орталық банктері резервтік талаптың процентін жоғары деңгейде ұстайды, ал Ангияның Орталық банкісі, керісінше, ең төменгі шекте белгілейді, (0,45 %), Жапонияның Орталық Банкісі де2,5 % - тен жоғары белгілемейді. ....

2016 жылдың қыркүйегінен бастап Қостанай құрылыс колледжінде «Информатика және бағдарламалық қамтамасыз ету» мамандығы бойынша (түрі бойынша) оқиды. 1-ден 4-ке дейінгі оқу курсы кезінде білім беру бағдарламасының барлық пәндері бойынша өте жақсы бағаларға ие. Бірінші жылдан бастап ол ақпараттық технологиялар саласында белсенді зерттеулер жүргізіп келеді, оның нәтижелері тек аймақтың ғана емес, республиканың шегінен де асып кетті.

«Қостанай қаласы әкімдігінің жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі» мемлекеттік мекемесінің өтініші бойынша Максим «Инватакси» қызметін әзірледі, оның мақсаты мүгедектерге қызмет көрсету, мүгедектердің қажеттіліктерін жақсартудың дәрежесін көтеру болып табылады. Қазіргі уақытта бұл жоба тәжірибеде сәтті жүзеге асырылып, жүздеген мүмкіндігі шектеулі жандарға өмір сапасын жақсартуға мүмкіндік берді. ЭКСПО-2017 көрмесінің қарсаңында Максим ақылды үйлердегі қауіпсіздік пен өрт қауіпсіздігі үшін жауап беретін робот жобасын жасады. Осы жобаның көмегімен студент Сочиде өткен «IT-планета» халықаралық олимпиадасында жеңіске жетті. Ол Қазақстан Республикасындағы IT-ғаламшар олимпиадасының абсолютті чемпионы.

2018 жылы Максим өзінің табысын жаңа жобамен қайталады: Тюменьде Maximus биометриялық компьютерлік көру жүйесін дамыту IT Planet 2017/18 ақпараттық технологиялар саласындағы XI Халықаралық олимпиаданың финалында 3 орынға ие болды. ....

Пән: Қазақстан тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 7.1A VI – IX ғғ. Қазақстан
Сабақ тақырыбы: Қытай және араб деректері түркілер туралы қандай ақпарат береді? 2-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 7.2.2.5 көшпелілердің қолданбалы өнер жетістіктерін сипаттау
7.2.2.3 көшпелілердің әскери өнері жетістіктерін талдау
7.4.1.2 көшпелілердің дәстүрлі шаруашылығының ерекшеліктерін анықтау
7.2.1.1 түркілердің дүниетанымдық ерекшеліктерін түсіндіру.